Grubość zęba z przesunięciem zarysu mierzona na okręgu podziałowym będzie zatem równa
(3.64)
Na rysunku 3.23 pokazany jest ząb. na którym zaznaczono grubości zęba na trzech okręgach: zasadniczym - .v/„ podziałowym - s* i dowolnym - sr (na rysunku pokazano połowę tej grubości).
RYS. 3.23. Układ wielkości geometrycznych do określenia grubości zęba na dowolnym okręgu o promieniu r
Z rysunku tego wynikają następujące związki <pr — <p + inva - invar
Stąd grubość zęba na dowolnym okręgu
(3.65)
W punkcie 3.2.1.8 omówiono przesunięcie zarysu zęba zastosowane do pojedynczego koła w celu uniknięcia podcięcia zębów. Przesunięcie zarysów ma również szersze zastosowanie, a mianowicie:
a) umożliwia zmontowanie pary kół zębatych o zębach prostych w dowolnej odległości osi. a nie tylko w odległości podstawowej określonej wzorem (3.16),
która (patrz p. 3.2.1.1) może przyjmować tylko niektóre wartości ze zbioru dodatnich liczb rzeczywistych;
b) przez zmianę geometrii zębów (szczególnie grubości stopy zęba oraz promieni krzywizny zarysów) umożliwia zwiększenie wytrzymałości zęba zarówno na zginanie, jak i na naciski.
Wyprowadzone zostaną podstawowe zależności pozwalające rozwiązywać różne zagadnienia konstrukcyjne.
Na rysunku 3.24 pokazano koła zębate / i 2 w procesie nacinania zębów z przesunięciem zarysów zębatkami / i 2 metodą Maaga. Przy nacinaniu zębów bez przesuniętych zarysów linie podziałowe zębatek byłyby styczne do okręgów podziałowych. W przypadku pokazanym na rys. 3.24a zębatki zostały odsunięte
l.A*
szcztaHI
c'-zmniejsz&iy luz wierzchołkowy
RYS. 3.24. Nacinanie zębów z przesunięciem zarysów; OPI. OP2 - okręgi podziałowe. I.p.z. - linia podziałowa zębatek. I.Ul, I.u2 - linie toczne zębatek
263