GK (48)

Co robią klocki czerwone pomiędzy okrągłymi? I tak kilka razy, aż dziecko zauważy problem i będzie chciało go jakoś rozwiązać. Wówczas dorosły może zasugerować skrzyżowanie pętli. Na koniec trzeba sprawdzić, czy zadanie (rys. 43) zostało dobrze rozwiązane.

Rys. 43. Klasyfikacja klocków

14. Układanie klocków¹ w kilku pętlach (zawieranie się zbioru w zbiorze). Potrzebne będą klocki logiczne i cztery pętle ze sznurka: mała, dwie średnie i duża (dwie połączone małe). Dorosły układa pętle tak, jak pokazałam na rysunku 44. Na każdej pętli kładzie kartonik. Potem wskazując dziecku pętle wyjaśnia, że tu (w tej pętli) mają być wszystkie klocki duże, tu wszystkie grube, tu zielone, a tu okrągłe. Następnie, już razem z dzieckiem, układa klocki we właściwej pętli. Na koniec sprawdzają, czy zadanie zostało dobrze rozwiązane.

Rys. 44. Układanie klocków w kilku pętlach

Zadanie to nie jest trudne i można naprzemiennie z dzieckiem układać i rozwiązywać podobne zadania.

15. Segregowanie guzików i innych drobnych przedmiotów. Dorosły kładzie przed dzieckiem woreczek pełen rozmaitych guzików oraz wiązkę patyczków. Wyjaśnia: trzeba posegregować te guziki. Wysyp je, obejrzyj. W trakcie grupowania podobnych guzików, dorosły sugeruje: może oddzielić jedne od drugich płotkiem z patyczków, wówczas się nie pomieszają? Dziecko może posegregować guziki w sposób przedstawiony na rysunku 45. Potem trzeba zmienić kryterium i ponownie segregować guziki np. ze względu na liczbę dziurek.

Zamiast patyczków postawić kilka spodcczków, na których dziecko położy wyodrębnione zbiory guzików.

W podobny sposób można segregować kamyki zebrane na plaży, liście przyniesione jesienią z parku, owoce. W każdym takim zadaniu należy mocno zaakcentować kryterium. Wyraźnie umówić się z dzieckiem: teraz ważny jest kolor, segregujemy według koloru. Potem zmienić je na inne: segregujemy inaczej, teraz nie ważny jest kolor, pogrupujemy według wielkości. Sens segregowania podkreślić poprzez odgrodzenie wyodrębnionych zbiorów i można tu stosować patyczki, pędzle, spodeczki itd. Na koniec trzeba jeszcze raz dokładnie sprawdzić efekty wykonanej pracy i spróbować słownie określić to, co zostało zrobione.

16, Zabawa „w dwie drogi”. Do tej zabawy¹ potrzebna jest duża kartka papieru, na której dorosły rysuje dwie drogi (rysunek 46) ustawia na nich zapory z linijek. Potem wskazując kartoniki mówi: to będą znaki drogowe. Ten kartonik położę o tu, kolo zapory. Oznacza to, że tą drogą mogą jechać tylko zielone samochody. A ten kartonik położę tutaj i tą drogą mogą jeździć tylko duże samochody. Klocki to samochody. Tu jest parking, a tu, na końcu jest wielki garaż. Ty i ja jesteśmy kierowcami i mamy dojechać samochodami, o tymi (rozkłada klocki „na parkingu”) do garażu. Zaczynamy... Dorosły przesuwa klocek-samochód i zatrzymuje się przed znakiem, odczytuje go — i albo jedzie dalej, albo zawraca. Tak samo czyni dziecko. Na koniec zastanawiają się wspólnie, dlaczego jeden klocek-samochód dojechał do gara/u. a inny nie.

¹ Układając tę zabawę wzorowałam się nu podobnej, opisanej przez Z. Krygowska i M. Sznajder (1972, s. 24 i 25).

1

Jest to zadanie-zabawa wzorowana na tej, którą opisuje Z. Krygowska i M. Sznajder (J975, s. IH).