skanuj0138

Wyższa 271

jawny lub ukryty (nieoficjalna rozmowa); w celu uzyskania bardziej szczerych wypowiedzi zachowuje się anonimowość badanego.

Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. KEN w Krakowie -* Akademia Pedagogiczna im. KEN w Krakowie.

Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Kochanowskiego w Kielcach, 1969 powołano na bazie istniejącego Studium Nauczycielskiego Wyższą Szkołę Nauczycielską z zadaniem przygotowania kadry pedagogicznej dla województwa kieleckiego. 1973 WSN została przekształcona w Wyższą Szkołę Pedagogiczną; 1979 uczelni nadano imię Jana Kochanowskiego; od 1981 w Piotrkowie Trybunalskim istnieje Wydział Zamiejscowy WSP; 1992 obok już istniejących 3 wydziałów (humanistycznego, matematyczno-przyrodn. i pedagogicznego) utworzono Wydział Zarządzania i Administracji; ob. uczelnia zatrudnia ponad 750 nauczycieli akad. i kształci ponad 15 tys. studentów (adres internet.: www.pu.kielce.pl).

Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze,

1971 utw. Wyższą Szkołę Nauczycielską z 3-letnim cyklem kształcenia; 1973 przekształcono ją w Wyższą Szkołę Pedagogiczną, której 1989 nadano imię patrona; ob. studiuje ponad 15 tys. osób; w uczelni pracuje ponad 600 nauczycieli akad., wśród których jest 45 profesorów z tytułem oraz 97 doktorów habilitowanych (adres internet.: www.wsp.zgora.pl).

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy, utw. 1968; posiada wydziały: humanistyczny, pedagogiki i psychologii oraz matematyki, techniki i nauk przyrodniczych; uczelnia zatrudnia ponad pół tysiąca pracowników naukowych w tym około 100 profesorów i doktorów habilitowanych; na blisko 40 kierunkach studiów dziennych i zaocznych kształci się 13 tys. studentów. Działalność naukową uczelni wspiera Komitet Badań Naukowych, a także instytucje pozarządowe, takie jak Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej czy Fundacja Batorego. Uczelnia jest także objęta europejskimi programami DAAD i TEMPUS (adres internet: www.wsp.bydgoszcz.pl).

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, 1971 została powołana w Częstochowie Wyższa Szkoła Nauczycielska, po kilku latach przekształcona w Wyższą Szkołę Pedag.; ob. uczelnię tworzą cztery Wydziały: Matematyczno-Przyrodniczy, Pedagogiczny, Filologiczno-Historyczny i Wychowania Artystycznego, dwie jednostki MiędzywydzialO' we: Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych i Studium Wychowania Fizycznego i Sportu oraz Biblioteka Główna. W uczelni pracuje 400 nauczycieli akademickich (w tym prawie 1/4 profesorów i doktorów habilitowanych oraz blisko 150 doktorów), którzy kształcą około 10 tys. studentów na różnych kierunkach i rodzajach studiów (adres internet.: www.wsp.czest.pi).

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie -*■ Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Rzeszowie, utw. 1965; ob. w ramach czterech wydziałów (filologicznego, matemat.-przy-rodn., pedagogicznego i socjol.-historyczne-go) studiować można 15 kierunków (w tym 12 na poziomie magisterskim); ob. studiuje ponad 11 tys. studentów; w uczelni jest zatrudnionych ok. 660 nauczycieli akad. (w tym 60 profesorów tytularnych i 65 doktorów habilitowanych). Jednostki organizacyjne uczelni posiadają uprawnienia do doktoryzowania w ramach 5 dyscyplin nauk. (adres internet.: www.rzeszow.pl).

Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej (WSPS), powstała 1922 w Warszawie p.n. Państw. Inst. Pedagogiki Specjalnej z połączenia Państw. Inst. Fonetycznego (zał. 1920 przez T. Benniego) z Seminarium Pedagogiki Specjalnej (zał. 1921 przez M. Grzegorzewską); był to zakład kształcenia i dokształcania nauczycieli i wychowawców dzieci niepełnosprawnych, a zarazem placówka nauk.-badawcza i usługowa w zakresie bezpośredniej pomocy dzieciom upośledzonym; autorką koncepcji programo-wo-organiz. i wieloletnią dyrektorką (1922-67) Inst. była M. Grzegorzewska; 1970/71 placówka otrzymała status wyższej szkoły nauczycielskiej; 1973 została przekształcona w uczelnię akademicką, od 1976 pod obecną nazwą WSPS; jedyna w kraju uczelnia tego typu, kształci nauczycieli i wychowawców szkół oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych o charakterze specjalnym (studia 5--letnie, stacjonarne i zaoczne), prowadzi także studia podyplomowe, a od 1992 — również 3-letnie studia zaw. dla pracowników socjalnych; 1998 w uczelni studiowało 6295 osób i było zatrudnionych 181 pracowników nauk.-dydakt., w tym 37 samodzielnych (dr hab. i prof.); adres: 02-353 Warszawa, ul. Szczęśliwicka 40 (adres internet.: www.wsps.waw.pl).

wyższe szkoły pedagogiczne (WSP), szkoły wyższe kształcące nauczycieli, początkowo 3- i 4-letnie, od 1973 — 5-letnie; pierwsza powstała 1946 w Krakowie; po 1956 część z nich (np. w Warszawie, Łodzi) zlikwidowano, włączając do uniw.; niektóre (w Gdańsku, Katowicach, Szczecinie, Opolu) dały początek nowym uniw.; 1973-74 przekształcono w WSP większość istniejących 3-letnich wyższych szkół nauczycielskich; kształcą one nauczycieli szkół podstawowych, średnich i specjalnych w zakresie różnych specjalności nauczycielskich i wychowawczych; prowadzą także dokształcanie czynnych zawodowo nauczycieli — w ramach podstawowego cyklu kształcenia i na studiach podyplomowych.

wzmocnienie, termin wprowadzony przez I.P. Pawłowa, przejęty i stosowany w beha-wiorystycznych teoriach uczenia się na oznaczenie faktu, że pewne zdarzenia (stany rzeczy) występujące w następstwie zachowań zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się tych zachowań w przyszłości w podobnych sytuacjach. W warunkowaniu klas. (pawłowowskim) wzmocnienie polega na podawaniu bodźca bezwarunkowego bezpośrednio po bodźcu warunkowym, w wyniku czego reakcja warunkowa ulega utrwaleniu; w schemacie warunkowania instrumentalnego lub sprawczego bodziec wzmacniający (np. pokarm) następuje po spontanicznie wykonanej reakcji. Oprócz wzmocnienia pozytywnego, polegającego na zastosowaniu bodźca nagradzającego, wyróżnia się wzmocnienie negatywne; wzmocnienia negatywnego nie należy utożsamiać z karą, której działanie polega na hamowaniu spontanicznych reakcji, podczas gdy działanie wzmocnienia negatywnego na wzmacnianiu takich reakcji, które pozwalają na wyzwolenie się od szkodliwego bodźca. Zaprzestanie wzmacniania powoduje stopniowe zanikanie reakcji, czyli jej wygasanie; przebiega ono znacznie szybciej, gdy reakcja została wytworzona w wyniku wzmocnienia regularnego (reakcja była wzmacniana 'za każdym razem) niż w przypadku wzmocnienia nieregularnego (gdy tylko niektóre reakcje były wzmacniane). Stwierdzono też występowanie wzmocnienia wtórnego, gdy rolę wzmocnienia przejmuje bodziec początkowo obojętny, skojarzony z pierwotnym bodźcem wzmacniającym, wzór osobowy -*■ autorytet pedagogiczny. YMCA (Young Men‘s Christian Association, Chrześcijańskie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej), chrześc. organizacja kult.-oświat., zał. 1844 w Londynie przez G. Williamsa, rozwinięta zwł. w środowiskach protest, krajów anglosaskich; jej celem jest edukacja młodzieży pracującej zawodowo w duchu braterstwa i przyjaźni; program edukacji kładzie nacisk na wszechstronny rozwój osobowości ludzkiej, co przedstawiono symbolicznie w godle organizacji (czerwony trójkąt, którego boki oznaczają ciało, rozum i ducha); YMCA prowadzi działalność klubową, kult. i sport, wśród młodzieży, organizuje też imprezy dla żołnierzy, więźniów i uchodźców; w Polsce zał. 1923, zlikwidowana 1949, reaktywowana 1989.