3582323034

Wprowadzenie do ekonomii

R. Milewski, „Podstawy ekonomii", str. 17-42

•definicja ekonomii - ekonomia jest nauką o procesach gospodarczych, stara się wykrywać i opisywać prawidłowości rządzące tymi procesami (prawami ekonomicznymi)

•ekonomia jato na Lka społeczna - ekonomia pokazuje, w jaki sposób ludzie, działający w różnych warunkach społeczno-gospodarczych, korzystają z ograniczonych zasobów, jak ich używają do prowadzenia działalności gospodarczej, jak je rozdzielają między różne, konkurencyjne wobec siebie zastosowania, a także czym się kierują dokonując tego typu wyborów; pokazuje również czy wykorzystanie ograniczonych zasobów jest efektywne, czy nie i analizuje czynniki, od których to zależy, m.in. czynniki związane z ustrojem

•homo economicus - homo sapiens, który stara się zgromadzić jak najwięcej dostępnych informacji, w celu racjonalnego ich użycia z zamysłem poprawy własnego losu, bytu; mający potrzeby i starający się je zrealizować w sposób ekonomiczny (praca, dochody, nabywanie dóbr, inwestowanie •ograniczoność zasobów i jej skutki dla człowieka

ozasoby - środki takie jak budynki fabryczne, maszyny, urządzenia, narzędzia, surowce i minerały, siła robocza oraz ziemia z bogactwami naturalnymi, niezbędne do produkcji towarów i usług •ziemia - wszystkie zasoby naturalne mogące być użyte w procesie produkcji

•kapitał - wszystkie dotychczas wytworzone środki produkcji, które używane są do produkowania dóbr i usług materialnych

•praca - fizyczna i umysłowa zdolność ludzi wykorzystywana do wytworzenia dóbr materialnych ■technologia - wiedza techniczna i organizacyjna potrzebna do prowadzenia działalności gospodarczej oograniczoność i jej skutki

•ponieważ ograniczone są zasoby, ograniczona jest również liczba dóbr i usług, jakie możemy z nich wyprodukować •społeczeństwo nie jest w stanie wyprodukować i skonsumować wszystkiego co by chciało - w ekonomii nazywa się to „rzadkością ekonomiczną"

■ograniczoność zmisza nas do maksymalnie wydajnego użycia ograniczonych zasobów;

•wszystkie dostępne w danym czasie zasoby ekonomiczne powinny zostać w pełni wykorzystane •zasoby ekonomiczne powinny być tak zaangażowane w proces prod ukcji, by wytwarzały największą ilość dóbr i usług ■ponieważ gospodarka nie jest w stanie dostarczyć na rynek nieskończonej ilości towarów, przed prod ucentem i konsumentem zawsze zajdzie konieczność wyboru

•korzystanie w danym czasie z określonego towaru czy usługi kosztuje nas rezygnację lub poświęcenie innego pożądanego czy upragnionego przez nas produktu •podział ekonomii na mikro i makro

omikroetonomia - bada przede wszystkim poszczególne elementy tworzące gospodarkę, analizuje sposób działania oraz zachowania się na rynku poszczególnych producentów i konsumentów, sprzedawców i nabywców; bada czynniki wpływające na kształtowanie się wielkości produkcji oraz podaży poszczególnych produktów i usług, rozmiarów popytu na nie oraz wysokości ich cen

omakroekonomia - zajmuje się analizą gospodarki jato całości, bada czynniki wpływające na poziom i zmiany takich wielkości ekonomicznych jak globalna produkcja i konsumpcja w danej gospodarce, globalna podaż produktów i usług, globalny popyt na nie, ogólny poziom ich cen, globalne zatrudnienie i inwestycje, dochody i wydatki budżetu państwa itri. - ogólnie rzecz biorąc zajmuje się przede wszystkim badaniem wielkości agregatowych, czyli wielkości dotyczących całej gospodarki

■podział ekonomii na pozytywną i normatywną

oetonomia pozytywna - odwołuje się do faktów, stara się w sposób maksymalnie bezstronny, przy użyciu naukowych metod, wyjaśnić prawidłowości dotyczące rzeczywistości społeczno-gospodarczej

oe tonom ia normatywna - wyraża przekonanie ekonoma i formułuje zalecenia oparte na subiektywnym wartościowaniu zjawisk

•systemy ekonomiczne (gospodarcze):

ogospodarka towarowa lub towarowo-pieniężna - produkcja przeznaczona jest na sprzedaż, towary są zazwyczaj sprzedawane i kupowane za pieniądze, czyli za towary pełniące rolę powszechnego ekwiwalentu innych towarów ogospodarka naturalna - nastawiona na bezpośrednie zaspokajanie własnych potrzeb wytwórców omożna wyodrębniać na podstawie kryteriów dzedzinowych, skali działalności, sfery gospodarowania owątpliwy jest podział na gospodarkę kapitalistyczną i socjalistyczną (lub komunistyczną)

ogospodarka rynkowa - zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek czy też mechanizm rynkowy

ogospodarka nakazowa - procesy gospodarcze regulowane są głównie regulowane za pomocą różnego typu nakazów, zakazów i dyrektyw wydawanych przez biurokrację państwową

ogospodarka zdecentralizowana - usprawnienia do podejmowania decyzji gospodarczych należą wyłącznie do poszczególnych producentów i konsumentów

ogospodarka scentralizowana - uprawnienia do podejmowania decyzji gospodarczych należą wyłącznie do centralnej

biurokracji państwowej

•krzywa możliwości prod ukcyjnych:

opołączenie punktów maksymalnego wykorzystania dwóch konkurencyjnych wobec siebie dóbr w różnym stopniu ich wyprodukowania otrzymujemy krzywą możliwości produkcyjnych

owyznacza ilościowe możliwe do osiągnięcia stosunki prod ukcji konkurencyjnych wobec siebie dóbr