Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Kierownik: dr hab. med., prof. nadzw. Wojciech Omulecki
Choroby oczodołu, powiek,
narządu łzowego,
spojówek
Iwona Laudańska  Olszewska
Wojciech Omulecki
Oftalmopatia tarczycowa
 wytrzeszcz endokrynny
" choroba zaliczana do schorzeń z autoagresji
" występuje 8 x częściej u kobiet niż u mężczyzn na ogół
pomiędzy 40  50 r.ż.
" procesy patologiczne w obrębie oczodołu powodują:
 przerost mięśni zewnątrz gałkowych
 zwłóknienie mięśni z uniemożliwieniem wykonywania
ich funkcji
 proliferację tłuszczu oczodołowego i tkanki łącznej oraz
gruczołowej w obrębie całego oczodołu
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Główne objawy kliniczne oftalmopatii
tarczycowej
" retrakcja powiek
" zajęcie tkanek miękkich
" wytrzeszcz
" neuropatia nerwu wzrokowego
" miopatia retrykcyjna
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Objawy towarzyszące wytrzeszczowi
Objaw Dalrympla  retrakcja powieki górnej
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Objawy towarzyszące wytrzeszczowi
Objaw von Graefego
synergia gałkowo  powiekowa
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Objawy towarzyszące wytrzeszczowi
Objaw Kochera
wytrzeszcz i przestraszone oczy
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Objawy towarzyszące wytrzeszczowi
" Objaw Moebiusa  niedomoga konwergencji
" Objaw Stellwaga  rzadkie mruganie
" Objaw Rosenbacha  drżenie zamkniętych powiek
" Objaw Jellinka  wzmożona pigmentacja powiek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Oftalmopatia tarczycowa TYP I
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Oftalmopatia tarczycowa TYP II
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Leczenie oftalmopatii tarczycowej
" działania ochronne
" leczenie ogólne steroidami
" radioterapia
" leczenie chirurgiczne (dekompresja chirurgiczna)
" Miopatia restrykcyjna: leczenie chirurgiczne,
ewentualne iniekcje toksyny botulinowej
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Choroby powiek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zmiany zapalne powiek
Jęczmień zewnętrzny (hordeolum externum)
ostre zapalenie przyrzęsowego gruczołu łojowego
Zeiss a
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zmiany zapalne powiek
Gradówka (chalazion)
przewlekłe zapalenie łojowego gruczołu
tarczkowego, spowodowane zablokowaniem ujść
gruczołów
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Leczenie
" przez spojówkowe iniekcje steroidów
" leczenie chirurgiczne
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Półpasiec powieki
(herpes zoster ophtalmicus)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Wady położenia i ruchomości powiek
" Opadnięcie powieki górnej (ptosis) 
nieprawidłowo niskie ustawienie powieki górnej w
stosunku do gałki ocznej
" Wrodzone
" Nabyte
" neurogenne
" miogenne
" mechaniczne
" rozcięgnowe
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Opadnięcie powieki górnej (ptosis)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Odwinięcie powieki (ectropion) 
odwrócenie powieki na zewnątrz
" starcze
" porażenne
" bliznowate
" wrodzone
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Odwinięcie powieki (ectropion)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Podwinięcie powieki dolnej (entropion)
" starcze
" ostre spastyczne
" bliznowate
" wrodzone
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Podwinięcie powieki dolnej (entropion)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Nowotwory powiek
A
agodne
" Kępki żółte
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Nowotwory powiek
A
agodne
" Róg skórny
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Nowotwory powiek
A
agodne
" Brodawczak
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Złośliwe guzy powiek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Złośliwe guzy powiek
" Rak podstawnokomórkowy (carcinoma
basocellulare)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Złośliwe guzy powiek
" Rak kolczystokomórkowy (carcinoma
spinocellulare)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Choroby narządu łzowego
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka-suche
zapalenie spojówek i rogówki
" polega na złuszczaniu się nabłonka rogówki i
spojówki gałkowej
" powstaje zarówno w wyniku nieprawidłowego
składu filmu łzowego jak i niedostatecznego
wydzielania łez
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka - przyczyny
" rozległe oparzenia spojówek
" autoimmunologiczne zespoły pęcherzycowe
" zespół Sjorgena
" zaburzenia neurologiczne
" zniszczenie tkanki gruczołu łzowego
" przyczyny jatrogenne
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka - dolegliwości
Częste:

podrażnienie

uczucie obecności ciała obcego

pieczenie

ciągnąca się, śluzowa wydzielina

przejściowe przymglenie widzenia
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka - dolegliwości
Rzadziej:

swędzenie

Światłowstręt

uczucie zmęczenia i ciężkości powiek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka  rozpoznanie
" Nieprawidłowości filmu łzowego:

brak menisku łzowego lub menisk mały i
wklęsły

obecność w filmie łzowym pasm śluzu i
materiałów resztkowych
" Nieprawidłowości rogówkowe:

punktowata epiteliopatia

obecność filamentów

obecność płytek śluzowych
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka
- badania specjalne
" Test przerwania filmu łzowego
" Barwienie różem bengalskim
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka
- badania specjalne
" Test Schirmera
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zespół suchego oka - leczenie
" Zachowanie istniejących łez (zmniejszenie
temperatury pomieszczeń, nawilżacze
powietrza, właściwa higiena pracy)
" Leczenie miejscowe  substytuty łez:

Lacrimal, Isopto Tears, Vidisic, Oculotect Fluid

Tears Naturale II, Oculotect Fluid Sine, Tears
Naturale Free
" Zmniejszenie odpływu łez (zamknięcie
punktów łzowych)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Choroby spojówek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Ostre zapalenie spojówek
"  czerwone oko
" surowicza lub śluzowo  ropna wydzielina
" obrzęk spojówek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Ostre zapalenie spojówek
" Objawy subiektywne:

swędzenie

pieczenie

uczucie piasku pod powiekami
" światłowstręt, łzawienie, zwężenie szpary
powiekowej
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Ostre zapalenie spojówek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Ostre zapalenie spojówek
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE !!!!
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek niezakaz
ne
Proste zapalenie spojówek
Przyczyny:

fizyczne

chemiczne

niewyrównane korekorekcją wady refrakcji

nieprawidłowości w ustawieniu osi widzenia
obu oczu

przewlekły brak snu
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Proste zapalenie spojówek
Objawy:

pieczenie

swędzenie

lekki światłowstręt i łzawienie

mierne przekrwienie spojówki powiekowej i
gałkowej

brak patologicznej wydzieliny
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Proste zapalenie spojówek
Leczenie:

Cincol

Oculosan
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Alergiczne zapalenie spojówek
Objawy:

ostry początek

obustronnie

silne swędzenie

przekrwienie

obrzęk i przekrwienie spojówek

ciastowaty obrzęk powiek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Alergiczne zapalenie spojówek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Alergiczne zapalenie spojówek
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Alergiczne zapalenie spojówek
" Emadine, Alergoftal, Spersalerg
" Cromohexal, Cusicrom, Polcrom,
Alomide
" Zaditen
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zapalenia bakteryjne
Najczęściej wywołuje je:

Staphylococcus epidermidis,
Staphylococcus aureus

Streptococcus pneumoniae

Haemophilus influenzae
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zapalenia bakteryjne
Objawy:

przekrwienie spojówek

łagodny odczyn brodawkowy

obecność śluzowo  ropnej wydzieliny w worku
spojówkowym

uczucie  piasku pod powiekami
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia bakteryjne
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia bakteryjne
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zapalenia bakteryjne
Leczenie:

Krople: Biodacyna, Gentamycyna, Tobrex

Maści antybiotykowe: Erytromycyna, Tobrex,
Neomycyna

Fluorochinolony: Ciloxan, Chibroxin, Floxal
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wywołane przez chlamydie
" wtrętowe zapalenia spojówek dorosłych

wywołane przez Chlamydia oculogenitalis
" współistnieje zapalenie cewki moczowej
lub szyjki macicy
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wywołane przez chlamydie
Objawy:

śluzowo  ropna wydzielina w jednym oku

silny obrzęk spojówki powiekowej i sklepienia

obecność opalizujących grudek w sklepieniach
spojówki

powiększenie węzłów przyuszniczych

punkcikowate nacieki rogówki

mikrołuszczka
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zakażenia wywołane przez chlamydie
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wywołane przez chlamydie
Leczenie:

miejscowe stosowanie przez 6 tyg. 4x dz.
Maści z grupy tetracyklin

ogólnie antybiotyk z grupy tetracyklin
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wirusowe
Nagminne zapalenie spojówek i rogówki

najczęściej wywołane adenowirusem typu 8 i
19

wysoki stopień zakaz
ności utrzymuje się przez
1-2 tygodnie od zachorowania
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wirusowe
Objawy:

obrzęk powiek, wodnista wydzielina

uogólnione przekrwienie spojówek

grudki spojówki, błony rzekome

krwotoczki podspojówkowe

centralne punktowate zapalenie nabłonka
rogówki

powiększenie węzłów przyuszniczych
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zakażenia wirusowe
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zakażenia wirusowe
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zapalenia spojówek wywołane
zakażeniami
Zakażenia wirusowe
Leczenie:

Brak leczenia przyczynowego

W ciężkich przypadkach  preparaty
steroidowe
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Autoimmunologiczne zapalenia
spojówek
w przebiegu rumienia wielopostaciowego
(zespół Stevensa  Johnsona)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Autoimmunologiczne zapalenia
spojówek
oczna pęcherzyca rzekoma
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Zmiany zwyrodnieniowe spojówek
Skrzydlik (Pterygium)
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Piśmiennictwo
1. J.J. Kański.: Okulistyka kliniczna: Urban&
Partner, Wrocław 1997
3. J.J. Kański, K. K. Nischal: Objawy i
Różnicowanie. Urban& Partner, Wrocław 2000
5. M. H. Niżankowska: Podstawy okulistyki.Volumed
Wrocław 2000
7. J.J. Kański, Bolton A.: Ilustrowane wykłady z
okulistyki. Wydawnictwo Górnicki, Wrocław 2004
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Dziękuję za uwagę
Klinika Chorób Katedry Chorób Oczu Uniwersytetu Medycznego w A
odzi