52343 skanuj0267 (4)

zarys zęba jest wypukły, poniżej zaś — wklęsły, przy czym górna część zęba jest utworzona przez tzw. epicykloidę, a dolna — przez tzw. hipocykloidę.

Dla kół z uzębieniem cykloidalnym linia przyporu składa się z dwóch łuków kolistych.

W porównaniu z zarysem ewolwentowym zarys cykloidalny wykazuje m.in. następujące zalety:

•    mniejsze naciski powierzchniowe wskutek współpracy wypukłej powierzchni jednego zęba z wklęsłą powierzchnią drugiego zęba,

•    możliwość wykonania kół o małej liczbie zębów (nawet z = 2 w tzw. przekładni palcowej Grissona).

Wady przekładni o zazębieniu cykloidalnym przedstawiają się następująco:

•    niedopuszczalna jest tu zmiana odległości osi (już przy minimalnych różnicach, wynikających z technologii wykonania i montażu, następuje znaczne pogorszenie współpracy zębów),

•    niemożność stosowania obwiedniowych metod obróbki uzębienia,

•    przekładnia może pracować tylko przy niewielkich obciążeniach i małych prędkościach obwodowych.

Podane zalety i wady powodują, że koła zębate o zarysie cykloidalnym są stosowane głównie w urządzeniach z zakresu mechaniki precyzyjnej, np. w drobnych mechanizmach zegarowych.

11.5. Obróbka uzębień kół zębatych walcowych

Metody obróbki uzębień. Uzębienia kół zębatych (wraz z korpusem) mogą być wykonywane (w zależności od wymagań konstrukcyjnych, przeznaczenia przekładni oraz stosowanych materiałów) metodami obróbki skrawaniem, odlewane, spiekane z proszków, odlewane pod ciśnieniem z termoplastycznych tworzyw sztucznych lub wykrawane z blachy. Podstawowym sposobem wykonywania uzębień jest nacinanie zębów. Wykonuje się je metodą kształtową lub obwiedniową.

Rys. 11.9. Nacinanie zębów metodą kształtową [16]

Metoda kształtowa polega na nacinaniu zębów narzędziem kształtowym (najczęściej frezem krążkowym modułowym), którego _/ zarys odpowiada zarysowi wrębu (rys. 11.9). Ze względu na to, że kształt zęba zależy m.in. od modułu i liczby zębów, w celu uzyskania właściwego zarysu zębów należałoby dla każdego modułu i każdej liczby zębów stosować osobne narzędzie.

267