Repetytorium z prawa gospodarczego
Koncepcja społecznej gospodarki rynkowej powstała i była skutecznie realizowana w okresie powojennym (do lat 70-tych) w Niemczech, a w zmodyfikowanej formie kontynuowana była w latach późniejszych. Do idei społecznej gospodarki rynkowej powrócono w latach 90-tych w państwach postsocjalistycznych, które przechodziły do gospodarki rynkowej. Istotą społecznej gospodarki rynkowej jest połączenie dwóch idei tj. gospodarki rynkowej i państwa socjalnego.
W Polsce społeczna gospodarka rynkowa została uznana za podstawę ustroju gospodarczego, co znalazło potwierdzenie w art. 20 Konstytucji.
Konstytucja wyróżnia trzy podstawy społecznej gospodarki rynkowej:
1. wolność działalności gospodarczej,
2. własność prywatną,
•S 3. solidarność, dialog i współpracę partnerów społecznych.
W ramach społecznej gospodarki rynkowej państwo swoimi działaniami winno łagodzić skutki transformacji ustroju gospodarczego, realizując politykę interwencjonizmu zmierzającą do unikania zakłóceń w funkcjonowaniu gospodarki, utrzymania niskiego poziomu bezrobocia oraz stymulowania rozwoju określonych dziedzin gospodarki lub regionów gospodarczych. W tym celu państwo może posługiwać się:
a) środkami bezpośrednimi: jak np. prowadząc własną działalność gospodarczą w dziedzinach o wysokim stopniu kapitalizacji, czy też w dziedzinach nierentownych, ustanawiając urzędy nadzoru gospodarczego, prowadząc politykę antymonopolową czy też stosując dotacje, subwencje, albo
b) środkami pośrednimi: jak np. prowadząc odpowiednią politykę pieniężną, kredytową czy podatkową.
Oddziaływanie państwa w ramach społecznej gospodarki rynkowej musi być zsynchronizowane z zasadami funkcjonowania Jednoli-
20