Foto2698

Andrzej Kurkiewicz

wewnętrznych i administracji. Centrum przekształca się w Centrum Zarządzania Kryzysowego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. W takim przypadku kierowanie przejmują inne moduły niż moduł strażacki lub Obrony Cywilnej. Najczęściej jest to moduł policyjny lub moduł Straży Granicznej. Czasami sytuacja wymagała koordynacji pracy wielu Resortów. W takim przypadku Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności stawało się stanowiskiem koordynacyjnym Komitetu Rady Ministrów do spraw Zarządzania w Sytuacjach Kryzysowych.

Wracając teraz do omawiania ustaw o stanach nadzwyczajnych, warto przypomnieć, że w normalnej^ sytuacji -państwo zbudowane jest na czterech poziomach.

Mamy dwa poziomy samorządowe, poziom samorządowo--rządowy oraz centralny poziom rządowy. Xf^r sytuacji zaistnienia któregokolwiek ze stanów nadzwyczajnych zwracamy do centralistycznego systemu kierowania państwem. Powyższe stwierdzenie będzie nam pomocne w. omówieniu głównych zasad ustaw o stanach nadzwyczajnych.

W dniu 18 kwietnia 2002 r. Sejm RP uchwalił ustawę o stanie klęski żywiołowej, która weszła w życie w dniu 23 czerwca 2002 r.*¹ Zdefiniowała ona klęskę żywiołową jako. katastrofę naturalny lub awarię (cciiniczną, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a pomoc J ochrona mogi| być skutecznie podjęte tylko przyęjsąstosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i insty-tucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem^{1 2 3}. Stan klęski żywiołowej może wprowadzić Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, z własnej inicjatywy łub na wniosek właściwego wojewody⁴. Organami ^właściwymi do kierowania działaniami w czasie stanu klęski! żywiołowej na obszarze gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta), na obszarze powiatu właściwy miejscowo starosta, na obszarze województwa właściwy wojewoda, a na obszarze większym niż jedno województwo — minister spraw wewnętrznych lub inny minister właściwy do zakresu działania, do którego należy zapobieganie skutkom danej klęski żywiołowej i ich ^suwanie, a w przypadku wątpliwości co do właściwości ministra lub przypadku, gdy właściwych jest kilku ministrów -minister wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów⁵. Wymienione organy swoje zadania wykonują przy pomocy odpowiedniego gminnego zespołu reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej^{6 7}. Zespoły reagowania kryzysowego przejęły także uprawnienia zespołów do spraw ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa, o których była mowa wroferwszej części podrozdziału^,3.

Generalne kierowanie stanem klęski żywiołowej powierzono ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, uznając, że minister dysponuje największymi zasobami sił i środków w czasie pokoju, a więc w czasie normalnego funkcjonowania państwa⁸.

Najniższym szczeblem reagowania jest gmina. Wójtowi podlega gminny zespół reagowania kryzysowego. Podobne rozwią-

157

1

I Ustawa 118 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (DzU nr 62, poz.

2

558 z 22 V 2002 r.J.

3

Tamże, art. 3 ust i.

4

Thmże, art. 5, ust. 1.

5

gj ■⁵ 'Himże, art. 8.

6

Tamże, art. 12N ust. 1.

7

^lł 1 stycznia 2003 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 3 grudnia 2002 r. w sprawie tworzenia gminnego zespołu reagowania, .powiatowego I wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji Kryzysowej i icli funkcjonowania Dzll nr 215, poz. 1818.

8

Kg* Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących Stanów nadzwyczajnych powołana 15 1 2002, biuletyn 220/1V.