skanuj0061

łany 1963 przez UNESCO, z siedzibą W | żu; stanowi centrum informacji, kszlłll specjalistów w zakresie planowania oś oraz prowadzenia międzynar. badań nawczych uwzględniających czynniki wające na zarządzanie oświatą, różnic# turalne i możliwości uspołecznienia ośw ob. dyr. IIPE jest J. Hallak.

mikronauczanie fang. microteadilj metoda kształcenia oprać. 1963 w USA; M sowana w kształceniu nauczycieli do doi nalenia umiejętności pedag.; polega na p! gotowaniu przez przyszłego nauczyciela „] ni-lekcji” (4-20 min.) dla „mini-klasy” (I uczniów) na „mini-temat”; po przeprowad niu takiej lekcji, której przebieg jest rejeil wany kamerą, dokonuje się jej oceny, czym powtarza się te sekwencje, które wyfl gają korekty; każda jednostka zajęć miki nauczania poświęcona jest ćwiczeniu tyli jednej umiejętności; podstawą mechanlzlf • uczenia się jest sprzężenie zwrotne (fol back), które umożliwia odtworzenie przebił gu zajęć i ćwiczonej czynności oraz uzyski nie obiektywnej informacji o poziomie jej Wjf konania; metodę tę zaadoptował i rozwinął f Polsce prof. Z. Pietrasiński.    f

Miller Alice (ur. 1923), świat, sławy szwaĘ psychoanalityk, pochodzenia poi.; przeżyli holocaust w Warszawie, studiując filozoflj na tajnych kompletach u prof. W. Tatarkiewl* cza i T. Kotarbińskiego; po promocji doktor* skiej na Uniw. w Bazylei została terapeutą § orientacji psychoanalit.; wniosła znaczący wkład do teorii i praktyki psychoterapeuty!® nej oraz edukacyjnej, w szczególności do psy-chołogii głębi, -> antypedagogiki i ->■ pedago* giki antyautorytarnej; gł. dzieła: Mury milczenia. Cena wyparcia urazów z dzieciństwa (1991), Dramat udanego dziecka. Stadia ttai powrotem do prawdziwego Ja (1995), Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii (1999),

Miller Romana (ur. 18 XII 1906, Warszawa, zm. 12 VII 1983, Gdańsk), pedagog; prof, Uniw. Gdań.; prace z zakresu teorii wychowania oraz dydaktyki, zwłaszcza nauczania początkowego; gł. dzieła; Organizacja zespołu uczniowskiego w szkole podstawowej (1952),

U progu młodości (1964), Proces wyclwwania i jego wyniki (1966), Socjalizacja — wychowanie — psychoterapia (1981).

miłość, uczucie skierowane do osoby (np. m. oblubieńcza, rodzicielska, braterska, Boga, bliźniego), idei (np. m. do ojczyzny) lub przedmiotu (np. m, dziecka do maskotki), wyrażające się w pragnieniu dla nich dobra,

M iędzynarodowa

Międzynarodowa Konwencja Praw Dziecka, ob. podstawowy w świecie dokument określający prawa dziecka {-+ Deklaracja Praw Dziecka).

Międzynarodowe Biuro Oświaty (Bu-reau International d'Education — BIE), organizacja międzynar. zaf. 1925 w Genewie; celem BIE jest prowadzenie badań i prac porównawczych w dziedzinie oświaty i wychowania; od 1969 agenda UNESCO; BIE organizuje cykliczne sesje Międzynar. Konferencji Oświat., w których uczestniczą min. oświaty krajów członkowskich UNESCO; kończą się one uchwaleniem tzw. rekomendacji w różnych dziedzinach działalności edukacyjnej (orgnizacyjno-adm. i pedag.-programowej); Polska jest jednym z czł. założycieli (adres internet.: www.unice.org/ibe).

Międzynarodowe Stowarzyszenie Uniwersytetów Trzeciego Wieku (L’As sociation Internationale des Universites du Troisieme Age — AIUTA), stów. zrzeszające federacje, unie oraz uniwersytety trzeciego wieku, zał. 1976; od lat 90. posiada swojego przedstawiciela w ONZ i UNESCO; Polska jest czł. AIUTA od 1975 (do 1998 nasz kraj reprezentowała we władzach prof.

H, Szwarc, zał. pierwszego Uniw, Trzeciego Wieku w Warszawie); co dwa lata AIUTA organizuje światowe kongresy (1987 w Warszawie nt. „Edukacja i zdrowie”), przygotowuje i realizuje międzynar. programy badań o ludziach starszych, ich potrzebach, edukacji, zdrowiu i rehabilitacji, podejmuje działania na rzecz oświaty osób starszych (adres internet.: www.umedia.univ-nantes.fr/ PAGES/univperm/aiuta).

międzynarodowe wskaźniki badań oświatowych, zbiór wskaźników do stałych badań porównawczych systemów oświat, na świecie, oprać, w latach 1988-91 przez grupę pedagogów z Francji, Australii i USA dla krajów zrzeszonych w OECD; znajdują zastosowanie w systematycznym monitorowaniu jakości i efektywności kształcenia, wspierają procesy reform edukacyjnych oraz lokalną i międzynar. politykę oświat.; przeszło 50 wskaźników obejmuje następujące grupy czynników edukacyjnych: 1) efekty kształcenia, 2] relacje między wykształceniem a rynkiem pracy, 3) jakość szkół i procesów kształcenia, 4) postawy oraz oczekiwania społ. wobec oświaty.

Międzynarodowy Instytut Planowania Oświaty (Institut International de la Planifi-cation de 1’Education — IfPE), ośrodek powo

m

C 1*11.1 i zachowania ich istnienia; m.

Mii ‘<lę „daru z siebie”, wyrażającego się | wiiii/mniaiości, zaufaniu, dzieleniu się MhihI i ,-y poświęceniu dla drugiego,

iinidlwntwo Edukacji Narodowej,

a* * ni i;.iii rządowej administracji oświat, a t i'1‘1* i’, il/.iaiają następujące komórki orga-Uabinet Polit. Ministra, Biuro r*) t i .’iu‘i.tlnego, Departament Ekonomiki fciti! -u |i, Departament Integracji Europej-! !»(i Współpracy z Zagranicą, Departament

..........tlenia Nauczycieli, Departament

Mili Departament Szkolenia i Organizacji, urP-ii lament Kształcenia i Wychowania, De-. ••• .u,nil Nauki i Szkolnictwa Wyższego, iiepiiiamunt Opieki i Profilaktyki Spoi., De-,ni miriil Prawny, Departament Strategii i Mminy Edukacyjnej, Biuro Nadzoru Pe-liiiiro Informacji i Promocji, Biuro i.lm Despodarcze; MEN podlegają bezpo-e.'.iiiin m.in.; Nacz. Dyrekcja Archiwów Mii-aw., Centralny Ośrodek Doskonalenia " lin .-.ycicli oraz Centralna Komisja Egzami-ihi rlu.i; ob. funkcję min. pełni prof. Miro-Jii! Handke; adres MEN: 00-918 Warsza--■i, Al, Szucha 25; MEN prowadzi stronę in-ii iiieiuwą, na której można znaleźć aktualne iiilmmacje dotyczące oświaty i szkolnictwa r>i/.ogo, włącznie z dokumentami prawnymi (adres; www.men.waw.pl).

ntlnjn szkoły, ideowe przesłanie szkoły il'ii'!ilające jej tożsamość i swoistość założo-iiiili celów kształcenia oraz wychowania; im u/., jest świadectwem jej tożsamości; umożliwia rozpoznanie obowiązującego w nh | systemu wartości, aktualnych i przy-.Hycli form aktywności w sferze edukacyjnej nią/, lego wszystkiego, co ją odróżnia od in-uyrli, konkurujących z nią szkół; opracowani!' przez organa kolegialne i spoi. szkoły jej misji powinno wynikać z faktu, iż każda pla-mwka oświat, funkcjonuje w sobie właściwym środowisku, dysponuje określoną kadrą pedag. i adm., ma do czynienia z odmiennymi potrzebami, oczekiwaniami i aspiracjami • ilukacyjnymi swoich uczniów i ich rodziców ni.iz może kreować własne programy kształ-■ onia i wychowania.

Młodzież dla Europy, program Unii Eur., I. lórego celem jest wychowanie do tolerancji i demokracji; Polska uczestniczy w nim od 1 Iii 1998; w ramach programu — realizowanego w naszym kraju przez Nar. Agencję, będącą częścią Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji są organizowane m.in.: wymiany i spotkania młodzieży, współpraca organizacji i insty

moderator

tucji młodzieżowych, wspieranie akcji informacyjnych oraz badań nad młodzieżą.

mnemotechnika [gr. mneme 'pamięć'], zespól reguł i środków mających ułatwiać zapamiętywanie trudnego materiału, gł. słownego, np. liczb, dat, nazw; sposoby mnemo-techn. polegają zwykle na grupowaniu, porządkowaniu, wg jakiejś zasady (np. podobieństwa formalnego lub znaczeniowego), elementów materiału przeznaczonego do zapamiętania albo na ich powiązaniu z elementami, które dzięki swemu rytmicznemu układowi, żartobliwej lub zawierającej jakiś sens formie dają się łatwo zapamiętać; techniki takie pozwalają znacznie zwiększyć zakres i trwałość pamięci; za twórcę m. uchodzi gr. poeta Symonides z Keos.

mobbnlng, „fala szkolna” [szwedz.], zjawisko wielokrotnego i trwającego przez pewien okres szykanowania, nękania czy dręczenia jednostki, zazwyczaj przez grupę; przybiera postać prześladowań pośrednich (werbalnych, typu groźby, złośliwości, szyderstwa) lub bezpośrednich, z przemocą fiz. czy ograniczeniem wolności jednostki włącznie; m. znany jest w Polsce jako zjawisko „fali”, czyli przemocy w szkole ze strony starszych uczniów wobec osób od nich młodszych lub słabszych.

model wychowania: i) konstrukcja o charakterze teoret. (hipotetycznym) przedstawiająca w sposób schematyczny lub uproszczony przedmiot, stan lub proces wychowania; 2) postulowany efekt wychowania do realizacji w praktyce edukacyjnej, charakteryzujący się zarówno nadrzędnością w stosunku do częściowych i etapowych celów, jak i nieosiągalnośrią; m.w. pozwala pedagogowi na określenie programu oraz rodzaju działań wych., uczniów natomiast mobilizuje i ukierunkowuje ich pracę nad sobą, stając się Równym czynnikiem samowychowania.

K. DURAJ-NOWAKOWA Modelowanie systemowe w pedagogice, Kraków 1997.

moderator, nauczyciel o specjalnych kwalifikacjach w zakresie doskonalenia rady pedag.; 1990 powstała w Polsce koncepcja przygotowania m. do współpracy z radami pedag. celem wdrożenia m.in. programu rozwoju organizacyjnego szkoły (tzw. ROS); od m. oczekuje się, że będzie mógł wspólnie z nauczycielami rozwiązywać zarówno problemy wewnątrzszkoine, jak i związane z funkcjonowaniem placówki w środowisku, bez powodowania zbędnych napięć; podjęcie się przez m. powyższej aktywności jest określane mianem moderowania.