WYKŁAD 15.10
1. Zjawisko globalne spowodowane emisją związków do atmosfery w procesie spalania paliw w transporcie samochodowym
Efekt cieplarniany - odkryte w 1827 r, przez Jean Baptista Fourier’a. Pewne gazy w atmosferze powodują przepuszczanie promieniowania ku powierzchni Ziemi, ale tworzą one także barierę dla uciekającego ciepła, w formie dłuższych fal promieniowania, z powierzchni Ziemi do przestrzeni kosmicznej (C02, CH4, N02, CH7, freony) - zjawisko pozytywne!
Smog londyński (mgła przemysłowa) - zaobserwowano w pierwszej połowie XX wie m.in. w Londynie w grudniu 1952 r. Powstaje w wilgotnym powietrzu, silne zanieczyszczonym głównie przez S02 i C02, oraz pyłem węglowym. W połączeniu z mgłą prowadzą do powstania drobnych kropelek H2S04, zawieszonego w powietrzu. Prowadzi do niszczenia budynków, roślin, wywołuje duszności i komplikuje pracę układu krążenia.
Smog fotochemiczny, Los Angeles, kalifornijski - w wyniku reakcji fotochem NOx, CHx, CO i C02, tworzą się subst. Toksyczne, jak azotan nadtlenku acetylu (PAN), aldehydy, 03, CO i ArH. Tworzy się głównie na terenach zurbanizowanych w postaci ciemno - brązowej chmury, Może wsyt. Od lipca do października przy temp. Od 24 do 35 C, przy wietrze o prędkości poniżej 2 m/s
Skutki:
• Ograniczenie widoczności 0,8 -1,6 km
• Smog powduje wzrost zachorowalności
Kwaśnie deszcze - wynik reakcji gazowych zanieczyszczeń powietrza i produktów ich przemian, zachodzących w głównych warstwach atmosfery z wodą. Największy udział mają S02, NOx, C02, które w kontakcie z wodą tworzą silne kwasy H2S04, HN03. Wspólnie z parami kwasu solnego opadają w postaci kwaśnych deszczy.
• Zakwaszenie gleby i wód
• Bezpośrednie uszkodzenie powierzchni roślin
• Uszkodzenie elementów konstrukcji stalowych
• Uszkodzenie piaskowców, wapieni, papieru, skóry, tekstyliów
2. Pojęcia związane ze środowiskiem:
Środowisko społeczne - wyznacza warunki życia i wpływa na zachowanie człowieka (instytucje, hierarchie wartości, stosunki ekonom - polit.)
Środowisko geograficzne - otoczenie fizyczne i biologiczne w którym żyje społeczeństwo
Środowisko przyrodnicze - ogół przyrody ożywionej i nieożywionej stworzonej przez przyrodę bez ingerencji człowieka
Środowisko antropogeniczne - przekształcone przez człowieka w którym dalej żądzą prawa przyrody