strugaiki poprzeczne): jest przekazywany z silnika elektrycznego poprzez przekładnię pasową na wałek skrzynki prędkości. Skrzynka umożliwia uzyskanie na wałku odpowiednio stopniowanych sześciu prędkości obrotowych. Napęd stołu strugarki poprzecznej: Posuw poprzeczny stołu, może bytf napędzany śrubą pociągową ręcznie korbą lub samoczynnie za pomocą mechanizmu zapadkowego. Strugarki wzdłużne: W strugarkach nich jest wykonywany przez stół i zamocowany na nim przedmiot, natomiast narzędzie zamocowane w suporcie wykonuje tylko nich posuwowy. Zależne od konstrukcji strugarki wzdłużne dzielimy na: -strugarki jednostojakowe, -stnigarki dwustojakowe; Napęd strugarek wzdłużnych: Najczęściej do stołu stnigarki od spodu zamocowana jest listwa zębata współpracująca z kołem zębatym. Ruch obrotowy koła zostaje zamieniony na nich postępowy stołu z listwą. Napęd na koło współpracujące z zębatką może byt' przekazywany z silnika elektrycznego poprzez stopniową skrzynię prędkości i przekładnię zębatą. Strugarki pionowe /dłutownice/. Zwane dłutownicami przeznaczone są do strugania pionowych płaszczyzn, rowków i kształtowych otworów. Podczas obróbki nóż wykonuje ruch główny posuwisto-zwromy w kienmku pionowym. Wszystkie pozostałe mchy wykonuje stół wraz z przedmiotem obrabianym. Stół może wykonywać posuw wzdłużny, poprzeczny i obrotowy. Dłutownica składa się ze stojaka połączonego z łożem Stojak w górnej części poprzez prowadnice obrotów połączony jest z obrotnicą. Noże strugarskie: przyjęto nazywać noże odgięte do tyłu. Typowe noże strugarskie - zdzierak. -przecinak, •wakaiiczak szeroki, -wykańczak spiczasty,- boczny wygięty. Obok przedstawionych noży stnigarskich przy struganiu z powodzeniem używa się zwykłych noży tokarskich. Noże dłutownice: Ze względu na sposób zamocowania noże dłutownice dzieli się podobnie jak strugarskie na noże imakowe i noże oprawkowe.
PRZECIĄGANIE jest sposobem obróbki skrawaniem, który polega na tym, że naddatek na obróbkę skrawany jest narzędziem wieloostrzowym tak ukształtowanym, że każde następne ostrze jest wysunięte względem poprzedzającego o określoną wielkość w kierunku prostopadłym do długości przeciągacza. Ruchem podstawowym jest prostoliniowy ruch przeciągacza. który jest zarazem mchem głównym. Prędkością skrawania v w przypadku przeciągania jest prędkość ruchu podstawowego. Posługując się analogią do skrawania, ruch posuwowy następujący przy struganiu skokami w końcu mchu jałowego, w przeciąganiu zastępuje różnica wysokości kolejnych ostrzy. Ze wzglądu na położenie przeciągacza względem przedmiotu obrabianego rozróżnia się: przeciąganie zewnętrzne i wewnętrzne. Ze względu na sposób przyłożenia siły wywołującej ruch przeciągacza rozróżnia się przeciąganie i przepychanie. Przepychanie ma te same cechy charakterystyczne, co przeciąganie, z tym. że narzędzie zwane przepychaczem jest ściskane, a nierozciągane. Podział przeciągarek: Przeciągarki stosowane są tylko w produkcji wielkoseryjnej i masowej Przeciągarki dzieli się na poziome i pionowe. Ze względu na przeznaczeiue przeciągarki pionowe dzielą się na trzy odmiany: do otworów - do powierzchni zewnętrznych oraz uniwersalne. Przeciągacze: Porównując typy narzędzi najczęściej stosowane do przeciągania można zauważyć, że we wszystkich występują części skrawające o jednakowym w zasadzie przeznaczeniu. Części skrawające składają się z trzech odcinków. Pierwszy z nich stanowią ostrza zdzierające. Ostrza te skrawają większość naddatku i przygotowują przedmiot do obróbki ostrzami wykańczającymi. W większości przypadków grubość warstwy skrawanej jest ograniczona ze względu na dokładność wykonania i chropowatość obrobionej powierzclmi. Drugi odcinek stanowią ostrza wykańczające, których celem jest stopniowe zmniejszenie diropowatości powierzclmi oraz usunięcie materiału pozostałego na skutek odkształceiua w czasie skrawania zgrubnego. Trzeci odcinek stanowią ostrza zapasowe wygładzające zwane również ostrzami kalibryjącymi mające na celu dalsze wygładzanie powierzclmi przy jednoczesnym zachowaniu dokładności. Właściwie pracę tę spełnia pierwsze z ostrzy zapasowych, których daje się zwykle 4 do 6 o jednakowym wymiarze. Spełniają one rolę prowadzenia i z czasem wchodzą do pracy po kolejnych ostrzeniach. Przy przeciąganiu wewnętrznym otwór wstępny jest zwykle wiercony, odlany lub odkuty W niektórych przypadkach otwór jest wykończony uprzednio, a przeciąganiem wykonuję się tylko pewne fragmenty zarysu, jak to występuje w obróbce otworów wielo rowkowych lub zwykłych rowków pod kliny. Przeciąganie zewnętrzne Cechą charakterystyczną przeciągania zewnętrznego jest duża dokładność i mała chropowatość powierzclmi przy jednocześnie dużej wydajności Przeciągaiue zewnętrzne stosuje się do obróbki płaszczyzn lub powierzchni kształtowych. Przeciąganie kół zębatych Przeciąganie umożliwia obróbkę kół zębatych czołowych, a w niektórych przypadkach także i stożkowych ze znacznie większą w)'dajnością niż jest to osiągalne przy innych metodach obróbki skrawaniem.
ODMIANY KINEMATYCZNE TOCZENIA Podczas obróbki niezbędne są określone ruchy narzędzia i przedmiotu obrabianego, które można podzielić na: podstawowe (robocze), jak nich główny, posuwowy, wypadkowy, pomocnicze, jak nich dosunięcia lub odsunięcia i mchy korekcyjne. Toczenie jest sposobem obróbki skrawaniem (i wiórowej), w którym przedmiot obrabiany wykonuje ruch obrotowy, a narzędzie ruch płaski. Toczenie jest realizowane na obrabiarkach nazywanych tokarkami.
Podstawowe (robocze) mchy toczenia stanowią:
- ruch główny, którym jest nich obrotowy przedmiotu obrabianego,
- ruch posuwowy, którym jest ruch płaski narzędzia.
Ruchem głównym podczas toczenia jest nich obrotowy przedmiotu obrabianego, w wyniku którego, w czasie kontaktu narzędzia z przedmiotem, następuje skrawanie przewidzianego naddatku materiału i jego usunięcie w postaci wiórów. Oś obrotu ruchu głównego nazywa się osią toczenia.
Ruch posuwowy podczas toczenia jest to nich nadawany narzędziu, który waz z ruchem głównym warunkuje powstawanie wióra i tworzenie powierzclmi obrobionej na przedmiocie obrobionym. Ruch posuwowy może odbywać się w sposób ciągły hib przerywany i być prostoliniowy lub krzywoliniowy.
Ruch wypadkowy jest wypadkową chwilowego mchu głównego i mchu posuwowego.
Rozróżnia się następujące odmiany kinematyczne toczenia ze względu na kierunek mchu posuwowego, jaki występuje podczas toczenia:
(a) wzdłużne zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kiemnek ruchu posuwowego jest równoległy do osi toczenia
b) poprzeczne zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kierunek ruchu posuwowego jest prostopadły do osi toczenia
c) skośne (stożkowe) zewnętrzne i wewnętrzne, gdy kierunek mchu posuwowego przecina się z osią toczeiua
d) profilowe (kopiowe, numeryczne), gdy droga narzędzia jest krzywoliniowa (złożona), a kiemnek mchu posuwowego określony przez profil narzędzia, zarys wzornika hib program sterowaiua numerycznego
Toczeme skośne stosowane jest w przypadku obróbki powierzchni stożkowych. Jeśli skośny kiemnek ruchu posuwowego noża jest kienmkiem wypadkowym istniejącego posuwu wzdłużnego i poprzecznego, to takie toczenie jest nazywane toczeniem złożonym
Toczeme profilowe (niekiedy nazywane również kształtowym) może być realizowane przez zastosowaiue specjalnych noży kształtowych lub