skanowanie0013

Dlaczego ludzie piją i uzależniają się 63

dostępu do alkoholu. Ma to uchronić przed wieloma negatywnymi konsekwencjami i zapobiec uzależnieniu. Z kolei z moralnego punktu widzenia nadmierne picie alkoholu wynika z lekceważenia norm społecznych, jest zachowaniem nagannym i nieodpowiedzialnym. Inni uważają, że uzależnienie alkoholowe jest wynikiem braku wiedzy na temat alkoholu, bo gdyby ludzie więcej na jego temat wiedzieli, to piliby mniej i uniknęliby wielu problemów. Panuje też pogląd, że niektórzy ludzie nie są w stanie pić w sposób umiarkowany, bowiem mają wrodzoną niezdolność fizyczną lub „charakterologiczną” do takiego umiaru, czy niekorzystny układ genów. Jeszcze inni uważają, że powstawanie problemów alkoholowych spowodowane jest przez czynniki kulturowe czy niewłaściwą politykę państwa.

Można również zidentyfikować czynniki powstrzymujące od spożywania alkoholu. Będą to np. nieprzyjemne reakcje fizjologiczne na alkohol, ograniczenia finansowe, zaangażowanie w inne działania i realizacja innych zainteresowań, brak aprobaty ze strony najbliższego otoczenia (rodzina, znajomi, współpracownicy), odrzucenie hedonistycznego stylu życia, udział w grupach religijnych bądź kulturowych, gdzie picie jest zabronione lub źle widziane, oraz wiele, wiele innych. Przy tej okazji warto wspomnieć, że na przełomie XX i XXI stulecia odsetek abstynentów w społeczeństwie polskim wynosił prawie 20% (abstynencję deklarowało 23% dorosłych kobiet i 8% dorosłych mężczyzn). Dla porównania, 40 lat temu Święcicki (1968) szacował, że w Polsce abstynentami jest około 10% osób powyżej 18. roku życia (14-18% kobiet i 3-4% mężczyzn).

Wpływ czynników biologicznych

(te partie tekstu przeznaczone są głównie dla profesjonalistów)

Biologiczna podatność organizmu na negatywne skutki używania alkoholu, w tym na uzależnienie, związana jest z predyspozycjami genetycznymi, płcią, wiekiem, ogólnym stanem zdrowia, dietą oraz obecnością niektórych schorzeń.

Uwarunkowania genetyczne

Badania rodzinne (bliźniąt, rodzeństwa naturalnego, a także dzieci adoptowanych) pozwalają przypuszczać, że biologiczne czynniki genetyczne odgrywają pewną rolę w powstawaniu uzależnienia od alkoholu (patrz też rozdz. „Dzieci alkoholików”). Już w latach 40. usiłowano wyodrębnić tzw. alkoholizm rodzinny, który rozpoznawano u osób posiadających krewnych nadużywających alkoholu. Prowadzone w latach 1950-1981 szwedzkie badania wykazały, że w populacji ogólnej ryzyko zapadalności na uzależnienie od alkoholu wyno-