HPIM5186

3.2.2.5. Przesunięcie zarysów w kołach śrubowych

Wyprowadzone w p. 3.2.1.12 wzory (3.72) można również stosować do kół walcowych o zębach śrubowych pod warunkiem, że występujące w nich wielkości będą odniesione do przekroju czołowego T-T (rys. 3.25). Po uwzględnieniu tej uwagi wzory le przyjmą postać:

,    Z|+*2

I • a = —x—^m‘

2.    a_p*=a+{x\,+X2_I)m,

(3.99)

3.    a_w = a-k,m,

Indeks / wskazuje tu na związek wielkości z przekrojem czołowym, brak indeksu oznacza, że wielkość z definicji jest związana z przekrojem czołowym. Dotyczy to odległości osi: podstawowej a, pozornej a_p i rzeczywistej a_w oraz liczby zębów z i i zi- Pozostałe symbole występujące we wzorach (3.99) oznaczają: m, - moduł czołowy - wzór (3.80), a, - kąt zarysu na okręgu podziałowym w przekroju czołowym - wzór (3.87). a_MT - kąt zarysu na okręgach tocznych (lub krócej: toczny kąt zarysu) w przekroju czołowym - wzór 4. układu (3.99), x\_t, x& - współczynniki przesunięcia zarysów odpowiednio kół / i 2 w przekroju czołowym, k, - współczynnik skrócenia głowy zęba w przekroju czołowym.

W pewnych przypadkach zachodzi potrzeba wyznaczenia współczynników przesunięcia zarysu x„ oraz współczynnika skrócenia głowy zęba k„ w przekroju normalnym. Zależność między tymi współczynnikami a ich odpowiednikami w przekroju czołowym x, i k, wynika z oczywistych równości odsunięć zębatki i skrócenia głowy w obu przekrojach. Mamy więc

x„m„ = x₁m,

k„m„ = k,m,

Stąd po uwzględnieniu związku (3.80) otrzymujemy

^xn =-«

(3.100)

COS p

*" =

cos p

3.2.2.6. Wskaźnik zazębienia w kołach śrubowych

Określenie wskaźnika zazębienia w kołach zębatych walcowych o zębach śrubowych wymaga rozszerzenia w porównaniu z kołami walcowymi o zębach prostych.

274

22 22.20-30 20

■

Dla kół o zębach prostych wskaźnik ten zdefiniowano jako stosunek długości odcinka przypora do podziałki zasadniczej. W kołach walcowych o zębach śrubowych mamy do czynienia z obszarem przypora. Obszar przypora zaznaczono na rys. 3.29 kreskowaniem. Jest to część płaszczyzny przypora zawarta między walcami wierzchołkowymi.

widok łV

RYS. 3.29.

Określenie wskaźników zazębienia kół walcowych o zębach śrubowych: czołowego Ca = EyĘ₂ ...    9

= —— i poskokowego eg = —

Pil    Pil

Na rysunku 3.29 pokazano linie kontaktu dwóch sąsiednich par zębów leżące całkowicie w obszarze przypora. Przy współpracy zębów linie te przemieszczają się w kierunku wskazanym strzałką. Para zębów jest w kontakcie wówczas, gdy istnieją punkty wspólne linii kontaktu i obszaru przypora. Początek współpracy następuje więc wtedy, kiedy jeszcze nie w pełni zrealizowana linia kontaktu przechodzi przez punkt A obszaru przypora, a koniec wtedy, kiedy przechodzi ona przez punkt B. Oba położenia pokazano na rys. 3.29 linią przerywaną. Odcinek przypora mierzony wzdłuż stycznej do okręgów zasadniczych, na których występuje kontakt wybranej pary zębów, będzie więc równy odcinkowi AC. Całkowity wskaźnik zazębienia w kołach śrubowych definiujemy stosunkiem

AC

(3.101)

gdzie phi - podziałka zasadnicza w przekroju czołowym. Ponieważ

AC = E_{E₂ + e zatem

W62 . * Ey — ----h -

Pbt Phi

_6y = -—-_r—    (3.102)

Oznaczając pierwszy wyraz symbolem e_a, a dragi symbolem 6p, mamy

By — €_a -j- Ep    '    (3.103)

275