Polityk,! picniyżna i inflacja a wzrost gospodarczy
■ na czym polega, ich zdaniem, rola polityki pieniężnej i jej wpływ na wzrost gospodarczy.
W razie potrzeby (w zależności od poziomu wiedzy uczniów) podaj definicję używanych pojęć, takich jak inflacja, polityka pieniężna i wzrost gospodarczy.
Inflacja
Zgodnie z najpowszechniejszym podejściem inflację można zdefiniować jako długotrwały wzrost przeciętnego poziomu cen lub, alternatywnie, spadek siły nabywczej lub wartości pieniądza. W definicji tej należy podkreślić dwie kwestie. Po pierwsze, inflacja odnosi się do sytuacji, w której rośnie przeciętny poziom cen. Oznacza to, że wzrost nie musi dotyczyć wszystkich dóbr. Ceny niektórych towarów i usług mogą wręcz spadać. Inflacją nie jest natomiast sytuacja, w której rośnie cena jednego dobra w relacji do ceny innych dóbr. Tego rodzaju zmiany cen są bowiem powszechne i występują także w sytuacji, w której ogólny poziom cen jest stabilny (zostanie to bardziej szczegółowo omówione w Przykładzie 2). Po drugie, wzrost przeciętnego poziomu cen musi utrzymywać się przez kolejne okresy. Zgodnie z tym inflacji nie stanowi np. okresowy wzrost cen na owoce i warzywa, po którym następuje ich spadek. W odwrotnej sytuacji, tzn. długotrwałego spadku przeciętnego poziomu cen mówimy o deflacji.
Polityka pieniężna
Polityka pieniężna to zespół działań podejmowanych przez bank centralny, kształtujących uwarunkowania monetarne i finansowe gospodarki, mających na celu utrzymanie stabilności cen. W Polsce za prowadzanie polityki pieniężnej odpowiada Rada Polityki Pieniężnej złożona z 10 członków. Na jej czele stoi Prezes Narodowego Banku Polskiego, zaś pozostali członkowie są powoływani przez Sejm, Senat i Prezydenta (po 3 osoby). Zadania Rady określają odpowiednie zapisy w konstytucji i ustawie o NBP:
■ Konstytucja: „Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza" (art. 227,§ 1).
■ Ustawa o NBP: „Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP" (art. 3, par. § 1).
Od 1999 r. Rada Polityki Pieniężnej prowadzi politykę bazującą na strategii bezpośredniego celu inflacyjnego, która polega na dążeniu banku centralnego do utrzymania inflacji na pewnym określonym liczbowo poziomie. Zgodnie ze Strategią polityki pieniężnej po 2003 r., „(...) celem polityki pieniężnej po 2003 r. jest ustabilizowanie stopy inflacji na poziomie 2,5% z dopuszczalnym przedziałem wahań +/-1 punkt procentowy."
Narodowy Bank Polski