66
fi rmy, l udzi e, produkty
Bezpieczniki topikowe SN
VV Thermo
firmy ETI Polam
Roman KÅ‚opock
W ofercie zabezpieczeÒ automatycznych i topikowych firmy ETI Polam znajdujÄ„ siÍ m.in.
wke"adki topikowe Å›redniego napiÍcia nowej konstrukcji o charakterystyce niepee"nozakreso-
wej z wyzwalaczem termicznym. Ich symbolem katalogowym jest VV Thermo.
by prawide"owo dobraĘ wke"adki
topikowe Å›redniego napiÍcia do
Azabezpieczania urzĄdzenia przed
przeciĄłeniem, zwarciem lub nadmiernym
przyrostem temperatury potrzebna jest
znajomośĘ ich danych katalogowych oraz
stwierdzenie, czy sĄ one odpowiednie dla
danego urzĄdzenia i sieci zasilajĄcej. Ce-
lem niniejszego artykue"u jest wyjaśnienie
uÅ‚ytkownikom urzÄ„dzeÒ elektroenerge-
tycznych niektÛrych zagadnieÒ zwiÄ„za-
nych z eksploatacjĄ i doborem wke"adek to-
pikowych Å›redniego napiÍcia z wyzwala-
czem termicznym, szczegÛlnie wyrobÛw
firmy ETI Polam.
Zastosowanie
piecznik w czasie de"ugotrwae"ego przeciĄ- Budowa
Bezpieczniki topikowe Å›redniego napiÍ- Å‚enia lub podwyÅ‚szona temperatura oto-
cia VV Thermo stosowane sÄ„ najczÍÅ›ciej czenia roze"Ä„cznika lub rozdzielnicy. Aby uniknÄ„Ę nadmiernego przyrostu
do zabezpieczania transformatorÛw w roz- Znacznie podwyÅ‚szona temperatura wypo- temperatury urzÄ„dzeÒ wspÛe"pracujÄ„cych
dzielnicach transformatorowych zasilajÄ„- saÅ‚enia wewnÍtrznego rozdzielnicy powo- z wke"adkÄ„ topikowÄ„ SN opracowana zo-
cych grupy odbiorcÛw, zake"ady przemy- duje przyÅ›pieszone starzenie siÍ jej mate- stae"a jej specjalna konstrukcja Å„ VV Ther-
se"owe, osiedla mieszkaniowe itp. Bez- riae"Ûw izolacyjnych np. gumy, tworzyw mo z wyzwalaczem termicznym sprzÍÅ‚o-
pieczniki SN z racji swojego przeznacze- sztucznych, lakierÛw lub stykÛw metalo- nym z wybijakiem o okreÅ›lonej sile naci-
nia ń Charakterystyka niepee"nozakresowa wych. Skraca to ich ływotnośĘ oraz powo- sku. Zadaniem wyzwalacza termicznego
ń a, zabezpieczajĄ transformatory w zasa- duje mołliwośĘ wystĄpienia zwarcia we- jest uruchomienie wybijaka po przekrocze-
dzie ge"Ûwnie przed zwarciami. Zabezpie- wnÍtrznego. niu przez wke"adkÍ pewnego poziomu tem-
czenie transformatorÛw od przeciÄ„Å‚eÒ od-
bywa siÍ po stronie niskiego napiÍcia Å„ 0,4
kV najczÍÅ›ciej bezpiecznikami o charak-
terystyce gTr.
Roze"Ä„czniki bezpiecznikowe oraz roz-
dzielnice Å›redniego napiÍcia Å„ szczegÛlnie
o budowie zamkniÍtej lub w izolacji sze-
ściofluorku siarki (SF6), narałone sĄ na
Wyzwalacz termiczny
niedopuszczalne przyrosty temperatury,
ktÛrych ürÛde"em moÅ‚e byĘ rÛwnieÅ‚ bez- Rys. 2. PrzekrÛj wke"adki topikowej z wyzwalaczem termicznym
66 marzec 2006
67
fi rmy, l udzi e, produkty
Å„ ok. 130 oC. NaleÅ‚y zaznaczyĘ, Å‚e krÛtko-
trwae"e przeciĄłenia wke"adki nie powodujĄ
zadziae"anie wybijaka i nieprzewidzianej
przerwy w zasilaniu.
Charakterystyka
W ofercie firmy ETI Polam wystÍpujÄ„
dwa rodzaje wke"adek topikowych VV
Thermo pod wzglÍdem sie"y nacisku wybi-
jaka:
VV-D Thermo Å„ 80 N,
ï
VV- E Thermo Å„ 120 N
ï
Wke"adki VV Thermo majĄ te same wy-
miary co wke"adki standardowe Å„ bez wy-
Rys. 3. CzÍÅ›ci ske"adowe wyzwalacza termicznego wke"adki VV Thermo
zwalacza termicznego VV-C i mogĄ byĘ
peratury, otwarcie roze"Ä„cznika, przerwanie stosowane w tych samych roze"Ä„cznikach.
obwodu prÄ„dowego i ograniczenie dalsze- Na rys. 6 pokazano charakterystykÍ ter-
go nadmiernego wzrostu temperatury. micznĄ wke"adki VV-D Thermo ń12 kV
Wyzwalacz termiczny wke"adki VV Å„ 40 A w funkcji czasu (min.) w warun-
Thermo wbudowany jest wewnĄtrz wke"ad- kach podwyłszonej temperatury otoczenia
ki w obudowÍ wybijaka. JednÄ„ z jego naj- (ok. 40 oC). CharakterystykÍ zdjÍto w 4-
waÅ‚niejszych czÍÅ›ci jest pode"uÅ‚na tulejka, ech punktach Å„ na styku gÛrnym, na cen-
wykonana ze specjalnego tworzywa, ktÛre tralnej czÍÅ›ci ceramicznego korpusu, na
Rys. 4 Tulejka termoplastyczna wyzwalacza ter-
staje siÍ plastyczne po osiÄ„gniÍciu przez styku dolnym i na obudowie wke"adki od-
micznego
wnÍtrze wke"adki temperatury ok. 200oC. dalonej ok. 25 cm od wke"adki. Na charak-
Przejście tulejki w stan plastyczny po- terystyce tej mołna zauwałyĘ (na wszyst-
woduje, Å‚e uwalnia siÍ z niej metalowy za- kich przebiegach) ustalony punkt maksy-
czep, ktÛry podtrzymuje wybijak. Wybijak malny temperatury wke"adki, ktÛry jest
za pomocÄ„ sprÍÅ‚yny zostaje wypchniÍty punktem zadziae"ania wyzwalacza termicz-
z odpowiedniĄ sie"Ą na zewnĄtrz wke"adki nego w temperaturze ok. 130oC. Od tego
i powoduje uruchomienie mechanizmu momentu prÄ„d przez wke"adkÍ topikowÄ„
wye"ĄczajĄcego roze"Ącznik. przestaje pe"ynĄĘ, ale jej temperatura nadal
Z tej konstrukcji wynika, łe wyzwalacz rośnie do ok. 190 oC z powodu akumulacji
termiczny wke"adki VV Thermo moÅ‚e za- ciepe"a we wnÍtrzu wke"adki. Po tym okresie
dziae"aĘ nawet przy obciÄ„Å‚eniu wke"adki zaczyna siÍ wyche"adzanie bezpiecznika
prĄdem znamionowym In (nie powoduje i opadanie jego temperatury, a tym samym
Rys. 5. Charakterystyka dynamiczna wybijakÛw przepalenia elementu topikowego), jeÅ›li wspÛe"pracujÄ„cych z nim urzÄ„dzeÒ.
wke"adek VV Thermo ń zalełnośĘ sie"y nacisku wy-
przekroczona zostanie dopuszczalna tem- W jednym z nastÍpnych artykue"Ûw
bijaka w zaleÅ‚noÅ›ci od de"ugoÅ›ci jego wysuniÍcia
peratura zewnÍtrzna (korpusu) wke"adki przedstawione zostanÄ„ zasady doboru bez-
z wke"adki
piecznikÛw topikowych Å›redniego napiÍ-
cia do zabezpieczania takich urzÄ„dzeÒ jak:
silniki, transformatory, baterie kondensa-
torÛw itp.
inł. Roman Ke"opocki
Autor jest pracownikiem
firmy ETI Polam w Pue"tusku
ETI-Polam Sp. z o.o.
06-100 Pue"tusk
ul. Jana Pawe"a ll 18
tel. [phone]
fax [phone]
e-mail: [e-mail]
www.etipolam.com.pl
Rys. 6. Charakterystyki temperaturowe wke"adek VV Thermo
67