3582282064

Kapitola 2 Technickś normy a ich pouih/anie

2. TECHNICKE NORMY A ICH POUŻIVANIE 2.1. MEDZINARODNETECHNICKE NORMY

ZaSatky medzinśrodnej społu prśce voblasti technickej normalizśde v elektrotechnikę sa datuju na prelom 19. a 20.storo£ia. Dóvodom bola rozśirujuca sa medzinśrodnś spoluprśca priemyselnych spoloćnosti a problśmy spojeń ś s nejednotnym nśzvoslov'im, różnymi Jednotkami, odlśnymi spósobmi kresie na technickej dokumentnie a pod. To spósobovalo nedorozumenia pri inStalścii, prevśdzke a udribe zariadeni vyrobenych virrych krajinśch. Preto bola vr.l906 vSt. Louis v USA zalaienś Medzinśrodnś elekt rot echnidcś komisia (International Bectrotechnical Commision - IEC), której ulohou bolo zjednocovanie nśrodnych eletórotechnickych noriem. Vjej rśmci boli postupne vytvśranś Technickś komisie (TC). Tie vydśvali medzinśrodnś dokumenty słuźiace rś rodnym normalizaćnym organizściśm ako doporućenia prt vydśvani vlastnych nśrodnych noriem.

V roku 1947 sa sidło IEC presfaho\alo do Żenevy a IEC bola prićlenenś k ISO (Medzinśrodnś organizśda pre normalizściu). ISO je celosvetovou federściou nśrodnych normalizaćrrych organizśai - tzv. óenov ISO. Na medzinśrodnych normśch pracuju technickś komisie ISO. Kaidy ćlen ISO, który mś zśujem o predmet, pre który Je vyt\orenś technictó komisia, mś prśvo byt vnej zastupeny. Na prśa sa zućastńuju aj medzinśrodnś organizmie, vlśdne imimovlśdne, s którymi ISO nadviazala pracovny sty4c. ISO uzko społu pracuje s IEC vo v3etkych zśleiitostiach normalizśde v elektrotechnikę. Nśvrhy medzinśrodnych noriem prijatś technickymi komisiami sa rozosielaju ćlenom ISO na hlaso\anie. V\danie medzinśrodnej technickej normy si vyiaduje suhlas najmenej 75% z hlasujuckh Óenov.

IEC sa zaoberś hlavne dworni drnhrni ćinnosti: normalizśoou a certifitóciou. Prśce vdanom odbore elekt rot echmky mś na Starost i prtsluśnś technickś komisia. Ak technictó komisia zisti, 2e okruh prob(śmov, llorś rie§, Je pńlź rozsiahly, móie zriadit' svoju subkomrsiu (SC), a preniest na ńu presne vymedzeny otauh otśzok. V pripade rieśenia problśmov spoloćrrych s ISO, móie byt vytvorenś społoćnś komisia (Joint Technical Cbmmitee - JTC). Ćlenom technickej komisie móie byt zśsadne len nśrodny vybor, który menu je do komisie svojho zśstupcu. Su nimi odbomfcj z priemyslu, vysokych śkól alebo vyskumnych ustavov. Ćlenovia IEC móiu v JednoUivych komisiśch pracoaktwne ako tzv. P - den (Paridpator) alebo ako pozorovater, tzv. O-óen (Observer). V sućasnosti tvori IEC 42 nśrodruch vyborov. technickś normy spraawa 84 technickych komisii, 117 subkomisii a około 750 pracovnych Skupin.

Pre itustrśou su iwedenś niektorś technickś komisie IEC, ktorś sa zaoberaju próbiematikou technickej dokumentśde v elektrotechnikę:

TC 1 - Nśzvosłovie

SC 3 - Pravidlś pre tvorbu dokumentśde a znaćky pre schśmy

- SC 3A - Znaćky pre elektro technickś schśmy

-    SC 3B - Pravidlś pre tvorbu dokumentśde

2