3582317528

KOŚCI

STRUKTURA KOŚCI.

Kość uformowana jest przez substancję kostną i szpik.

1. Substancja kostna

Jest to część twarda kości. Zawiera duże ilości wapnia.

Może przyjmować dwie zasadnicze postacie:

* kość gąbczasta - uformowana jest z delikatnych beleczek tworzących rodzaj siatki, gdzie znajdują się małe jamki. Ten typ tkanki występuje na końcach kości długich i we wnętrzu innych;

■ kość zbita - to tkanka kostna o grubej i sztywnej strukturze. Kość ma kształt cylindryczny, do jej wnętrza prowadzi tzw. kanał Haversa. Zbiór blaszek wraz z kanałem nosi nazwę osteonu.

Szpik kostny

To gąbczasta, silnie ukrwiona tkanka, wypełniająca jamy wewnątrz kości. Szpik może być czerwony lub żółty. Ten pierwszy jest ważniejszy, gdyż jego rola to produkcja wszystkich komórek krwi. U noworodka cały szpik jest czerwony. U człowieka dorosłego szpik czerwony pozostaje przede wszystkim w kościach tułowia i czaszki, w kościach kończyn dominuje żółty szpik.

WZROST KOŚCI.

Podczas fazy wzrostowej w dzieciństwie i młodości kości nie są całkowicie uwapnione. W pobliżu ich zakończeń znajdują się strefy tkanki chrzęstnej, bardziej miękkiej. Między dwudziestym a dwudziestym piątym rokiem życia przyrost kości zostaje zahamowany, gdyż następuje wysycenie wapniem i kostnienie. Zarówno przyrost kości jak i jego zatrzymanie zależą od wielu czynników hormonalnych.

TWORZENIE I NISZCZENIE KOŚCI.

Kości nie przyrastają tylko na długość, lecz też na szerokość. W okresie budowy kości (i procesów gojenia) czynne są komórki wytwarzające substancję międzykomórkową tkanki kostnej tzw. osteoblasty. Kość już uformowana jest niszczona w sposób ciągły przez inny rodzaj komórek - osteoklasty.

CECHY KOŚCI.

W wieku dojrzałym kości charakteryzują się twardością i wytrzymałością, jednak w przypadku silnego urazu mogą ulec złamaniu. W dzieciństwie kości są bardzo giętkie. W tym okresie częste są uszkodzenia, w wyniku, których następuje odgięcie się kości, bez jej złamania, co świadczy o jej elastyczności. Natomiast na starość kości stają się łamliwe i kruche wskutek utraty wapnia. Proces ten nosi nazwę osteoporozy i jest powodem złamań w wyniku minimalnego nawet urazu lub wysiłku.

RODZAJE KOŚCI.