wymogi egzaminacyjne:
-wykład
- podręcznik: podstawy prawa dła ekonomistów autor Bogusława Gnela wydanie z 2011 (warszawa)
- materiały z moodle (kurs podstawy prawaXmateriały na wykład)
****egzamin testowy, 30 pytań (jednokrotnego wyboru) konsul tacie:
naprzeciwko sekretariatu katedry prawa (424a) (numer gabinetu nieznany)
WYKŁAD 1 Prawo:
prawo przedmiotowe (dziedzina nauki, sfera porządkowania rzeczywistości) uprawnienia do czegoś
Prawo w znaczeniu przedmiotowym:
ogół norm czyłi reguł postępowania, które są ustanowione lub uznane i chronione przez państwo (ustanowione - prawo stanowione, np. w drodze ustawy)
(uznane - nie ustanowione przez państwa, np. konwencje międzynarodowe negocjowane przez rząd ratyfikowane przez prezydenta
również prawo zwyczajowe kształtowane na przestrzeni wieków, wypełniają luki prawne, sądy mogą sie na to powołać jeżeli państwo uznaje takie normy
uznawane przez sądy i trybunały, państwo nie uznaje oficjalnie prawa zwyczajowego, to sądy dostrzegają i uznają ze to w jakichś przypadkach obowiązuje
prawo anglosaskie - prawo przecedensowe, tj sąd wydał wyrok w podobnej sprawie i sądzimy tak samo w podobnych sprawach, powielanie orzeczeń z przeszłości
inna metoda zapełniania luk w prawie - analogia do podobnego prawa zamiast prawa zwyczajowego chronienie norm prawa przez sankcje - państwo daje możliwość stosowania sankcji Prawo w znaczeniu podmiotowym;
pewna możność zachowania lub możność domagania się od kogoś pewnego zachowania (wynika z prawa przedmiotowego, prawo przedmiotowe daje uprawnienia)
np. uprawnienia z tytułu rekojmy zawady w umowie sprzedaży, tj jeżeli kupie uszkodzony towar mogę wymagać naprawy usterki lub prawo odstąpienia od umowy
Rodzaje prawa:
— względne
nie są skutecznie wobec wszystkich, są skutecznie wobec drugiej strony stosunku prawnego prawa zobowiązaniowe (obligacyjne)
np. umowa sprzedaży (ja się zobowiązuje ze sprzedam, on ze zapłaci, mogę domagać się zapłaty tylko od kontrahenta) tak samo inne umowy cywilno-prawne (np najem), tylko te osoby są związane tym stosunkiem
— bezwzględne
takie prawa, które są skutecznie wobec wszystkich (erga omnes), tj takie prawa, że każda osoba ma obowiązek ich przestrzegać np prawo do życia, czci,
nazwiska, czci, tajemnicy korespondencji (prawa osobiste)
w prawach majątkowe, np prawo własności - tj każdy jest zobowiązany respektować własność innych, (prawa rzeczowe) prawa autorskie (osobiste <oznaczanie autorstwa nazwiskiem lub pseudonimem?” i majątkowe <prawo do czerpania korzyści z dzieła> <prawa wyłączne do utworu>) prawa własności przemysłowej (po opatentowaniu) <prawo wyłączne do patcntu>
Rodzaje prawa:
— prawa majątkowe:
takie, które mają wartość ekonomiczną (można je wycenić) np. własność, można przenieść własność i wycenić przedmiot
większość praw majątkowych można przenieść na inne osoby (można wycenić => można sprzedać) wierzytelność: prawo majątkowe które można przenosić, mimo że nie ma żadnego obiektu wierzytelność: prawo domagania się zwrotu pieniędzy, można to sprzedać — prawa niemajątkowe:
takie, które nie mogą być wyceniane, ale mogą mieć wartość moralną, np. prawa osobiste
Rodzaje prawa: - przenaszalne