W państwie demokratycznym administracja iest sługą społeczeństwa. Służy ona społeczeństwu, a w obrębie samorządu- odpowiednim społecznościom, przede wszystkim jako aparat wykonawczy mającej demokratyczny mandat władzy politycznej i jako sługa prawa tworzonego przez organy władzy politycznej. Społeczny rodowód wynika z tego, że struktury administracyjne powołane zostały przez społeczeństwo (będące suwerenem) w celu zaspokajania jego potrzeb- wspólnych potrzeb obywateli.
Administracja publiczna jest nadrzędna względem administracji państwowej. Pojęcie administracja państwowa jest pojęciem węższym. Oznacza ono praktyczne i bezpośrednie wykonywanie zadań państwa- w jego imieniu i na jego rachunek. Administracja publiczna natomiast jest pojęciem szerszym- oznacza zespół działań, przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych podejmowanych przez różnego rodzaju instytucje i organy na rzecz realizacji interesu publicznego, zawsze na podstawie ustawy i w formach prawem przewidzianych. Pojęcie administracja państwowa zawiera się zatem w pojęciu administracji publicznej. Administracja publiczna = adm. państwowa + adm. samorządowa.
Pojęcie administracji publicznej definiowane jest w sposób: pozytywny, negatywny lub celowościowy. Definicja pozytywna- administracja publiczna to funkcja państwa i samorządu polegająca na wykonywaniu zadań publicznych określonych w konstytucji i innych źródłach prawa powszechnie obowiązującego.
Definicja negatywna- administracja publiczna to wszystkie te formy aktywności w domenie publicznej oraz zintegrowane z nimi rozwiązania instytucjonalne i kadrowe, które nie są ustawodawstwem ani sądownictwem. Definicja celowościowa- administracja publiczna to działanie na rzecz realizacji interesu publicznego.
4. Jaka jest pozycja administracji publicznej na tle trójpodziału władzy w państwie współczesnym? Administracja publiczna przynależy do władzy wykonawczej. Wynika to choćby z definicji Waltera Jellinka (XIX wiek), który określił ją jako „Działalność państwa, która nie polega na tworzeniu ustaw ani na wymiarze sprawiedliwości.”
Podstawowym zadaniem administracji publicznej jest realizacja interesu publicznego będąca również zadaniem państwa. Administracja publiczna jest jednym z elementów trójpodziału władzy w ramach państwa, zatem jest ona pojęciem podrzędnym. Państwo może kontrolować administrację, nadzorować ją i, w niektórych przypadkach nią kierować.
Na strukturę administracji publicznej składają się: administracja rządowa (centralna i terenowa zespolona i niezespolona) i administracja zdecentralizowana (samorząd terytorialny/zawodowy/rolniczy, zakłady administracyjne, fundacje)
Diagram obrazujący strukturę:
Administracja
publiczna
Administracja
rządowa
-centralna
-terenowa
Administracja
zdecentralizowana
Zakłady
administracyjne
We współczesnym państwie administracja publiczna wykonuje następujące funkcje: -policyjne