HPIM6071

6

Innym typem rozwiązania konstrukcyjnego termometrów rozszerzalnościowych są termometry bimetalowe. Zwykle płaskownik bimetalowy Jest zwinięty w spiralę, ulegającą odkształoenlom pod wpływem zmiany temperatury w stronę metalu o mniejszym współozynnlku rozszerzalności «.

Termometry prętowe 1 bimetalowe nie mają większego znaczenia w technice pomiarowej, mają one głównie zastosowanie w różnego rodzaju urządzeniach sygnalizacyjnyoh i regulaoyjnyoh, względnie w kompensacji np. wyohyleri wskazówki galwanometru w wyniku zmiany temperatury otoozenla. W/w termometry stosuje się w granioaoh temperatur od -50°C do +550°C. Dokładność pomiaru Jest rzędu + 2 %,

1.2.2. Termometry olśnieniowe

Zasadę działania termometrów olśnienlowych wyjaśnia Rys. 4. Czynnik termometryozny, zmieniając swoje olśnienie

1    - czujnik

2    - kapilara

3    - rurka Bourdona

4    - punkt stały rurki 3

5    - dźwignia dwuramlenna

6    - oś obrotu dźwigni 5

7    - wskazówka

8    - oś obrotu wskazówki

9    - skala temperatury

Rys. 4. Termometr olśnienlowy

pod wpływem tempśratury, zmienia stopied skręcania splralnej[ rurki Bourdona, której punkt 4 Jest stały, a punkt 6 - połączony przekładnią ze wskazówką skali.

Podobnie Jak dla termometrów oleozowyoh i w tym przypadku należy uwzględnić poprawkę wynlkająoą z wpływu temperatury o-toczenla. Czynnik termometryozny zawarty w kapilarze 1 w rurze Bourdona, znajduje się w temperaturze otoczenia dlatego zmienia impuls czujnika będącego w ośrodku, którego temperatura ma być zmierzona.

Aby uniezależnić wskazanie od wpływów zewnętrznych stosuje się przy kapllaraoh o długośol powyżej. 30 m układ kompensacyjny Rys. 5. V tym układzie są przewidziane dwie spiralne

rurki Bourdona I 1 II. Rurka I znajduje się pod działaniem temperatury mierzonego ośrodka, a rurka II - temperatury otoczenia. Impulsy rurki I są korygowane przez układ dźwigni impulsami rurki II. Punkty A, A. i C są stałe, natomiast punkty B i B. są ruchome i połączone układem dźwigni po-ruszających wskazówkę.

Opisana wyżej zasada działania, jak 1 ogólne rozwiązania konstrukcyjne dotyozą wszystkioh trzech typów termometrów oiśnieniowyoh.

1.2.2.1.    Termometry gazowe

W termometrach tego typu przyrost temperatury wywołuje zmiany olśnienia przy stałej objętości, oo wyraża elementarne równanie o postaoi

P_t - P₀ U + Tt),    (5)

gdzie: p^ - ciśnienie gazu w temperaturze t badanego ośrodka,

p_ - olśnienie gazu w temperaturze 0°C, o    J

y - oieplny współczynnik rozszerzalności ° 273 15 t - mierzona temperatura.

Termometry gazowe wypełnione są zwykle azotem, helem, tlenem lub wodorem. Ich*zakres pomiarowy jest zawarty w granioaoh od -100°C do + 600°C. Dokładność wskazać jest rzędu + 2 %.

Istnieją również termometry gazowe specjalnej konstrukcji, przeznaozone do pomiarów bardzo dokładnych. Na przykład do praktyoznej realizaoji termodynamicznej skali temperatur. Termometr ten jest kłopotliwy w użyoiu, dlatego też stosuje się go prawie wyłącznie w odpowiedzialnych badaniach naukowych.

1.2.2.2.    Termometry oieozowe

W zależności od mierzonego zakresu temperatur stosowane są następujące oleoze termometryozne: