Rozdział 7
7.1. Pojęcie administracji, prawa administracyjnego
I STOSUNKU ADMINISTRACYJNOPRAWNEGO
W codziennych rozmowach często używa się słów: administracja, administrator, np.: mieszkańcy domu załatwiają swoje sprawy w administracji domów, pracownicy załatwiają sprawy w administracji zakładu pracy, a użytkownicy sieci komputerowej zgłaszają swoje problemy administratorowi sieci. Przedmiotem zainteresowania prawa administracyjnego nie jest jednak administracja rozumiana w sposób potoczny, lecz administracja publiczna. Zgodnie z zasadą trójpodziału władzy na władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą — administracja publiczna pełni funkcję władzy wykonawczej i jest odpowiedzialna m.in.: za wprowadzanie ustanowionego prawa w życie oraz za prowadzenie wewnętrznej i międzynarodowej polityki państwa.
Prawo administracyjne obejmuje zespół norm prawnych regulujących działalność administracji publicznej. Reguluje ono stosunki prawne, jakie powstają pomiędzy różnymi podmiotami a organami administracji publicznej. Obejmuje ono również normy prawne określające zasady organizacji i działania tych organów, a także wykonywane przez nie czynności. Wszystkie normy prawa administracyjnego mają charakter bezwzględnie obowiązujący, czyli adresaci tych norm, chcąc postępować zgodnie z prawem, muszą się zachowywać dokładnie w taki sposób, jak określono w nonnie.
Prawo administracyjne można podzielić na trzy części: prawo administracyjne ustrojowe, prawo administracyjne materialne i prawo administracyjne proceduralne. Prawo administracyjne ustrojowe obejmuje normy prawne dotyczące struktury, organizacji i zasad działania organów administracji publicznej. Ta część prawa administracyjnego reguluje zasady tworzenia organów administracji publicznej i jednostek podziału terytorialnego kraju. Prawo administracyjne materialne zawiera normy prawne określające prawa i obowiązki osób fizycznych, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych oraz zadania i kompetencje organów administracji publicznej. Na prawo administracyjne materialne składają się normy prawne zawarte w aktach normatywnych różnej rangi (np. w ustawach i rozporządzeniach). Prawo administracyjne formalne (procesowe, proceduralne) zawiera normy określające tryb (procedurę) postępowania organów administracji. Prawo administracyjne formalne wyklucza samowolę w działaniu organów administracji.