3582325768

PRAWO ADMINISTRACYJNE

Pojęcie administracji i przedmiot prawa administracyjnego

Administracja - (zarząd, zarządzanie) - pojęcie używane w dwojaki sposób, oznacza jedną z podstawowych dziedzin działalności państwowej polegającej na zarządzaniu bądź ogół organów państwowych zajmujących się administrowaniem. Jest jedna z trzech dziedzin działalności państwa (ustawodawstwo, sprawiedliwość, administracja).

Najczęściej za administrację państwową uważa się te z podstawowych form działalności państwa, która polega na organizowaniu bezpośredniej, praktycznej realizacji państwa, w odpowiednio obowiązujące przepisy. Administracja jest działalnością wykonawczo-zarządzająca prowadzoną w państwie przez specjalny rodzaj organów: organy administracji państwowej (rządowej).

Prawo administracyjne to zespół norm regulujących:

1.    Strukturę i kompetencje organów administracji państwowej

2.    Stosunki prawne powstające w toku wykonawczo-zarządzającej działalności tych organów

Prawo konstytucyjne stanowi punkt wyjścia dla uregulowań administracyjno-prawnycb. Prawo administracyjne jest rozwinięciem, skonkretyzowanie prawa konstytucyjnego w warunkach codziennej działalności państwa.

Całość przepisów składających się na prawo administracyjne można podzielić na trzy grupy:

1.    Przepisy odnoszące się do struktury organów administracyjnych

2.    Przepisy regulujące tok działania organów administracyjnych

3.    Przepisy odnoszące się do sposobu załatwiania poszczególnych rodzajów spraw

Przepisy regulujące strukturę administracyjną i tok jej działania tworzą część ogólną prawa administracyjnego. Natomiast przepisy normujące sposób załatwiania poszczególnych rodzajów spraw należą do części szczegółowej.

Organy administracji publicznej

Działalność administracyjną prowadzą urzędy administracji publicznej. Wśród nich wyróżniamy organy administracji rządowej i samorządowej.

Zależnie od przedmiotu działania i jej zakresu, charakter organu, składu i innych okoliczności, występuje kilka podziałów organów administracyjnych. Odnoszą Si one do organów administracji rządowej, a w części również do samorządu.

Wyróżniamy m.in. następujące organy administracji publicznej:

1.    Organy kolegialne i jednostkowe (podział ze względu na skład organu)

Organ kolegialny składa się z pewnej liczy osób, a decyzje zapadają w nim zespołowo, w drodze uchwały podjętej większością głosów (np. Rada Ministrów). W skład organu jednoosobowego wchodzi jedna osoba, a decyzje zapadają jednoosobowo (np. minister). Organy kolegialne wykorzystuje się głównie, gdy sprawą o podstawowym znaczeniu jest dojrzałość podejmowanych decyzji, ich staranne wyważenie, trafność decyzji. Zarówno organy kolegialne, jak i jednoosobowe mają swoje wady i zalet. Organy jednoosobowe administrują sprawnie, lecz prawdopodobieństwo podjęcia błędnej decyzji jest znacznie większe, natomiast w organach kolegialnych decyzja może być znacznie dokładniej przemyślana i przed podjęciem poddana wszechstronnej analizie, ale właśnie wskutek tego działalność organów kolegialnych może okazać się nie dość sprawna. Państwo dąży do połączenia zalet obu rodzajów organów. Jedną z prób zmierzających w tym kierunku jest tworzenie kolegiów przy organach jednoosobowych.

2.    Organy centralne i terenowe (podział ze względu na zasięg działalności)

Organami centralnymi są te organy administracji, które obejmują swoim działaniem teren całego kraju, zgodnie z przyznanymi im w konstytucji i w innych ustawach kompetencjami. Wśród centralnych organów administracji państwowej specjalną grupę stanowią organy naczelne. Centralnymi organami są m.in. rada Ministrów, ministrowie, Główny Urząd Statystyczny.

Organem terenowym nazywamy taki organ, którego kompetencje rozmącają się jedynie na określoną cześć terytorium państwa, odpowiadającą z reguły jednostce podziału administracyjnego (np. województwo)

3.    Organy o kompetencji ogólnej i szczególnej

Wśród organów administracji odróżniamy takie, które zajmują się zarządzaniem wszystkimi lub przynajmniej większa ilością dziedzin życia na danym terenie, oraz takie, które podlega tylko jedna dziedzina zarządu państwowego. Pierwsze z nich organy o kompetencji ogólnej (wojewoda), drugie -organy o kompetencji szczególnej (minister).

Prawne formy działania administracji