Leges Romanae barbarorum - spisy prawa rzymskiego dokonane przez plemiona sprzymieżone w V/VI wieku:
Brewiarz Aiaryka - wydany przez Alaryka II, króla Wizygotów w 506 r., obowiązywał rzymian zamieszkałych na terenie jego państwa, funkcjonował tam do 654 r.
Lex Romana Burgundionum - wydany w 506 r. król Gundobad, dla ludności romańskiej w państwie Burgundów do upadku tego państwa w 534 roku
Edykt Teodoryka - króla Ostrogotów, obowiązywał od 508 roku, do czasu podboju tych ziem przez Longobardów
szkoła glosatorów - powstała w Bolonii po odkryciu Digestów; Irneriusz dokonywał prac nad ich badaniem poprzez glosy - objaśnienia niejasności (interlinearne - pomiędzy wierszami, marginalne - na marginesie), jego następcy opracowywali prawo rzymskie za pomocą kazusów- konkretnych przypadków i sum - streszczeń wyjaśniających przepisy Accursiusz - zebrał glosy w zbiorze Glossa Ordinaria z XIII wieku
szkoła post glosatorów (komentatorów) - rozwinięta w XIV w. k ontynuacj aszk oły glosatorów, przystosowywano prawo rzymskie do potrzeb rozwoju ekonomicznego i gospodarczego, dokonywano obszerniejszych komentarzy - przedstawiciele: Baldus de Ubaldis i Bartolus de Saxoferrato, ich metodę wykładu prawa rzymskiego nazwano mos itallcus docendi
m. RECEPCJA PRAWA RZYMSKIEGO W RZESZY NIEMIECKIEJ recepcja - przyjęcie obcego systemu prawa za obowiązujący
recepcja prawa rzymskiego w Rzeszy - teoretyczna: zakładała że prawo rzymskie jest prawem rodzimym, obowiązywało w Niemczech z racjii cesarstwa; praktyczna - przyjęcie prawa rzymskiego za obowiązujące przez organy wymiaru sprawiedliwości przyczyny formalne recepcji - kontynuacja przez Rzeszę spuścizny Imperium Rzymskiego; materialne - rozkwit gospodarki towarowo-pieniężnej Sposoby przeprowadzania recepcji:
działalność fakultetów prawa i jurystów - upowszechnianie znajomości prawa rzymskiego na uniwersytetach, fakultety prawa wydawały zaś uczone opinie (opinio doctorum) działalność Sądu Kameralnego Rzeszy - utworzony w 1495, sędziowie składający się w połowie z doctores iuris mieli sądzić na podstawie prawa powszechnegro Rzeszy - prawo rzymskie zostało wtedy całkowicie zaakceptowane całkowicie
ustawodawstwo wewnętrzne - oparte było na prawie rzymmskim - władcy terytorialni wydawali spisy prawa lokalnego (landrechty, reformacje), które miały na celu unifikację prawa lokalnego - uległy wpływom prawa rzymskiego
przedmiot recepcji - dotyczyła ona jedynie kodyfikacji Justyniańskiej w zakresie, jaki był przedmiotem zainsteresowania glosatorów i postglosatorów, recypowano też prawo kanoniczne w zakresie norm prawa prywatnego oraz longobardzkie prawo lenne, włączone do Corpus iuris civilis