17.10 prawo administracyjne
Formy działania administracji c.d.
Akty konstytutywne - tworzą nowe sytuacje prawne w prawie materialnym i wywołują skutki prawne en nunc - od chwili wydania.
Akty deklaratoryjne - najczęściej stwierdzenie lub orzeczenie (stwierdzenie prawa do przyjmowania emerytury); stwierdzają powstanie nowej sytuacji prawnej w zakresie prawa materialnego; wywołuje skutki prawne ex tunc-od momentu, w którym stan prawny zaistniał, np. przyznanie stypendium.
Akt administracyjny, żeby był prawidłowi musi być:
• zgodny z przepisami prawa materialnego;
■ wydany przez właściwy organ;
• wydany w przepisanym trybie;
• wydany w wymaganej formie;
■ zasada domniemania prawidłowości.
Wadliwość aktu administracyjnego to niespełnianie przez akt administracyjny warunków określonych przepisami, wymogów prawidłowości.
Rodzaje wadliwości:
o nieistotna - nie wpływa na kształt uprawnień i obowiązków stron, które są określone w akcie administracyjnym; aktu tego nie trzeba eliminować z obrotu prawnego, ale należy usunąć tę wadę w drodze rektyfikacji (sprostowanie, uzupełnienie) np. błędy pisarskie, rachunkowe;
o istotna - wada wpływa na treść obowiązków i uprawnień, zawartych w akcie administracyjnych, wymaga usunięcia z obrotu prawnego w drodze uchylenia lub stwierdzenia nieważności; np. wydanie aktu bez podstawy prawnej, wydanie aktu przez osobę, która powinna podlegać wyłączeniu.
UGODA
-spełnia zasadę dyspozycyjności(możliwość samodzielnego kształtowania ugody) i oficjalności (konieczność zatwierdzenia ugody);
- kompromisowe rozwiązanie sporu stron o sprzecznych interesach znajdujących się w trakcie postępowania administracyjnego;
- nie stanowi zasadniczego sposobu załatwienia sprawy spornej;
- przesłanki do zawarcia ugody:
• sporny charakter sprawy;
• wielość stron (co najmniej dwie strony);
• przyczynienie się do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania (jest szansa, że strony się same dogadają);
■ brak zakazu w przepisach prawa (jak np. art. 118 ustawy z dn. 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami);
• postępowanie w toku (sprawa sporna nie zakończyła się decyzją)
- ma charakter powszechny (może być zawarta zawsze, jeśli przepisy prawa tego nie zabraniają);
- inicjatywa zawarcia ugody zazwyczaj leży po stronie stron, ale organ administracji publicznej może zasugerować takie wyjście z sytuacji.
- zawarcie ugody jest dobrowolne
- strony ugody:
• strony postępowania;
■ organ, przed którym toczy się postępowanie nie jest stroną ugody.