STATYSTYKA OPISOWA:
• Prezentacja tabelaryczna i graficzna danych empirycznych stanowi podstawę analiz oraz w dalszej kolejności wnioskowania statystycznego. W analizach staramy się wykazać wielkości charakterystyczne dla badanego zjawiska, procesu, czy populacji. Wielkości te są miarą tendencji centralnej, które dzielą się na:
> średnie klasyczne (średnia arytmetyczna, ważona, harmoniczna, geometryczna, kwadratowa, chronologiczna)
> średnie pozycyjne (mediana i modałna)
^ miary pozycyjne (kwartyle, decyle, centyłe)
ŚREDNIA ARYTMETYCZNA:
• Średnia arytmetycznąnałeży obliczać wtedy, gdy:
> wymagana jest największa rzetelność
> mająbyć wykonane inne obliczenia
> rozkład jest symetryczny względem środka, szczególnie wtedy, gdy jest to tzw. rozkład „normalny" (=w kształcie dzwonu)
• Nie należy obliczać średniej arytmetycznej wtedy, gdy:
> rozkład jest wielcrwierzchołkowy
> rozkład posiada klasy otwarte
> próba losowa j est bardzo mała
> rozkład danych jest wyraźnie asymetryczny
MODALNA:
• inaczej: moda-wartość typowa, dominująca, dominanta; oznaczana MO
• najczęstsza wartość szeregu, wartość powtarzająca się największą ilość razy; rozkład może być bimodalny i wielamodalny
• modałnąnależy stasować wtedy, gdy:
> wymagana jest najszybsza ocena wartości centralnej
> wystarcza przybliżona ocena wartości centralnej
MEDIANA:
• inaczej: wartość środkowa; oznaczana ME
• punkt szeregu statystycznego, powyżej i poniżej którego znajduje się 50% obserwacji (miejsce dzielące uporządkowany zbiór obserwacji na połowy)
• wyznaczenie mediany jest wskazane wtedy, gdy:
> ilość dokonanych pomiarów jest bardzo mała
> w rozkładach występująklasy otwarte
> dane sąuszeregowane w kolejności rangowej
> rozkład wskazuje dużą asymetrię
> badacza interesuje, czy obserwacje przypadają w dolnej lub górnej połowie rozkładu, a nie oddalenie od punktu środkowego
DOBÓR PRÓBY f=proces webom jednostek obserwacji):
• próby nieprobablistyczne:
> dobór oparty na dostępności danych
> dobór celowy
> metoda tzw. „kuli śnieżnej”
> dobór kwotowy
> dobór klucz owy ch informatorów
• próba losowa (=probablistyczna) - każda jednostka z populacji ma identyczną „szansę" znalezienia się w próbie badawczej
r
• próbajestreprezentitywna zawsze ze względu na jakąś cechę
• próba lasowanie zawsze jest próbą reprezentatywną
mazemy
* badania „on Street” nie są reprezentatywne; spotkane na ulicy osoby nie sąrepre-
<