FINANSE
Nauki finansowe zajmują się aspektami gospodarowania związanymi z pieniędzmi.
Procesy gospodarowania.
Finanse - proces gromadzenia i rozdziału zasobów pieniężnych, którymi dysponują publiczne i prywatne podmioty.
Finanse - podział i wymiana towarów i usług za pomocą pieniądza.
Podział jest to świadczenie jednostronne bez ekwiwalentu w danym momencie, np. podatki. Finanse zajmują się wyłącznie pieniądzem w ruchu - warunkują procesy produkcji, ale w rum nie uczestniczą.
Dobro publiczne i prywatne podział dóbr:
* dobro publiczne (chronione przez państwo) - są to:
-dobra naturalne (powietrze, woda, rzeki, jeziora, krajobraz, przyroda),
-dobra utworzone z funduszy publicznych (obiekty wojskowe, infrastruktura drogowa i kolejowa, porty, lotniska, budynki administracji publicznej, itp.) - utrzymywane z funduszy publicznych,
* dobro społeczne - dobra powstałe dla realizacji zadań dostępnych dla obywateli z zakresu oświaty, ochrony zdrowia, kultury, sportu - mogą być finansowane ze środków publicznych lub/i prywatnych, (w zakresie określonym doktryną polityczną państwa),
* dobro prywatne - finansowane ze środków prywatnych.
Kryteria dobra publicznego:
1. kryterium użyteczności (społeczne) - powszechność dostępu do dobra publicznego,
2. kryterium odpłatności (ekonomiczne) - dostępność dobra publicznego bezpłatne lub za niewielką, częściową odpłatnością.
- dobro publiczne - nakłady ponoszone z funduszy publicznych niezależnie od zdania obywateli,
- dobro społeczne - nakłady ponoszone z funduszy publicznych zgodnie z wolą obywateli,
Klasyfikacja finansów:
1. według kryterium podmiotowego Kryterium podmiotowe prywatne (A) publiczne (B)
finanse budżetu państwa - B