Geografia turyzmu7

I 16 o /........................    hiryslye/ne

hitlcl ,,/u drci Moliicn" w Augsburgu {ohocnU* Niemcy). który miał 36 pokoi, leslnuraęję i salę balowy (/. 1723 r.).

Jednak dopiero XIX w. przyniósł prawdziwy to/.woj usług hotelowych. W lym czasie powstały pierwsze hotele w dzisiejszym tego słowa znaczeniu, u niektóre - po odpowiedniej modernizacji - działają do dzisiaj. Jednym z pierwszych hoteli był otwarty w 1794 r. „The City Hotel” w Nowym Jorku (Stany Zjednoczone), natomiast za pierwszy hotel wybudowany według specjalnych standardów w tym zakresie uważa się hotel „The Tremont” w Bostonie (1829 r.). Do słynniejszych hoteli miejskich wzniesionych w XIX w. należały „Hotel Grand” w Paryżu (lata pięćdziesiąte) i „Kaiserhof’ w Berlinie (1874 r.), który powstał jako jeden z pierwszych obiektów hotelowych wybudowanych przez towarzystwo akcyjne, a nie przez jednego właściciela. Na przełomie XIX i XX w. budowanie hoteli stało się na tyle intratnym zajęciem, że amerykański przedsiębiorca M. Statler założył pierwsze duże towarzystwo zajmujące się budową hoteli.

Również w Polsce początek XIX w. przyniósł rozwój hoteli, np. w 1826 r. w Warszawie było już 9 hoteli („Drezdeński”, „Angielski”, „Europa”, „Lipski”, „Litewski”, „Niemiecki”, „Polski”, „Podlaski” i „Wileński”) oraz 25 zajazdów.

Obok hoteli miejskich w XIX w. powstało wiele hoteli uzdrowiskowych 1 wypoczynkowych. Jednym z pierwszych był „Badischer Hof’ w Baden pod miastem Raslatl w Bawarii (zbudowany w latach 1807-1809). Przykładem obiektu wy* i iet /kowego może być natomiast wzniesione w 1806 r. schronisko pod Babią Górą w Polsce | Kulczycki 1968, 152]. Podobne schronisko zbudowano w 1836 r. nad Morskim Okiem w Tatrach, ale już w 1865 r. obiekt ten spłonął.

lak wynika z tabeli 9, najwięcej pokoi hotelowych jest w Europie i Amerycą Północnej, aczkolwiek w ostatnich latach coraz większego znaczenia nabiera Azją (zwłaszcza Azja Wschodnia). Największe obiekty hotelowe są w Ameryce Północne) i Azji, natomiast najmniejsze w regionie obejmującym Australię i Oceanię, / kolei najwyższe średnie zatrudnienie mają hotele w Afryce, Azji i Ameryce Południowej, to znaczy w regionach, gdzie jest najtańsza siła robocza. Warto w lym miejscu zwrócić uwagę na fakt, że chociaż przeciętnie hotel w Europie był

Tnbclii 9. Wielkość bazy hotelowej na świecie w 1994 r.

Kontynenty	Hotele	Pokoje	Średnio pokoi w hotelu	Średnie . zatrudnienie * w hotelu
Afryka	10 769	343 347	31,8	117	A
Ameryka Południowa	14 576	487 787	33,5	88	'
Ameryko Północna	73 393	3 935 451	53,6	38	<
AuNtialiu i Oceania	10 082	229 319	22,7	53
Azjo	31 801	1494732	47,0	87	i 'i
bu ropa	171 123	4918824	28,7	16	i
Świat	307 683	11 333 199	36,1	23

• ' ' l) s 111 j.» i hołdowi: (noclegowe)

117

w 1994 r. niewiele mniejszy ni/ hotel uliykiirtski, lo mini aż ponad siedmiokrotnie zatrudnionych (w liumpie nu I lo/ko przypadało 0,28 zatrudnionego, a w Aliyee aż 1,86).

Największa liczba miejsc noclegowych w różnych rodzajach bazy noclegowej (‘ ■•i we Włoszech (1,7 min w 1994 r.). Tylko w regionie rzymskim w 1993 r. było "kolo 1820 hoteli (w tym 1100 w samym Rzymie) z ponad 113 000 miejsc noclegowych. Jednak dynamika wzrostu liczby miejsc noclegowych jest w ostatnich lalach wc Włoszech niższa niż np. w Hiszpanii (rocznie przybywa 22 000 łóżek) "tu/ we Francji (gdzie rocznie baza noclegowa zwiększa się o ponad 16 000 ł">ck). We Włoszech w ostatnich latach liczba miejsc noclegowych powiększała mc rocznie o 8500 łóżek.

I lotcie można podzielić na cztery zasadnicze grupy:

•    hotele dla odwiedzających duże aglomeracje miejskie (hotele miejskie),

•    hotele tranzytowe (zlokalizowane głównie przy szosach, dworcach kolejowych, lotniskach itp.),

•    hotele rezydenckie lub rezydencyjne (położone głównie w miejscach o wysokich walorach turystycznych),

•    hotele kongresowe.

Hotele można również dzielić ze względu na liczbę pokoi (np. według / Ml;|dka [1987, 15] do 100 pokoi mają hotele małe, od 100 do 350 hotele średnie, u powyżej 350 hotele duże), standard oferowanych usług, sposób zarządzania, przeznaczenie (np. hotele biznesowe, uzdrowiskowe) itp.

< )hiekty hotelowe znajdujące się w dużych ośrodkach miejskich są na ogół skupione w centralnej części miasta [Arbel, Piżam 1977; Butowski 1994; Dydnia |99K. Klimczuk 1995; Kot, Kowalczyk 1998; Kowalski 1998; Pearce 1987|. Zda ulem N. Yokeno [1968] wynika to z koncentrycznego modelu użytkowania ziemi « mieście (opracowanego na podstawie krzywej renty gruntowej), zgodnie / kló mu obiekty hotelowe są zwykle zlokalizowane między głównym centrum ndmi niMiacyjnym a dzielnicą handlową. Badania empiryczne [Pearce 1987] dowml/jj, hotele są zazwyczaj położone na skraju historycznego jądra miasta i twor/.rt skupiska. Ich lokalizacja [Yokeno 1968, 16] jest związana z przybywaniem luty slow do centrum administracyjno-handlowego (ang. CBD) w celach służbowo liuudlowych, jak również z odwiedzaniem przez nich w wolnym czasie (oraz przez po/osiule kategorie turystów) zabytków, obiektów kulturalnych, restauracji ild. W I oiulynie np. główne skupiska hoteli nie znajdują się w City, lecz w niedalekich dzielnicach Westminster, Kensington i Chelsea oraz w dzielnicy Camden. Dotyczy |u głownie hoteli 5- i 4-gwiazdkowych, natomiast hotele 3-gwiazdkowe i niższych kategorii są zazwyczaj zlokalizowane w bardziej peryferyjnych dzielnicach miast |/l/4 19791. Z kolei >S. (hitienez Ronco [1977| zauważył, że w Madrycie mzmic-s/t zenie hoteli jest zmienne w czasie i przesuwa się wraz z rozwojem przestrzennym centrum mlminiułfwylno handlowego. W siniej części śródmieściu pozostały