HWScan00105

/I

_L0

k, -

kG/cm²

■l)

> J

i

wych oporów kopania powierzchniowych k_F albo liniowych k_L. W p_r2 padku pracy koparek łańcuchowych ze zmiennym pochyleniem wysjZ' nika, co zdarza się przy pracy z okresowym przesuwaniem torów, p_r^' krój skiby, jak i długość czynnej krawędzi tnącej są funkcją odległość naczynia od punktu obrotu wysięgnika. W .procesie urabiania koparka J i łańcuchowymi (rys- AA a) ze_ stałym pochyleniem wysięgnika, każde I czynie urabia skibd cTstałej powierzchni F przekrój^ C—C prostopadłej I do toru ruchu narzędZ!^.""Oacmany obwód przekroju skiby jednostronnie I związanej z calizną ma długość l_n. Urabiana skiba ma grubość h i szero. I kość b. Przekrój F nie zależy od kształtu naczynia i promienia zaokrąglą nia r; można go zastąpić równomiernym przekrojem prostokątnym o szerokości b i wysokości h. Długość-odcinanego obwodu skiby l_n zależy _0cj kształtu naczynia, a przede wszystkim od promienia zaokrąglenia ostrza r. W czasie odspajania na każde naczynie działa stały opór kopania P_k[ I styczny do toru ruchu narzędzia. ^__—----.

W koparkach kołowych (rys. 4.1 bj/gpowierzgbnia F odspajanej skiby I w przekroju prostopadłym do toru ruchu narzędzia gest zmienna w zależ- I ności od położenia naczynia podczas obrotu koła. Zmianie ulega zarówno | grubość h, jak i szerokość b. Ze zmianą przekroju zmienia się też chwilowy ^v odcinany obwód przekroju skiby.

Z rozważanego przebiegu procesu urabiania wynika następująca definicja; Jednostkowym powierzchniowym oporem kopania k_f nazywamy siłę styczną do toru ruchu narzędzia, z jaką jednostka prostopadłej do tego toru powierzchni odspajanej skiby oddziałuje na narzędzie w procesie urabiania, a zatem

p»

F

* JednostkowymJiniowym oporem kopania k_L nazywamy opór styczny do toru ruchu narzędzia, z jakim jednostka krawędzi odspajanej skiby oddziałuje narmarzędzie w procesie urabiania

k_L =    kG/cm

Przy określonym przekroju skiby F długość jej odcinanego obwodu h może ulegać zmianie w zależności od kształtu naczynia. Głównie z tego kL

powodu stosunek jest funkcją pojemności naczynia. Zależy on tez

od wysokości urabiania, tj. długości urabiającej części wysięgnika łańcuchowego lub średnicy koła naczyniowego. Z tego względu przyjęto jednostkowy powierzchniowy ^ipór kopania k_F za podstawową wielkość określa; jącą rodzaj i stan skały w procesie urabiania. Na przyjęcie tej wielkości wpływa to, że na jej podstawie oblicza się wszystkie koparki jednonaczy' niowe, a nagromadzony materiał doświadczalny pozwala łatwiej klasy¹¹' kować skały pod względem urabialności.    _h

Przebieg zależności siły kopania Pu od szerokości skiby b dla różny⁰⁰ głębokości h przedstawiają krzywe 3, 4 (rys. 4.2 a). Wykresy te sporządzą no przykładowo dla gliny o wilgotności w = 18%. Krzywa 3 (P*i = f dotyczy stałej grubości h = 8 cm, a krzywa 4 grubości h — 15 cm. Rzędⁿ Pki krzywej 3 są sumą oporów urabiania ostrzem pionowym skiby j^c<^ⁿ^ stronnie związanej przy stałej grubości h = 8 (krzywa 1) oraz ostrz^e° poziomym (krzywa 3'). Rzędne krzywej 3' przedstawiające siły urabia*¹¹ __zem poziomym nic zależą w zasadzie od grubości skiby .Dlatego c&Z krzywej 4 powstały przez dodanie rzędnych krzywej 2, które ^rZut^uią opory urabiania ostrzem pionowym dla h = 15, oraz rzędnych gjSej ,3' ujmujących siły urabiania ostrzem poziomym. Przy wartos-sił naniesiono odpowiednie wartości przekrojów.

° Odpowiednie siły kopania Pu w zależności od przekroju F przedsta-• u krzywe 2 i 3 (rys. 4.2 b). Z rysunku tego widać, że od pewnego przc-'^V oju F = F₀ można z dostatecznym dla obliczeń przybliżeniem przyjąć