g┬▒siorowski014

Powierzchnie kręgosłupa. Część środkowa powierzchni przedniej kręgosłupa jest utworzona przez trzony kręgów. Szerokość :ch powiększa się od drugiego <cręgu szyj-r.ego do pierwszego piersiowego, po czym występuje nieraz wyraźnie widoczne zwężenie aż do czwartego lub piątego trzonu kręgu piersiowego, skąd dopiero ponownie wzrasta aż do kości krzyżowej. Na kości krzyżowej.następuje cluże zmniejszenie szerokości, która na ostatnim kręgu guzieznym osiąga zaledwie ok. 1 cm. Zmniejszenie szerokości paru górnych kręgów piersiowych jest powodowane przypuszczalnie zwiększeniem się ich wymiaru strzałkowego. Od trzeciego kręgu piersiowego począwszy zaznacza się zwykle wyraźne widoczne spłaszczenie, które w górnej części kręgosłupa leży r.a powierzchni boczne; trzonów po stronie lewe;, a ku dołowi stopniowo przechodzona ich powierzchnię przednią Spłaszczenie to jest wywołane przez główr.e naczynie tętnicze ciaia, aortę, stąd teżc.azwane wyciskiem aorto wy m (impressio ao^ica*)

Odległość między bocznymi końcami wyrostków poprzecznych jest duża na kręgu szczytowym (ok. 7 cmi. znacznie mniejsza r.a kręgu obrotowym, po czym zwiększa ssę aż do pierwszego kręgu piersiowego. Od pierwszego do dwunastego kręg- piersiowego odległość ta zmniejsza się. ponieważ wyrostki poprzeczne stopniowo coraz bardziej kie-nr* się ku tyłowi, na kręgach lędźwiowych zaś znacznie wzrasta (ok. 10 cm).

N a powierzchni tylnej kręgosłupa wyrostki kolczyste tworzą w linii pośrodko-\ve; grzeoień, na Ogół' wyminie wyczuwalny'przez Skórca fiffwet Widoczny u osób ze s;a':o rozwiniętą poaściółką tłuszczową. Jedynie wyrostki kolczyste trzeciego, czwartego i pitego kręgu szyjnego nie są wyczuwalne, ponieważ *4 one bardzo krótkie i przykryte wiązadłem karkowym Po obu stronach wyrostków kolczystych biegnie rowek utworzony przez łuk: w obrębie kręgów szyjnych i lędźwiowych, a przez luki i wyrostki poprze-czr.f w obrębie kręg jw piersiowych Oba te rowki, płytkie wzdłuż odcuika szyjnego 1 lędźwiowego kręgosłupa. głębokie 1 szerokie wzdłuż odcinka piersiowego kręgosłupa, mieszczą głębokie warstwy mięśni grzbietu. Czasami wyrostek kolczysty może odchylać się :d płaszczyzny pośrodkowej; u człowieka żywegc możemy omylk:*vo przyjąć to odchylenie za objaw złamania wyrostka lub przemieszczenia kręgu.

Przestrzenie między lukami kręgów są zamknięte, jak opisano wyżej, w.ęzadłami żółty— Największa przestrzeń znajduje się między kością potyliczną a kręgiem szczytowym. druga z kolei poci względem wielkości — między mm a kręgiem obrotowym, trzecia — między piątym kręgiem lędźwiowym a kością krzyżową. Na ogół szpaty te są niewielkie r.a odcinkach kręgosłupa szyjnym i górnym piersiowym, wyraźnie wzrastają zaś ku dełtwi. Większe przestrzenie między hakami kręgów. z łatwością dostępne dla igły chirurga, wyzyskujemy podczas nakłuć podpotylicznych. czy też lędźwiowych (punerie surcccipitałis et iu^bałw).

:zne kręg os łupa odgraniczone są od powierzciyijylncj wy-okollcy szv‘r.ei i lędźwiowejeryz wyrostkami pop rzeczny fffT W--

r owierzchr.ie ooc: rost.-cami stawowwm: w

okr.tcy piersiowej. Z przodu znajdują się ściany boczr.e trzon<5w'kręg:w7Do tyłu oc mer., utworzone przez przeciwległe wcięcia kręgowe, liżą owalne otwory międzykręgo-wę Są or.e najmniejsze w górnej części kręgosłupa, zwiększają się stopniowo ku dołowi aż do ostatniego kręgu lędźwiowego, po czym znowu zmniejszają się w obrębie kości krzyżowej. Przez otwory międzykręgowe przechodzą nerwy rdzeniowe i naczynia Pisrwszy otwór znajduje się między kością potyliczną 1 kręgiem szczytowym, wskutek czego odcinek szyjny kręgosłupa liczy osiem otworów zamiast siedmiu. Piąty otwór mię-cizy kręgowy krzyżowy leży zwykle między piątym kręgiem krzyżowym a pierwszym kręgiem guzicznym.

'.Vvrostki poprzeczne położone są w okolicy szyjnej 1 lędźwiowej do przodu od wyros-tk:*.v stawowych, w odcinku piersiowym zaś — do tyłu ad r.ich.

‘.Vyrostki kolczyste widziane z boku wyraźnie wykazują różnice długości i kierunku przebiegu. W okolicy szyjnej (z wyjątkiem drugiego 1 siódmego kręgu- są one krótkie : położone prawie poziomo, wydłużając się i pochylając nieco od góry ku dołowi. W górne; części piersiowej zarówno ich długość, jak i pochylenie bardzo wzrastają mniej więcej do ósmego kręgu i wyrostki kolczyste charakterystycznie dachówkowato zachodzą jeden na drugi. W dolnej części piersiowej wyrostki te stają się stopniowo coraz krótsze, coraz mniej pochylone, tak że w części lędźwiowej sa stosunkowo krótkie : ustawione

263