L ACETYLOKOENZ YM A • należy do grupy połączeń koenzymu A z resztami kwasów organicznych. Acetyldkoenzym A potrzebny jest do syntezy kwasów tłuszczowych może pochodzić z rożnych przemian: rozpadu kwasów tłuszczowych(dekarbtksylacja oksydacyjna), utleniania kwasu pirogronowego(uwalnia się wodór i dwutlenek węgla- ulega on degradacji w mitochondrium i łączy się z Co A), produkt glikolizy, przemian niektórych amincikwasów(leuęyna,izoleucyna), rozkładu cytrynianu w cytoplazmią który poprzednio powstaje w mitoćhondriach w cyklu krebsa. Wolne kwasy tłuszczowe są przekształcane w kom wątroby na acetylo Co A jest to aktywny octan, wysokoenergetyczny związek odgrywający kluczowa role w metabolizmie (grupa octanowa związaną z Co A) Acetylokoenzym A, acetylo-Co A, kwas octowy aktywny, octan aktywny, CH3-C{0)-S-CoA, tioester kwasu octowego i koenzymu A, ważny związek metaboliczny. Acetylokoenzym A powstaje podczas p-aksydacji kwasów tłuszczowych Mb dekarbaksylacji oksydacyjnej kwasu pirogranowego. Jest przenośnikiem aktywowanej grupy acetylowej. Bierze udział w cyklu Krebsa. Ponadto jest wykorzystywany w organizmach żywych do syntezy acetylocholiny, cholesterolu hormonów steroidowych
2. ADAPTACJA ORGANIZMU DO WYSIŁKÓW DŁUGOTRWAŁYCH
Wywoływane przez trening zmiany w organizmie zwiększają zakres obciążeń treningowych, jakim może cm sprostać na tym polega adaptacyjny charakter zmian wywoływanych w organizmie przez trening, zwiększa się sprawność mechanizmów adaptacyjnych. Na poziomie mięśni powoduje zwiększenie lokalnych zasobów energetycznych (gUkogen,fosfcikreatyna), usprawniane są mechanizmy związane z mobilizacja i dostarczaniem tych substratów do komórek mięśniowych i ićhresynteza. Wzrasta zdolność pochłaniania tlenu przez organizm, zwiększa sprawności funkcji zaopatrzenia tlenowego jest wynikiem przede wszystkim zwiększenia objętości minutowej serca(w wyniku wzrostu objętości wyrzutowej), znaczenie ma tez usprawnienie regulacji rozmieszczenia obwodowego przepływu krwi, wzrost objętości krwi i zwiększenie sprawności układu oddechowego. Trening powoduje zmianę obrazu reakcji organizmu na wysiłek fizyczny. Ponieważ zapotrzebowanie na tlen jest praktycznie takie samo po treningu jak i przed nim - układ krążenia musi do mięsni dostarczyć tyle samo tlenu, osiąga to dzięki większej po treningu objętości wyrzutowej serca przy niższym przyspieszeniu jego czynności jest to bardzo ekonomiczna adaptacja serca do wysiłku, mniej obciążąjąpracą ten narzącL Wzrost wentylacji płuc staje się nieco mniejszy, wzrasta natomiast wykorzystanie powietrza z płuc dzięki lepszemu stosunkowi wentylacji płuc do przepływu przez nie krwi. Wzrost wentylacji zachodzi w większym stopniu dzięki pogłębianiu niż przyspieszeniu oddechów. Mniejszy jest wzrost wydzielania takich hormonów kontrolujących metabolizm podczas wysiłku jak aminy katecholawą hormon wzrostu, głukagan, natomiast efekt ich działania pozostaje taki sam lub zwiększa się dzięki wzrostowi wrażliwości tkankowej na te hormony. Zwiększają się reakcje organizmu na obciążenie krańcowe Wzrasta odporność na zakwaszenie, bradykardia tętno poniżej GO. W energetycznym zabezpieczeniu długotrwałych wysiłków decydować będzie zasób rezerw węglowodanowych i tłuszczowych oraz sprawność ich mobilizacji i szybkość włączania procesów oksydacyjnych. Ilość tlenu, jaka narząly zaopatrzenia tlenowego danego osobnika mogą w jednostce czasu dostarczyć tkankom i jaka tkanki zdolne są wykorzystać decyduje o intensywności pracy i czasie jej trwania. Im wyższy jest mas pułap tlenowy, tym cięższa i dłuższa prace można wykonać w warunkach homeostazy i tym większą jest wydolność fizyczna. Wydolność aerobawa określaną max pułapem tlenowym, rzutuje na zdolność wykonywania wysiłków mniejszym kosztem fizjologicznym. O wydolności tej decydują max wentylacja płuc, pojemność dyfuzyjna płuc, transport tlenu z płuc do tkanek, objętość krwi krążącej, pojemność tlenowa krwi, mas pojemność minutowa sercą regulacja naczynia rućhawa-rozmieszczenie przepływu krwi podczas pracy, mięśniowy przepływ krwi, pula enzymatyczna i wykorzystanie tlenu przez mięsnie
3. ADAPTACJA UKŁADU KRĄŻENIA DO WYSIŁKÓW KRÓTKOTRWAŁYCH
W momencie rozpoczęcia wysiłku wzrasta zapotrzebowanie na tlen w pracujących mięśniach. W tym momencie zostaje pobudzana czynność układu krążenią przejawiająca się w zwiększeniu częstości skurczów serca HR i objętości wyrzutowej serca W spoczynku HR wynosi ok. 70/min. Po rozpoczęciu wysiłku wzrasta natychmiast i wprost proporcjonalnie (liniowo) do jego intensywności, aż do osiągnięcia wartości maksymalnej, które u dzieci i młodzieży mogąprzekroczyć nawet 200/min.
Reguła stosowana to: HRmax = 220 - wiek w latach. Wraz z intensywnością wysiłku wzrasta objętość wyrzutowa serca SV do pewnego momentu, a potem stabilizuje się. W spoczynku SV wynosi 70 ml, a w czasie wysiłku może wzrosnąć maksymalnego do 120 ml, u wytrenowanych sportowców do 200 mL Wzrasta również skurczowe ciśnienie krwi ze 120 mmHg do 200 a nawet do 250 mmHg. Podczas wysiłku nie zmienia się ciśnienie rozkurczowe. Wraz z rozpoczęciem wysiłku następuje przesunięcie ck. 10 -15 % wody z osocza do płynu wewnątrzkomórkowego (mięśni szkieletowych), co powoduje zmniejszenie pHkrwL Również produkcja kwasu mlekowego w przemianach b eztlenowyćh p owoduje obniżenie p H krwi Regulacja pH krwi następuje poprzez układy buforową nerki i płuca Podczas wysiłku twarzą się reaktywne farmy tlenu Nie ma możliwości zahamowania ich produkcji, jednak działanie antycksydantów, neutralizuje ich działanie
4 ANTYOKSYDANT Y są to antyutleniacze przedwutleniaczą związki eliminujące(neutralizuje) wolne rodniki z reakcji łańcuchowych Mb powoduje rozkład prekursorów wolnych radu i nadtlenków organicznych. W organizmie żywym antyutleniacze enzymatyczne to wit E,A,C,kwas moczowy chroniąbłanę i organelle komórkowe przed utlenieniem powodującym uszkodzenia nienasyconych kwasów tłuszczowych, białek, enzymów. Antyaksydanty pokarmową zachowania dobrego zdrowia wymaga równowagi pomiędzy działającymi w organizmie substancjami utleniającymi a przedwutleniaczami. Jeżeli jest tma zakłócana i istnieje nadmiar substancji utleniających to własne funkcje obronne organizmu sąniewy starczające W sprawnie działających komórkach i tkankach wytwarzane sa enzymy (m.in. kalała za, peroksydaza głutańanowa, dysmutaza pcmadtlenkowa) wchodzące w reakcje z wolnymi Tndnikami no syntezy tych związków niezbędny jest selen, pierwiastek dostarczany do organizmu z żywnością Substancją antyutlerdąjącą jest również wytwarzany w arganizmią rozpuszczalny w wódzią tibićhinan czyli koenzym