Czy komedia Moliera "Świętoszek" jest utworem wyrosłym z klimatu epoki i czy zachowuje swoją aktualność ?











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Oświecenie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Czy komedia Moliera
"Świętoszek" jest utworem wyrosłym z klimatu epoki i czy
zachowuje swoją aktualność ?










kategoria:   J.polski
zakres:   Oświecenie
dodano:   1999-08-28




Chciałbym na
początek przybliżyć postać samego autora. Molier to imię, jakiego
używał Jan Baptiste Paquelin. Urodził się on w roku 1622. Znany jest
na całym świecie jako najwybitniejszy komediopisarz francuski.
Molier pochodził z mieszczańskiej rodziny. Otrzymał staranne
wykształcenie, odbył studia prawnicze. Karierę jurysty zarzucił
jednak na rzecz teatru. Wraz z rodziną Bejart założył trupę, z którą
podróżował od 1645 roku przez 13 lat. W 1658 roku osiadł w Paryżu.
Rok później wystawił napisaną przez siebie sztukę "Pocieszne
wykwintnisie". Przyniosła ona mu rozgłos i przychylność króla
Ludwika XIV, dzięki czemu mógł założyć własny teatr. "Pocieszne
wykwintnisie" ośmieszały salonową przesadę. Jego wszystkie dzieła
przedstawiały galerię wiecznych typów ludzkich i dawały zarazem
satyryczny obraz obyczajowości francuskiej XVII w. Sztuka
"Świętoszek" została wystawiona po raz pierwszy w roku 1664. Molier
skrytykował w niej i ośmieszył hipokryzję i postawę dewotów. Sztuka
ta opowiada o rodzinie mieszczańskiej, dosyć zamożnej, której spokój
rozbija Tartufe, czyli tytułowy Świętoszek. Pokazuje się głowie
domu, Orgonowi jako człowiek do przesady pobożny. Przed kościołem
staje z żebrakami, a w środku pada na widok ukrzyżowanego Jezusa.
Wkupuje się tym w łaski Orgona i zostaje przez niego zaproszony do
domu. Głowa rodziny nie interesuje się nikim poza Świętoszkiem i
wyrzuca z domu swojego pierworodnego syna, wierzy bezgranicznie
Tartufowi, a zarzuty odrzuca uważając, iż powstały przez zazdrość. Z
czasem oszust dostaje rękę córki Orgona i szkatułkę z
kosztownościami i dokumentami. Tartufe zaczyna jednak zalecać się do
żony pana domu, Elmiry co zostaje wykorzystane do zdemaskowania go i
pokazania gospodarzowi prawdy. Świętoszek zostaje na koniec zabrany
do więzienia. Dzieło Moliera to utwór, który wyrósł z klimatu
epoki klasycystycznej i zawiera w sobie wiele cech tego okresu.
Podporządkowany on został zasadzie stosowności, polegającej na
zróżnicowaniu stylów za względu na temat i rangę gatunku
literackiego. Należał on do stylu niskiego, który został
przewidziany dla komedii i satyr. Dzieło Moliera zachowuje normy
obyczajowe i zasady prawdopodobieństwa. Sytuacja, jaka przedstawiona
została w "Świętoszku" mogłaby się zdarzyć w rzeczywistości. Osoby
zachowują swoje naturalne cechy i nie posiadają mocy
nadprzyrodzonych ( co było częste w Średniowieczu ). Dzieło to
podporządkowane jest również zasadom umiaru i harmonii, czyli
właściwego zespolenia poszczególnych części. Łatwo zauważyć można w
"Świętoszku" płynne przechodzenie ze sceny do sceny. W następnej
pojawia się przeważnie jedna lub dwie osoby więcej, które
wprowadzają do akcji nowe wątki lub szczegóły. W komedii Moliera nie
ma scen drastycznych i gwałtownych.. Jest to wynikiem obowiązującej
w klasycystycznej literaturze zasady "przystojności". W "Świętoszku"
nie istnieje wyraźny przeskok do innego stylu, cały utwór ma
charakter komedii. Jedynym momentem, który nawiązuje do dramatu,
jest wyrzucenie Damisa z domu. Język w dziele Moliera jest jasny,
przystępny dla większości czytających. "Świętoszek" został
podporządkowany ówcześnie obowiązującym zasadom, a opisanym w
poemacie dydaktycznym poety francuskiego Nicolasa Boileau-Despreux
pt. "Sztuka rymotwórcza". Dzieło to, wydane w 1674 roku, ukazuje
wzory dla literatury klasycystycznej. Komedia "Świętoszek" jest
również ponadczasowa. Tematyka utworu skupia się wokół oszustów
tworzących wokół siebie płaszcz tkliwości i udających współczucie
ludziom m.in. doświadczonym przez los. W obecnych czasach widzimy i
słyszymy wiele o ludziach takich jak Tartufe, który funkcjonuje w
kulturach wielu krajów jako synonim cech swojego charakteru.
Przykładem tu może być zdarzenie jakie miało miejsce dwa lata temu w
Ameryce, w stanie Texas. Człowiek podający się za osobę przysłaną
przez Boga skupił wokół siebie ludzi, którzy mu ufali. Cała sekta
mieszkała razem na wielkim ranczo. "Wierni" musieli płacić wielkie
pieniądze za rozmowę z "objawionym", jak również zerwać wszelkie
stosunki z rodzinami i dotychczasowymi przyjaciółmi. Gdy Federalne
Biuro Śledcze dowiedziało się o całym przedsięwzięciu człowiek ten
kazał popełnić członkom sekty samobójstwo. Sam został skazany na
dożywocie. Istnieją również przypadki znane nam bliżej, jak na
przykład problem budowy domu w Laskach dla ludzi zarażonych wirusem
HIV i chorych na AIDS. Mieszkańcy, katolicy, nie zgodzili się na
postawienie bloku w pobliżu własnych domostw, mimo nakazu Boga :
"miłuj bliźniego, jak siebie samego". Przykładem ukazującym również
pozorną miłość do bliźniego jest wydarzenie z tegorocznego okresu
wakacyjnego. Biuro turystyki pod nazwą Centrum Turystyki Dziecięcej
zorganizowało dwa wyjazdy dzieci do Grecji. Po dojechaniu na miejsce
okazało się iż żaden hotel ich się nie spodziewa. Nie było
wykupionych miejsc do spania ani posiłków. Pieniądze zaś zniknęły.
Sprawa ta nie znalazła jeszcze swojego sądowego rozwiązania. Świat
jest niestety cały czas narażony na działanie osób o charakterze
Tartufa. Tacy ludzie będą zawsze dopóki będzie istniał człowiek,
gdyż ujemnych cech charakteru nie da się wyplenić.








Autor: Marcin Szembek

Ocena : 4 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000