książka (115)

Rozdział 7. Prawo administracyjne

7.3. Struktura organów administracji

Zadania z zakresu administracji są realizowane przez organy administracji publicznej. Organ administracji publicznej tworzy jedna osoba lub grupa ludzi (organ kolegialny), które są elementem struktury organizacyjnej państwa lub samorządu terytorialnego. Każdy z organów administracji publicznej wykonuje zadania z zakresu administracji publicznej w ramach posiadanych kompetencji (właściwości). Kompetencje organu administracji publicznej określają zakres spraw, którymi organ ten ma prawo i obowiązek się zajmować. Kompetencje organu administracji publicznej ustala się na podstawie właściwości przestrzennej i właściwości rzeczowej. Właściwość przestrzenna (miejscowa, terytorialna) określa ramy terytorialne działania organu administracji publicznej. Organ administracji publicznej może działać na terytorium całego kraju lub na terytorium wyodrębnionej jednostki podziału terytorialnego. Właściwość rzeczowa organu administracji publicznej dotyczy zagadnień, którymi organ ten powinien się zajmować (np.: edukacja, budownictwo, ochrona zdrowia).

Istnieją różne kryteria podziału organów administracji publicznej. Podstawowy podział dzieli organy administracji publicznej na organy administracji rządowej i organy administracji samorządowej. Kryterium podziału organów administracji publicznej na te dwie grupy stanowi charakter zadań realizowanych przez poszczególne organy administracji publicznej. Organy administracji rządowej realizują zadania rządu, a organy administracji samorządowej realizują zadania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego.

Organy administracji rządowej mogą obejmować zakresem swojego działania cały kraj lub jego wyodrębnioną część (terenowe organy administracji rządowej). Organy administracji rządowej obejmujące zakresem swojego działania cały kraj dzielą się na naczelne organy administracji rządowej i centralne ograny administracji rządowej. Podział ten nie wynika z Konstytucji, lecz z innych aktów normatywnych, tj. ustaw i rozporządzeń, które często odwołują się do takiego podziału. Naczelnymi organami administracji rządowej są: Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów i ministrowie. Organy będące naczelnymi organami administracji rządowej są powoływane przez Prezydenta łub przez Sejm. Centralne organy administracji rządowej są powoływane przez naczelne organy administracji rządowej na podstawie ustaw lub rozporządzeń. Centralne organy administracji rządowej mogą mieć różne nazwy: urząd, agencja, komisja, rada.

Administracja rządowa w województwie należy do terenowych organów administracji publicznej i jej działalność jest regulowana przez Ustawę z dnia ⁵⁰ Pozycja i rola Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej określona w Konstytucji i ustawach różni się zdecydowanie od pozycji i roli innych organów administracji. Rola Prezydenta nie ogranicza się jedynie do władzy wykonawczej, ale odnosi się również do władzy ustawodawczej i władzy sądowniczej. Ze względu na to przy omawianiu struktury organów administracji pominięto Prezydenta RP.

165