1
Anna M. Łabędzka Joanna Fiodorow
Światowy ład gospodarczy
W XX wieku stosunki międzypaństwowe uległy globalizacji. Po II wojnie światowej powstał projekt stworzenia nowego, ogólnoświatowego ładu gospodarczego, przygotowany przez administrację amerykańską. Plan zakładał stworzenie:
• organizacji zajmującej się regulacjami z zakresu handlu światowego (trudności z utworzeniem Międzynarodowej Organizacji Handlu sprawiły, że przez blisko 50 lat tę funkcję sprawował Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu (GATT), a od 1995 Światowa Organizacja Handlu)
• Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju zwanego Bankiem Światowym
• Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
W rozbudowanej formie istnieją one do chwili obecnej, powstały także nowe, często regionalne organizacje, skupiające państwa o podobnych potrzebach i możliwościach. Stopniowo eliminowane są granice ekonomiczne między krajami. Stosunki handlowe między różnymi gospodarkami narodowymi odznaczają się podobną swobodą jak istniejące na rynkach wewnętrznych. Ogranicza się bariery dyskryminacyjne Najwięcej w tej dziedzinie zrobiono w Europie. Silne związki istniejące pomiędzy gospodarkami państw Europy Zachodniej (w ramach WE) rozciągają się na kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Oznacza to konieczność dostosowania ich systemów gospodarczych i prawnych do wymogów wspólnotowych, zaakceptowania zasad współpracy międzynarodowej oraz przygotowania się do zmagań na silnie konkurencyjnym rynku. Nagrodą będzie możliwość korzystania z wielu przywilejów i szansa przyspieszenia rozwoju. Procesy integracyjne w Europie nie przebiegają w izolacji od systemu światowego, zwłaszcza że państwa DE aktywnie w nim uczestniczą. Reprezentacja wspólnotowa bierze udział w pracach organizacji międzynarodowych, np. Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Światowej Organizacji Handlu.
Od początku lat 90. ma w nich też swoje miejsce Polska. Praca w tych znacznych organizacjach międzynarodowych ułatwia osiągnięcie głównego celu polskiej racji stanu -członkostwa w Unii Europejskiej.
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, zw. Bankiem Światowym, BŚ (International Bankof Recon-straction and Developmenf)
Decyzja o jego powstaniu (a także Międzynarodowego Funduszu Walutowego) zapadła w 1944 roku w Bretton Woods. Działanie rozpoczął 27 grudnia 1945 roku. Siedziba znajduje się w Waszyngtonie. BŚ jest organizacją wyspecjalizowaną w systemie Narodów Zjednoczonych. Miał służyć pomocą i wsparciem zniszczonym przez działania II wojny światowej gospodarkom Europy Zachodniej. Pojawienie się Planu Marshalla pozwoliło na zwrócenie działalności Banku na rzecz rozwoju Azji, Afryki, Ameryki Łacińskiej, a od końca lat 80-tych kraje Europy Środkowej i Wschodniej.
Głównym celem BŚ jest wspieranie rozwoju gospodarki rynkowej przy jednoczesnym zwalczaniu ubóstwa. Pożyczki i kredyty są także przeznaczane na finansowanie zmian
Biblioteczka przedsiębiorcy:
Międzynarodowe instytucje finansowe i organizacje gospodarcze Leksykon integracji gospodarczej