Herold naczynia621

po 1 minucie. W razie choroby niedokrwiennej tętnic obwodowych zmniejszenie I śnienia jest znaczniejsze, a powrót do wartości wyjściowej — opóźniony

•    Standardowa próba chodzenia z użyciem metronomu lub na biezm (w XI okresie choro.

by):    .    . .

Polega na określeniu drogi przebytej do momentu wystąpienia bólu spowodowanego niedokrwieniem.

•    Przezskómy pomiar ciśnienia parcjalnego O3 i CO 2'

Wartości prawidłowe u chorego w pozycji leżącej: pCh: 8,5 =fc 1,3 kPa (64 ± 10 mm Hg).

W pozycji siedzącej wartości te są większe o 4 kPa (30 mm Hg).

Wartości <3,9 kPa (30 mm Hg) świadczą o bardzo dużej patologii (krytycznym niedokrwieniu). W tak zaawansowanym okresie choroby ciśnienie cząsteczkowe O2 nie zwiększa się mimo oddychania czystym tlenem.

Orientacyjne badanie za pomocą pulsoksymetru:

Objawem przemawiającym za obecnością choroby niedokrwiennej tętnic obwodowych jest zmniejszenie wysycenia 0₂ badanego na paluchu do wartości mniejszej niż 98% wartości stwierdzonej na palcu wskazującym.

•    Ultrasonografia tętnic obwodowych z rejestracją krzywej fali tętna.

Dystalnie od miejsca zwężenia tętnicy obserwuje się zanik składowej zwrotnej przepływu w okresie wczesnorozkurczowym i zmniejszenie prędkości skurczowej, a w niektórych przypadkach nawet zmniejszenie przepływu rozkurczowego. W miejscu zwężenia stwierdza się znacznie zwiększoną prędkość przepływu krwi (> 180 cm/s).

•    Badania obrazujące w celu umiejscowienia zwężenia:

Ultrasonografia metodą kodowania kolorem i angiografia metodą rezonansu magnetycznego (3D-NMR).

Klasyczną angiografię wykonuje się tylko w razie planowanego zabiegu leczniczego (plastyki naczynia i stentowania).

•    Badanie diagnostyczne w celu wykluczenia choroby niedokrwiennej serca i naczyń mózgowych. Najczęstszą przyczyną zgonu u chorych na chji.t.o. jest choroba niedokrwienna serca!

Leczenie:

A.    Przyczynowe:

Podstawowym elementem leczenia wszystkich chorych na ch.n.t.o. jest eliminacja wszystkich czynników ryzyka miażdżycy, czyli wstrzymanie się od palenia papierosów, optymalne leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i dyslipidemii (należy dążyć do utrzymania stężenia cholesterolu frakcji LDL w surowicy krwi poniżej wartości 2,6 mmol/1 = 100 mg, dl; w razie potrzeby stosuje się statyny).

B.    Objawowe:

okres II

|    okres II—IV

}    okres IV

Sposób leczenia zależy od okresu choroby: I

—    Terapia ruchowa (chodzenie)

—    Farmakoterapia

—    Zabiegi rewaskularyzacyj ne

—    Leczenie zakażeń

—    Amputacja jako metoda ultima ratio

1. Leczenie zachowawcze:

• Terapia ruchowa (ergoterapia): pobudzanie wytwarzania krążenia obocznego przez codzienny I —2-godzinny trening polegający na chodzeniu.

Marsz należy przerywać po wystąpieniu bólu.

Wskazania: okres 11 (tylko w razie dostatecznej kompensacji hemodynamicznej).

Przeciwwskazania: niewystarczająco wyrównany klinicznie okres II, okres III i IV.

farmakoterapia:

-    Profilaktyka przeciwzakrz epowa za pomocą leków hamujących agregację płytek: np. kwas acetylosalicylowy (ASA) 100—300 mg/d. W razie braku tolerancji ASA: klopidogrel 75 mg/d, (Działanie niepożądane i przeciwwskazania — p. rozdz.: Leki hamujące agregacją płytek).

Uwaga. Leki hamujące agregacją płytek zmniejszają wskaźnik śmiertelności z powodów naczyniowych o 20% (Antiplaielet Trialisfs Collaborauon-Study) Jeżeli leczenie rewaskularyzacyjne jest niemożliwe, należy rozważyć następujące możliwości.

_ podanie prostanoidów:

Wskazania: okres 111 i IV, jeżeli rewaskularyzacja jest niemożliwa lub nieskuteczna.

Stosuje się:

-    Alprostadyl = prostaglandynę Ej = PGEj (Prostavasin).

-    Iloprost (pochodną prostacyklin) (Ilomedm).

Mechanizm działania: rozszerzenie naczyń krwionośnych, poprawa krążenia obocznego, hamowanie agregacji płytek, korzystny wpływ na przemianą materii w niedokrwionej tkance.

Przeciwwskazania: klinicznie jawna niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca, choroba wieńcowa, choroba wątroby, ciąża, okres karmienia i in. Działania niepożądane: zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi, częstoskurcz, napad dusznicy bolesnej, nasilenie niewydolności krążenia, zaburzenia czynności ośrodkowego układu nerwowego.

-    Izowolemiczna hemodylucja:

Cel: zmniejszenie wartości hematokrytowej do 0,35—0,4 (35—40%). Wskazania: wyłącznie poliglobulia, czerwienica prawdziwa. Przeciwwskazania: niedokrwistość, odwodnienie.

Zasada metody: upust 500 ml krwi żylnej i dożylna podaż takiej samej objętości płynu osoczozastępczego.

-    Leki wazoaktywne (wpływające na naczynia), np. pentoksyfilina i naftidrofu-ryl. Uważa się, że leki tej grupy poprawiają mikrokrążenie przez wielokierunkowe działanie. Brakuje jednak przekonujących dowodów potwierdzających ich skuteczność.

Wskazania: okres II ch.n.t.o. u chorych, u których możliwy jest trening ruchowy, skurczowe ciśnienie tętnicze w okolicy kostki przekracza 8,2 kPa (~ 60 mm Hg) i u których nie stwierdza się zamknięcia tętnic w obrąbie miednicy.

Należy zwrócić uwagą na działania niepożądane i przeciwwskazania do stosowania tej grupy leków (np. niewydolność serca).

•    Leczenie niewydolności krążenia (poprawa zdolności wyrzutowej serca) i chorób płuc (poprawa utlenowania krwi).

•    Zaprzestanie przyjmowania leków pogarszających przepływ krwi w naczyniach obwodowych (np. leki (3-adrenolityczne, dihydroergotamina).

•    Leczenie miejscowe: staranna pielęgnacja stóp (natłuszczanie szorstkiej skóry, ostrożność podczas zabiegów pedicure, wygodne obuw ie), ochrona przed urazami i staranne leczenie skaleczeń; niskie ułożenie kończyny u okresie Ul i IV. Nie wolno stosować zabiegów powodujących przekrwienie kończyn oraz rozgrzewania, ponieważ wywołują one efekt „podkradania” i zwiększają zapotrzebowanie na tlen.

Leczenie miejscowe martwicy i owrzodzeń spowodowanych niedokrwieniem: oczyszczenie owrzodzenia lub usunięcie tkanki martwicze), codzienna zmiana opatrunku.

1027