3582318682

POLITYKA PIENIĘŻNO-KREDYTOWA BANKU CENTRALNEGO

Istota i cele polityki pieniężno-kredytowej

Państwo o gospodarce rynkowej, akceptując prawa rządzące rynkiem, nie może zrezygnować z oddziaływania na gospodarkę kraju. Wynika to z ograniczonych możliwości samoczynnego kształtowania się procesów gospodarczych, w gospodarce rynkowej oraz panoszenia przez państwo odpowiedzialności za przebieg procesów gospodarczych. Mimo więc pełnej swobody działalności gospodarczej zagwarantowanej w ustawie o działalności gospodarczej państwo nie może być obojętne wobec ujemnych zjawisk gospodarczych, takich jak inflacja, bezrobocie itp. Oczywiście ingerencja państwa jest zbędna w przypadku, gdy mechanizm rynkowy zapewnia harmonijny przebieg procesów gospodarczych i wzrost gospodarczy. Do podstawowych instrumentów ekonomicznych, za pomocą których państwo może oddziaływać na gospodarkę, należą:

-    polityka fiskalna,, stanowiąca domenę systemu budżetowego, a szczególnie systemu podatkowego, której celem jest dostarczenie państwu potrzebnych dochodów,

-    polityka ochrany spoleczno-socjaincj, która jest domeną systemu ubezpieczeniowego, mająca na celu zabezpieczenie ludności i ich majątku,

-    polityka pieniężna, objęta systemem bankowym.

Bezpośrednim celem polityki pieniężnej jest ochrana wartości pieniądza (złotówki), regulowanie jego podaży i zachowanie bezpieczeństwa walutowego względem zagranicy. Cele te przyczyniają się do realizacji celów globalnych związanych ze wzrostem gospodarczym i stopy życiowej, przeciwdziałają recesji, bezrobociu t inflacji W tym zakresie cele polityki pieniężnej łączą się z celami polityki fiskalnej i ochrany społeczno-socjalnej.

Cele polityki pieniężnej na dany rok wyznaczają Sejm i Senat RP w drodze ustaw i uchwał oraz Rada Ministrów, a szczególnie Minister Finansów i Minister Skarbu Państwa w dradze razparząlzeń i zarządzeń. Bezpośrednim jednak realizatorem polityki pieniężnej państwa jest Narodowy Bank Polski Podwalinami tej polityki jest:

-    bezpośrednia działalność pieniężno-kredytowa oraz walutowa NBP,

-    współdziałanie z międzynarodowymi organizacjami walutowymi i kredytowymi

-    opracowywanie i analizowanie syntetycznych bilansów systemu bankowego i płatności zagranicznych.

Podstawowym instrumentem polityki pieniężne-kredytów ej NBP jest wykorzystywanie stopy procentowej. Głównym celem, do którego powinno przyczynić się wykorzystywanie stopy procentowej, jest dostosowywanie podaży pieniądza do wielkości produktu krajowego brutto. NBP musi nie tyłka przestrzegać proporcji między wielkością produktu krajowego brutto a ilością pieniądza, ale odpowiednio korygować emisję pieniądza gotówkowego i kredytowego w stosunku do przyrostu produktu krajowego brutta Stopa procentowa jest ty m instrumentem, który w sposób zasadniczy wpływa na:

-    ilość pienią!za w obiegu,

-    wielkość kredytów.

Polityka pieniężno-kredytowa realizowana przez NBP jest również czynnikiem określającym i ograniczającym przede wszystkim działalność banków komercyjnych.

Duże znaczenie w zakresie utrzymania właściwych proporcji w polityce pieniężnej ma finansowanie przez NBP deficytu budżetu państwa. Naciski organów władzy i administracji rządowej w tym zakresie są duże i dlatego NBP powinien finansować w sposób bezpośredni tytko przejściowy niedobór środków w budżecie do wysokości określanej w ustawie budżetowej. Natomiast deficyt budżetowy powinien być finansowany poprzez sprzedaż obligacji i bonów skarbowych, co również ma zasadniczy wpływ na sferę pieniężno-kredytową

Stopa procentowa podstawowym instrumentem polityki pieniężno-kredytowej

Podstawowym elementem polityki pieniężno-kredytowej jest stopa procentowa stosowana w transakcjach finansowych. Działa ona w szczególności na lokowanie pieniędzy w bankach jak i zaciąganie pożyczek i kredytów.

Stopa procentowa jest ceną płaconą za udostępnianie kwoty pieniężnej na określony czas. Decyduje ona o odsetkach, które sąkosztem (odsetki płacone) lub przychodem (odsetki otrzymywane).

Wykorzystują: stopę procentową poprzez jej podwyższanie łub obniżanie wpływa się na wielkość lokat oraz pożyczdc i kredytów, czyli tym samym na wielkość obiegu pieniężnego. Podwyższanie stóp procentowych wpływa generalnie na wycofywanie pieniędzy z rynku i Ickowanie ich w bankach. Obniżanie stóp procentowych powoduje przyrost pieniędzy na