3582334295

Polskie prawo dopuszcza finansowanie zadania państwowego w ramach wyodrębnionego z budżetu państwa fimduszu celowego. zasada specjalizacji zwana też zasadą szczegółowości - postuluje. aby budżet był ustalony i wykonywany z podziałem szczegółowym dochodów i wydatków Zasada ta jest spełniona poprzez wprowadzenie klasyfikacji budżetowej

zasada równowagi Imd/rtnwej

ogólności . - określa konieczność dostosowania ogólnej kwoty wydatków budź et owy dr do ogólnej kwoty dochodów Zasada la nie dopuszcza instytucji deficytu budżetowego, wynikającego z nadwyżki wydatków nad dochodami

zasada jaw ności - jawność budżetu realizowana jest przez jassność debaty sejmowej i debat budżetowych jednostek samorządu terytorialnego, podawanie do publicznej wiadomości budżetów i sprawozdali z ich wykonania

DYSPONENCI BUDŻETU W tamach wykonywania budżetu fimkcjanują dysponenci śiodków budżet owy dr obowiązuje trzystopniowy system dysponowania śtodkami budżetowymi głównymi dysponentami itodków budżetu państwa są państwowe jednostki budżetowe posiadające w budżecie państwa odrębną część. tj. minister, wojewoda lub inne jednostki organizacyjne, którym Minister Finansów przyznał uprawnienia dysponenta głównego dysponentami II stopnia są państwowe jednostki budżetowe bezpośiediioO podlegle dysponentom głównym dysponenci III stopnia są państwowe jednostki budżetowe bezpośiednio podlegle dysponentom długiego stopnia albo dysponentom głównym, które otrzymane śr. wykorzystują bezpośiednio, bez prawa dalszego przekazywania

Przy ustanawianiu dysponentów obowiązuje zasada, ze dyspone. niż stopnia ustanawia dysponent vsyz stopnia

\\' budżecie gmmy dysponentem głównym jest zarząd gminu Dysponentem trzeciego stopnia zaś w gminne jednostki budżetowe podlegle zatządowi gramy W przypadku budżetu gminy nie występują dysponenci tkngiego stopnia

NADWYŻKA jest to dodatnia tóżnica między dochodami publ a wydatkami publustalona dla okresu rozliczeniowe. NI F.DOBÓR ( deficyt) zaś stanowi ujemny wynik budżetu, tj wydatki publ przewyższają dochody publ Deficyt może być pokryty przychod.mii pochodzącymi z : ( art. 64) a ) sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na tynku krajowym i zagranicznym.

b ) kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych c) pożyczek

d ) prywatyzacji majątku Skarbu Państw a ) pozostałości dochodów z poprzednich lar (nadwyżka ) REZERWY BUDŻETOWE ( art 66)

1 ogólna. 2celowe

Rezerwę ogólną w budżecie tworzy się na nieprzewidziane wydatki w wysokości nie przekraczającej 0,2 % wydatków budżetu Dysponuje nią Rada Ministrów, która może upoważnić w drodze rozporządzenia do dyspałowania nią Prezesa RM i Ministra Finansów Rezerwy celowe • tworzy się je na a ) wydatki, które nie są szczegółowo planowane podczas opracowywania budżetu

b ) wydatki, które finansowane są ze źiódeł zagranicznych c ) gdy inne ustawy tak stanowią .

Suma tezerw z ptmklu a i c nie może przekzoczyć S % wydatków budżetu Podział rezerw celowych dokonuje Minister Finansów w porozumieniu z właściwym dysponentem części budżetowych . z tym . że rezrtsyą na wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej dysponuje Rada Ministrów Rezerwy celowe mogą być wykorzystane wyłącznie na cel. na jaki zostały utworzone [zmiany możne dokonać M F. po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji budżetowej właściwej ds budżetu

KLASYFIKACJA BUDŻETOWA to systematyczny podział dochodów i wydatków jednostek sektora publicznego, stosowany obligatoryjnie w planowaniu ewidencji i sprawozdawczości budżetowej To prawnie określone zasady gnpowania dochodów i wydatków budżetowych Zasady klasyfikacji budżetowej stosowane w Polsce są jednolite dla budżetu państwa otaz budżetów gmin Celem klasyfikacji budżetowej jest określenie kto jest ipowazniaiy do gromadzenia i wydatkowania środków budzetowych. aaz na co przeznaczone są wydatki i skąd pochodzą dochody budżetowe.

Klasyfikacja budżetowa jest gnątowaniem wg określaiych kryteriów.

Kry lerium podmiotowe • określa podziałbudzetu na poszczególne części odpowiadające aktualnej organizacji resorowej i wojewódzkiej administracji (części)

Kry lerium przedmiotów e - zakłada podział dochodów i wydatków wg źiódeł pochodzenia i celu wydatkowania ( działy i rozdziały ).

Kryterium rodzajowe - pozwala określić szczegółowo na jakie zadania wydatkowano dane śiodki finansowe . podaje także famy dochodów budżetowych

Dochodami budżetu państwa l ai 62 J

są m in

•    podatki i opłaty

•    cła

•    wpłaty z zysku NBP

•    wpłaty nadwyżek środków obtaowycli państwowych zakł. budżetowych

•    dochody z najmu i dzierżaw

•    dochody pobierane przez państwowe jedli budżetowe

•    opłaty od paęczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Paistwa

•    odsetki od środków na rachunkach bankowych państwowych jedli budżetowych

•    odsetki od loka terminowych

•    odsetki od udziekrnycii z budzeni państwa pożyczek krajowych i zagranicznych

•    grzywny, mandaty

•    spadki. zapisy . darowizny w postaci pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa

•    inne dochody publiczne W ustawie budżetowej dochody paru rwo ujmuje się wg warniejsrych źródeł dochodów i wg części i dnałów klasyfikacji budżetowej. Nad ich realizacją kaitrolę sprawuje Minister Finansów

W datkom budżetu p ais tw a są

wydaki środków pieniężnych przez państwo i inne związku publiczno -prawne na cele publiczne.

Wydatki ptdrbczne mogą być ponoszone na cele i w wysokości ustalaiej w ustawie budżetowej wimiy być dakaiywaie w sposób celowy i oszczędny, w sposób umożliwiający teimurową realizac je zadań otaz w wysokość i terminach wynikających z wczesnej zaciągniętych zobowiązał Wydatkowana środków budżetowych dokaiuje się zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych '.nirralnie l art. 69} można je podzielić na: a ) wydaki bieżące b ) wydaki na obsługę długu Ska Pal c ) wydaki majątkowe (inwestycje ).

przeznac zwiesaf ai 63 1:

1.    na realizację zadań wykaiywanych przez agary władzy państwowej (Sejm, Se na, Prezydent) . agany ochraiy i kontroli prawa aaz administrację rządową sądy I trybunały.

2.    subwencje ogólne dla jednostek samorządu ter rtaialnego.

3.    dotacje celowe na zad z zakresu administracji rządowej i in zad. zlecane jedn samaządu terytorialnego

4.    dofinansowanie zadai własnych jedn samaządu terytorialnego

5.    dotacje na zad zlecone ckreślaie w różnych ustawach

6.    współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych

DYSCYPLINA BUDŻETOWA jesi to przestrzeganie nam prawnych i planów regukijących gospodarkę fmansową państwa Jesl to respektowanie przez wykonawców budżetu okres lary cii reguł prosvadzenia gospodarki budżetowej (legalności, oszczęrhiośri. celowości i gospodarności). Ma ona chaakfer osobisty . nie dotyczy jednostki tylko odpowiedziahiość spada na daną osobę.

N.ruszeniem dyscypliny finansów publicniych jest:

1.    zaniechanie ustalenia

należności SP. j.s.l ,a także pobranie, ustalenie lub dochodzenie jej w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia a także dopuszczenie do jej przedawnienia hib niezgodne z przepisami jej tunazenie.

2 przekroczenie zakresu upoważnienia do dokaiywania wydatków ze śt publ

3.    przekroczenie uprawnień do dokonywania zmian w budżecie.

4.    niezgodnym z przeznaczeniem wykorzystaniu środków publicznych

5.    niezgodnym z przeznaczeniem wykorzystaniu środków z fimduszu celowego

6.    niedakaianie pełnej i lei mino wpłaty do budżeru przez zakład budżetowy Ud) gospodarstwo pomocnicze

7.    przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągnięcia zobowiązania obciążającego budżet.

8.    wypłacenie wynagrodzeń w jerhiostce sektaa fm publ. bez jerbioczesnego pobrania i odprowadzenia składek

9.    naruszenie zasad udzielania dotacji z budżetu

10.    przeznaczenie dochodów na wydatki paioszone w jednostce

11.    dopuszczenie się zwłoki w tegulowanai zobowiązali wskutek czego powstają odsetki.

12.    naruszenie zasad ltd> trybu postępowania przy zamówieniach publicznych

13.    zaniechanie przeprowadzenia i rozliczenia inwe. hib dokonanie jej w sposób niezgodny ze stanem fakt

14.    wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej

15.    zaniechanie przez kier. zawiadomienia rzecznika dyscypliny budżetowej o ujawnionym jej naruszeniu.

16.    zawiniaiej zwłoce w złożeniu przez rzecznika d. b wniosku o ukaranie

17.    zwłoce kib zaniechanie wykonania prawomocnego orzeczenia komisji azekającej w sprawie naniszcitia dyscypliny budżetowej

Odpowiedziahiość za naruszenie dyscypliny finansów publicznych pcnosi kierownik jerkrostki lub irmy przełożony pracownika Ponoszaia jest aia zarówno za umyślne, jak i nieumyśkie działanie lub zaniechanie kary za naruszenie dysc. budżetow ej Komisja orzekająca w sprawach o mniszenie dyscypliny finansów publicznych wymierza karę wg swego uznania, w granicach przewidzianych w ustawie, biaąc pod uwagę stopień winy aaz skutek i stopień szkodliwości czynu dla ładu finansów pubL Kry:

1.    upomnienie

2.    nagana

3.    kara pieniężna

4.    zakaz pełnienia funkcji kier. związanych z dysponowaniem śtod. publ na okres od 1 toku do 5 lal od dnia uprawomocnienia się azeczenia

Karę nagany i karę pieniężną wpisuje się do akt osobowych jako ujemną ocenę kwalifikacyjną

Kac pieniężną wymierza się w wysokości od 1 miesiecznetto do trzynncsięcziicgo wyiagł odzcuia Bucranto

2