3582279431

Ligjerata-I

Makroekonomia

KUPTTMI I MADHESIVE M AKROEKONOMIKE DHE KONTABDL1TETI I TE ARDHURAY E KO.Y1BETARE

1) Y ESHTRIME Tfc PERGJ1THSHME MBI MAKROEKONOM I N£

- ęka studjon makroekonomia?

Ajo meret me studimin e ekonomlse ne terresi, te agregateve ekonomik sięjane:

■    Produkti i pergjithshem,

■    Punezenia (Punesimi),

■    Politika e ęmimeve (Inflacioni-Deflacioni),

■    Bilanci tregetar dhe i pagesave,

■    Politika Monetaro-Kreditore dlie ajo FLskale,...etj.

Me fjale tjera Makroekonomia studjon lidhjet ndennjet pjeseve te veęanta te ekonomise, nderveprimet midis tregut te produkteve dlie tregut te faktoreve te prodhimit, nderveprimet midis ekonomive tevendeve te ndryshme.

-Dhjete parimet bazę te makroekonomise:

Parimi 1-re: Njerezit j>erballohen me shkembimin- munde te pennblidhet ne nje łjali te thjesht ekonomikę: ,JNuk egzi s ton dięka. si dreka pa /Ktgese,.. Per te perfituar nje gje qe ju e pelqeni, zakonisht duhet te jepni nje gje tjeter qe poashtu e pelqeni. P.sh. qe te shpenzoni ca para me teper ju dultet te punoni ca punę me teper, ase qe te shiqoni ca ore TV-program ju duliet te humbni poaqeore testudimit,...etj.

Parimi 2-ti^::Kostoja e diękahit eshte ajo qe ju duhet te jej)ni j>er te marre ate i/e deshironi. P.sh.vendosni qe te slikoni te studjoni ne kole\h te renomuar. Perfitimi eshte fisnikerimi intelektual dlłe mundesi per punę me te mirę dhe te peijetslune. Por ęfar eshte kostoja? Kastoja do te ishte: parate e shpenzuara per pagesat e studimeve, librave, banimi, etj. Por ky total akoma nuk eshte kosto totale e studimeve. Per te jetuar prane kolexhit dlłe vete Ju do te keni kasto me te brt te jeteses (usl>qimi. veshmbathja, banimi, etj) se sikur te jetoni bashk me familjen. Poashtu duke ndjek nje vhe studimi ne mesim aktiv, ne lexim librash, ne slikrim te eseve (proekteve) etj, ju nuk mund te punoni, pra keni kosto oportune-diferenca midis kostos se nje gjeje prej te ciles keni hequr dore dlie kastas se nje gjeje tjeter te pervetsuar. Shpesh kostoja oportune definolKt si shume e humbur per mas shfrytezimin e nje rlsursi (puna ose kapitali) ne menyren me te mirealtemative.

Parimi 3-te .‘Njerezit racional mendojne ne marxhina. Yendimet nejete nuk jane bardli e zi por zakonisht mund te involvohen ngjyrat e hijezuara ose te perhimta. Kostoja marxhinale paraqet shtimin e shpenzimeve per nje njesi shtese te prodliimit. Ne perditshmeri kjo do te tliot shpezim i shtuar |ier te perfituar nje njesi shtese nga sendi qe e deshironi. Supozojme se fluturimi i nje aeroplani me 200 ulese prej Wiene ne Washington kushton 100.000S, qe d.te.thot 500 S /per udlietar. Kjo do te tliot se asnjeher nuk mund te shitet nje bilete udlietimi per me pak se 500S. Ne fakt manaxheri i kompanlse qe mendon ne marxhina do te vepronte ndryshe sikur te klshte 10 vende te lira (bileta te pashitura) dlie ne pritje gjindet nje udlietar i ciii eshte i gatshem te |iaguaj vetem 300 S per bilete. A do ta shesin ate bilet apo jo? Manaxheri qe mendon dlie vendos ne bazę te parimit marxhinal, sigurisht se do ta shet. ędo manaxlier racional do te miratoj nje vendim me te cilin perfitimi marxhinal eshte nie lart se kostoja marxhinale.

Parimi 4-te:Njerezit reagojne ne stimulim. Prandaj duliet gjetur fonna te nxitjes dlie motivimit efektivdhe efikas.