Od 1995 r. zaczął funkcjonować w Polsce, zorganizowany przez Państwową Straż Pożarną Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy1 (KSRG), którego podstawowym celem jest ochrona życia, zdrowia, mienia i/lub środowiska poprzez: walkę z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami, ratownictwo techniczne, chemiczne, ratownictwo ekologiczne i medyczne oraz współpracę z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne i systemem powiadamiania ratunkowego (art. 14, pkt 1 Ustawy o ochronie przeciwpożarowej)2. KSRG to jednolita i spójna sieć powiązanych ze sobą różnych podmiotów ratowniczych, dysponujących specyficznymi dla siebie możliwościami organizacyjno-tedmięzń^ni i kadrowymi, przydatnymi w działaniach ratowniczyclL Synergia tych możliwości pozwala na skuteczne prowadzenie każdego działania ratowniczego. W Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym funkcjonuje:
• 515 jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej,
• 3565 jednostek ochotniczych straży pożarnych,
• 5 zakładowych straży pożarnych,
• 2 zakładowe służby ratownicze,
• 11 szpitali,
• 297 specjalistów krajowych z różnych dziedzin ratownictwa. Elementami wspomagającymi system, na podstawie zawartych porozumień, są także służby, inspekcje i straże, m.in.: Policją, Państwowa Agencja Atomistyki, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa (SAR), Stacje Ratownictwa Górniczego, Pogotowie Ratunkowe, Straż Graniczna, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, administracja Lasów Państwowych oraz organizacje pozarządowe, jak: Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Wodne Ochotni-
ti? fcgptowie Ratunkowa, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunko-Aeroklub Polski, Związek Harcerstwa Polskiego, Polska Misja Medycz-Polski Czerwony Krzyż i inne.
Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy jest obiektem technicznym o wielkim stopniu złożoności. Poprawne jego przedstawienie wymaga odpowiedniej dekompozycji systemu na części składowe: podsystemy i elementy. Zaś dla wszechstronnego opisu części składowych systemu konieczna jest ich wieloaspektowa analiza. Dekompozycji Krajowego Systemu Mowmczo-Gaśniczego dokonano w następujących przekrojach:
1) podsystemów i elementów strukturalnych tworzących, system;
2) procesów realizowanych w systemie;
3) sterowania systemem i kierowania działaniem ratowniczym.
3.2.1. Struktura Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego
Zgodnie z pierwszym przekrojem KSRG jest zorganizowany na trzech poziomach (zob. rysunek 32): ^
1) powiatowym, na którym wykonuje się wszystkie podstawowe zadania systemu, związane z obszarem powiatu;
; 2) wojewódzkim, jako poziomie wspomagania i koordynacji działań ratowniczych na obszarze województwa w sytuacjach wymagających użycia sił i środków spoza obszaru danego powiatu, r 3) krajowym, centralnym, jako poziomie wspomagania i koordynacji działań ratowniczych na obszarze kraju, w sytuacjach wymagających użycia sił i środków spoza obszaru danego województwa.
Szczególnie ważny dla KSRG jest szczebel powiatu. Tutaj przyjmowane są zgłoszenia o zdarzeniach wymagających podjęcia działań ratowniczych. Na szczeblu powiatu bezpośrednio dysponowane są jednostki ochrony przeciwpożarowej do działań ratowniczo-gaśniczych, również wówczas, gdy siły i środki gminnych i powiatowych podmiotów ratowniczych są niewystarczające i wymagają wsparcia z poziomu wojewódzkiego i krajowego. Dysponowanie i alarmowanie odbywa się poprzez powiatowe (miejskie) stanowiska kierowania Komendantów Powiatowych i Miejskich Państwowej Straży Pożarnej. Powiatowe stanowiska kierowania współdziałają ze stanowiskami dyżurnymi administracji samorządowej wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) i starostów oraz posiadają łączność zpunktami alarmowymi komponentów systemu bezpieczeństwa wewnętrznego (mogą selektywnie wywoływać jednostki ochotniczych straży pożarnych, alarmować pogotowie ratunkowe, jednostki Policji oraz inne organizacje współdziałające w ramach systemu ratownictwa).
Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy funkcjonuje w oparciu o Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych I Administracji z dnia 29 grudnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zusnd organizacji Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (Dz.U. Nr 111, poz. 1311); art. 14, ust. 2 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r., Nr 147, poz. 1229,); art. 2, ust. 2 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2006 r., Nr 96, poz. 667).
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 1991 r„ Nr 81. poz. 351).