3582322381

PSYCHOLOGIA RÓŻNIC INDYWIDUALNYCH

Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych KUL istnieje od półtora roku. W 1900 William Stern napisał pierwszą pracę na temat psychologii różnic indywidualnych.

Psychologia różnic indywidualnych kładzie nacisk na:

• dostrzeganie    ]

•    opisywanie } różnic, cech różnicujących

• badanie    J

Pozawala ona lepiej zrozumieć siebie, innych ludzi, podejmuje każde zagadnienie kładąc nacisk na zróżnicowanie między ludźmi i w samym człowieka Ma ona połączenie z innymi dziedzinami nauki, jak również działami psychologii Są terminy, które funkcjonują w różnych dziedzinach nauki, są włączane do języka potocznego, często mając inne znaczenia, zastosowania (np. osobowość, psychologia),

Nb. prof. A. Matczak, prof. Strelau (UW) zajmują się głównie badaniem temperamentu; trudno jest oddzielić osobowość od różnic indywidualnych - „ Personałity and indMdual differrence" - Eysenck

Przedmiotem szczególnego zainteresowania są różnice interindywidualne i w dalszej kolejności -intraindywiduałne, (różnice o charakterze interindywidualnym ujawniają się w zakresie określonej cechy pomiędzy jednostkami należącymi do różnych makro lub mikrogmp oraz różnice intraindywiduałne przejawiają się w obrębie jakiejś cechy lub procesu psychicznego w życiu ontogenetycznym tej samej jednostki). Różnice intraindywiduałne są badane na różne sposoby:

•    strukturalny (podejmujący różnice np, w zakresie cech osobowości - badania podłużne)

•    rozwojowy (związany z przebiegiem procesów zmian w zachowaniu jednostki następujących w czasie)

Historia Psychologii Różnic Indywidualnych

W 1900 r. Stern napisał pierwszą książkę „Differentiele Psychologie". Psychologia różnic indywidualnych wywodzi się z całej tradycji psychologii, w której dominowały osobowość i charakter. Pokrewną dziedziną jest również empiryczna psychologia osobowości (Brensteter - „Psychologia osoby", Amelang - „Differentiele Psychologie",) W 1921 Stern wydał książkę podejmującą zagadnienia Psychologii Różnic Indywidualnych i jej podstaw metodycznych.

W sposobie podejścia do problematyki psychologii różnic indywidualnych. Zaznaczyły się w świecie dwie zasadnicze tendencje. Pierwszą reprezentowali psychologowie amerykańscy i zachodnioeuropejscy. Zainteresowania swe kierowali głównie na pomiary różnych właściwości psychicznych, przede wszystkim zdolności i inteligencji. W tym celu doskonalili coraz bardziej metody testowe korzystając z burzliwego rozwoju metod statystycznych.

Druga tendencja występuje na terenie byłego Związku Radzieckiego i wiąże się z takimi nazwiskami, jak Pawłów, Tlepłow, Niebylicyn Na wyróżnienie zasługują prace związane z badaniami nad temperamentem i zdolnościami. Problematyka ta jest tu rozpatrywana z punktu widzenia wyższych czynności nerwowych organizmu Ważną rolę przypisuje się również społeczno-historycznym uwarunkowaniom rozwoju zdolności ludzkich oraz wpływom, jakie wywierają na nie wrodzone i dziedziczne zadatki anatomiczno-fizjologiczne.

Zadania Psychologii Różnic Indywidualnych:

1.    Opisywanie zjawisk, różnic intra i interindywidualnych

2.    Badania środowiskowych uwarunkowań różnic indywidualnych, wpływy dziedziczności, genetyki

3.    Symptomatologia różnic indywidualnych, np,: psychodiagnostyka - badania rzeczywistych zjawisk związanych z różnicami indywidualnymi

4.    Badania treściowych różnic indywidualnych w zakresie temperamentu, zdolności oraz w zakresie różnic międzypłciowych

Podejście metodologiczne