Treść: przedstawienie głównych, konkurujących ze sobą poglądów w makroekonomii oraz ich konsekwencji dla polityki gospodarczej
Główne zagadnienia: problemy, w przypadku, których różnice poglądów prowadzą do znacznie odbiegających od siebie wniosków, bez wzglądu na szczegółową postać modelu, która cechuje dane podejście ogólne
Rozważania o podejściu do 4 problemów: szybkości, z jaką rynek osiąga równowagą; istnienia/nieistnienia 1 stanu równowagi; sposobu kształtowania sią oczekiwań; wzglądnego znaczenia zjawisk w krótkim i długim okresie
Przedstawienie 4 nurtów współczesnej myśli makroekonomicznej
Cel: zdefiniowanie poglądów i wskazanie miejsca, jakie zajmują w nich poszczególni teoretycy mikroekonomii
32.1: Główne obszary rozbieżności
Dlaczego ekonomiści różnią się w swych poglądach?
• różne sądy wartościujące, których nie można rozwiązać przez obserwacją faktów (patrz rozdz. 1 - ekonomia pozytywna a normatywna);
• trudności w badaniach empirycznych ekonomii;
• trudności z oceną rzeczywistego sposobu działania gospodarki (sądy mogą być formułowane tylko na podstawie uporządkowanych danych historycznych);
• świat stale sią zmienia (nie można dawnych wniosków i metod stosować do obecnych sytuacji);
• niejednoznaczne wnioski wynikające z niektórych badań empirycznych.
Miejsca, gdzie wystąpują rozbieżności miądzy ekonomistami (małe rozbieżności, a wywierają ogromny wpływ na decyzje w polityce gospodarczej):
1. Równowaga rynkowa - gdy wielkość podaży, jaką pragną dostarczyć sprzedawcy, jest równa wielości popytu, jaki zgłaszają nabywcy
Różnice w poglądach o równowadze rynkowej:
• Model klasyczny - założenie wystąpowania równowagi na wszystkich rynkach (produkcja faktyczna jest równa potencjalnej; zwiąkszenie podaży pieniądza może wywołać wzrost cen, ale nigdy nie wywoła wzrostu produkcji; ekspansja fiskalna wypiera prywatną konsumpcją i inwestycją dopóki popyt globalny nie osiągnie poziomu właściwego dla stanu pełnego zatrudnienia)
• Szkoła keynesowska - założenie, że rynki nie osiągają automatycznie stanu równowagi, dotyczy gł. rynku pracy (przy ograniczonej elastyczności płac zmniejszenie globalnego popytu na dobra i zapotrzebowanie na pracą prowadzi do spadku produkcji i zatrudnienia, ekspansywna polityka fiskalna i pieniążna może spowodować wzrost produkcji)
Czy rynki osiągają stan równowagi, czy nie? Przed opublikowaniem „Ogólnej teorii" Keynesa uważano, że osiągają (tłumaczono tym okresowe wystąpowanie bezrobocia). Po II WŚ uznawano, że nie (wyjaśniano problemy makroekonomiczne przez odwoływanie sią do modelu keynesowskiego, czyli założenie o sztywności płac). W latach 70. - znowu odwrócenie (uważano, że brak jest podstaw
mikroekonomicznych do przyjącia w makroekonomii keynesowskiego założenia o sztywności płac). Dziś jest coraz mniej osób wierzących w zdolność rynków do automatycznego osiąganie stanu równowagi.
Pogląd ważny dziś: zmiany poziomy produkcji potencjalnej mogą być znaczne, nawet w krótkim okresie.
2. Histereza - gdy ścieżka, po której w krótkim czasie porusza sią gospodarka, wywiera wpływ na ostatecznie osiągany stan równowagi rynkowej (patrz rozdz. 27 -bezrobocie).