W teorii wyróżnia się administrację w ujęciu:
- organizacyjnym (podmiotowym) - ogół podmiotów adm. (organy adm. i inne podmioty wykonujące określone funkcje z zakresu adm. pub!.).
- materialnym (podmiotowym) - jest to działalność państwa, której przedmiotem są sprawy adm.
- formalnym - jest to cała działalność wykonywana przez podmioty adm. bez względu na to, czy ma charakter adm. lub nie.
Administracja - ogół organów i osób w nich zatrudnionych wyposażonych w odpowiednie kompetencje, których zadaniem jest bezpośrednie praktyczne zorganizowanie i wykonywanie zadań określonych prawem w swoistych formach. Jest to część działalności państwowej, jaka pozostaje po wyeliminowaniu z niej działalności ustawodawczej (prawodawczej) i sądowniczej. Pracownicy administracji wykonują i organizują zadania państwa łącznie z pracownikami samorządowymi. Administracja oubl. (ogólnie)- dotyczy całego państwa, zarządzania, sprawowania władzy wykonawczej w państwie. Adm. publ. dzieli się na samorządową i rządową.
Państwa w ramach decentralizacji przekazuje zadania własne samorządom. Nad gminą sprawuje w tym zakresie nadzór Wojewódzki Sejmik Samorządowy.
Administracja - administrare (łać.) zarządzać, rządzić, dysponować. Jest to działalność, wykonywanie kompetencji.
Prawo cywilne charakteryzuje się równością podmiotów, natomiast prawo adm. - nierównością stron. W stosunku adm.-prawnym rozróżniamy podmioty:
- organ adm. (nadrzędny), dokonuje on czynności władczych wobec obywatela, tzn. wydaje decyzje adm.
-obywatel lub instytucja społ. (podporządkowany).
Administracja musi i powinna stosować prawo. Źródłem prawa adm. jest Sejm, gdyż on tworzy ustawy, które są wykonywane przez rząd. Prawo jest również tworzone przez organy niższego rzędu, np. wojewodowie wydają przepisy wykonawcze.
Administracja państwowa - część działalności państwa, wykonywana przez jego organy, która polega na organizowaniu bezpośredniej praktycznej realizacji jego zadań.
Płaszczyzny działania adm.:
- realamentacvino-dvstrvbucvina - zadania te realizowane są w formie wydawanych decyzji adm. Jest to bezpośrednia sfera stosunków urząd -obywatel. Działania te podlegają kontroli sądowej,
- działalność organizatorska - związana jest z zaspokajaniem potrzeb społ. w skali grup obywateli (zadania własne gminy).
Organ adm. jest inicjatorem pracy organizatorskiej. Inicjatorski charakter działania ad. odróżnia ją od sądownictwa, gdyż sądy działają, gdy na ich forum inny uprawniony podmiot wniesie sprawę (obywatel, prokurator lub org. społ.). Organ adm. jeśli dostrzeże "potrzebę" na danym terenie (do interwencji) i mieści się to w ramach jego kompetencji, to typową jego