Żywot św Błażeja 1

30

18.    Prawy gospodzyn we wszech drogach s^ogyph y sw^fcy wfe wszech dzelech swogych.

19.    Blyzv gest gpspodzin .swszem wzyway^ezym gy w prawdze.

20.    Wolp boy<»czym sy$ gego wczyny, y prozbp gych wyslwcha, y zbawony vczyni ge.

21.    Strzesze gospodzyn wszytky mylyyancze gy; a wszytky grzeszne rozproszy.

22.    Chwalane¹) panowo molwycz bpdp vsta moyó'), y błogosław wszełke czalo ymenv swptemy gego na weky y na wek weka.

1. Chwalcze gospodna, bo dobry gest, szła*); bogv naszemv b<)dz weselee y krazne pfalene.

Wczynp albo btfdyy^ gervsałem, -gospodzyn rozproszono yzra-helska sberze.

3.    Gensze yzdrawa skrvssone serczem, y w$zvge*) skruszona gych.

4.    Gensze lyczy mnostwo gwazd, wszem gym ymena wyzwać).

5.    Welyky pan nasz, y wełyka mocz gego; a mpdrozcy gego ne gest (czyśla.

6.    PrzymvyP smerne gospodzyn, sile¹) vsmerzay<J> grzeszne asz

do szeme. '    *•

7.    Speywaycze¹) panv w chwale, poycze bogv naszemv w gpslech.

8.    Gensze pokrywa nebo obloky, y gotoge szemy deszdz.

9.    Gensze wywodzy w górach syano, a żele sluszbe ludzskey.

10. Gensze dagę dobytky karmp gych, a dzeczom gawronowym

wzywaypczym gy.

Iijt. Ne w moczy kona bpdze ymecz wolp, ’ any w sczaskach⁵) mpszwyoh*) lybycz se bpdze gemv.

12. Dobrze lvbo gest panv nad boypcym se gego y w nych, gysz pfayp na myloserdze gęga

ŻYWOT ŚW. BŁAŻEJA

Żywot iw. Błażeja pochodu z końca, wieku XIV; przechowuje się w zbiorach Bibljoteki Zakł. Nar. im. Ossolińskich (rkp. nr. 1461). Są to dwa pasy pergaminowe, stanowiące razem jedną kartę in folio, zapisaną obustronnie w dwie ko-lumny. Oba pasy są obcięte u dołu^T), wskutek czego w środku fragmentu brak

^ł) Tak w rkp, — *) żalm; Beait. pul.: psalm. — *) Psałt.pul.: zwyęzuge; Źołt. Wróbla (1539): zwięzuie. — *) Zamiast: ymena wzywa; ład.: nom/ina vo-caL — *) Psalt. puL: w yszczeloch, zamiast: w pyszczeloch. — tj Zamiast: mo-szowych. — |j Wymiary ich są następujące; wysokość pierwszego wynosi 81*6 cm, drugiego 82*6 cm, szerokość obu 18*5 cm; szerokość kolumn pisma wynoai po 12 cm.

kilku wierszy; pergamin w niektórych miejscach uszkodzony. Pismo duże, gotyckie; Opisał je dokładnie wydawca zabytku, L. Malinowski (PF t. 5, str 310 n.); tutaj zaznaczam tylko, że na oznaczenie samogłosek nosowych użyto znak a o, .głoski ■$ i y wyrażone są bez różnicy znakami i i $, litera u przez v i u.

Zachowana karta jest zapewne fragmentem jakiegoś starodawnego pasjo-nsłu polskiego, pozostającego prawdopodobnie w związku e pasjonatem królowej Jadwigi, o którym wspomina Długosz; Żywot św. Błażeja jest — jak wykazał Bruchnalski — przekładem z ‘Legenda auroa» Jakóba de Voragine.

• wydania. A. Bielowski (A. Małecki, J. Wagilewicz) w «Bibljotece Ossolińskich*. Poczet nowy. 1864, t. 4, str. 178—202; Małkowski w ‘Przeglądzie najdawniejszych pomników*, str. 67—9; Nehring AS str. 253—5,' Bruchnalski RAU Wydz. filól. t. 11, str. 24 L—7; Malinowski PF t. 5 (1899), str. 319—23 (Powtórne wydanie z rękopisu, komentarz, słownik]; Kryńscy ZJS str. 46—8; Taszycki NZJP str. 67—72. [Przeważnie w pisowni zmodernizowanej]. Tekst niniejszy według rękopisu. W nawiasach graniastych [ ) zaznaczono miejsca uszkodzone.

Odpracowania. Nehring AS str. 134—5* — Bruchnalski W., ‘Legenda aurea* w literaturze polskiej XV w. (II. Żywot św. Błażeja). RAU Wydz. filoL t, ll (1886), str. 240—48. — Malinowski L., Żywot św. Błażeja. Zabytek i^yka polskiego z początku w. XV. PF t. 5, str. 309—53 [D.okladny opis zabytk"*~'-vy-czerpujące uwagi o jego grafice i języku; nadto słownik]. — Briickner LR PS. t. 3, str. 45—51 (wraz ze zmodernizowaną transkrypcją telntu). — Łoś PPP str. 256—9. —< Piłat HLP:ćz. 1, str. 248, 250—1.

1.    iv*gych łapacz. Teda yzrzewszy to cy yaoy lOwCy* gely odnyoh Ky pówyedżę[l]y swemu starzeyszemu, genze prziczinyw wy$cey pano-

s twa y posiał ge ku 8 wy pitemu blaszeyv, kazi) s wy t) tego blaszeya przed syt) prziwyescz. tey istey nocy Cristus Sw<)temu sye Blaszeyu pokazał, b arzk<>cz gemu: Blaszeyu, żywi) offen) mnye offervy. Potem zyvtra rycyerze ypanosze poon przigely, arzk^cz: Blaszeyu, wyuydzy, wola oye ksy<)z<). Teda występy w Sw$Ły Blaszey, przywitał ge, arzk^cz gym: dobrzesoye prziszly, synowye miły, yvsz wydzi) ysz mye bog nyeza-pomnyaal. [g]otów cyesm swaray gechacz, gdzekoly chcecye. Teda ty io czaty drogi) kazanya uyeprzestayal aczvda wyelika czyny], ossobuye godna uyewyasta syna swego knyemu przynyosla, gemusz synowy koscz rybya w gardle vwy$zla, od geysze yvsz skonczeoz zaczynaaL macz tego dzeoy^oya płaczący pożądała pomocy od swy«)tego blaszeya. Swy<J»ty Blaszey poprosyw boga, tyk<) swe) dzecy<)cy nagłowi) wlozyl, io od gegosz dotgnyenya dzecyi) pełne zdrowye wsy$lo. Gyny uyemoozuy, ślepy ychromy przes gego prośby vsdrowyeny były. Take gedna nye-•wy[asta],.. ¹

1

   azatym yzrzely wylka, aon wyeprza zasyi) nyesye; ypusoyl gy czala yzdrowa oney nyewyeseye. A gdysz wmfyajsto przinyesyon

n 8wy«)ti blaszey, Teda s^dza tego rayasta przikazaal gy wcyemnycz$ przes nocz wsa[dz]yez, adrugego dnyą kazał gy prze[d] syt) przy-