Transkrypcja i jej rola w ekspresji genów Ogólne zasady transkrypcji
• Wszystkie kwasy nukleinowe są syntetyzowane na matrycy DNA
• Enzymem katalizującym proces jest zależna od DNApolimeraza RNA. korzystająca tylko z jednego pasma DNA - matrycowego (zatem tylko jedna z dwóch ma DNA stanowiących gen jest komplementarna do mRNA),przyłącza się do mego i przesuwa się w kierunku 3* do 5’ końca
• Do reakcji potrzebne są wszystkie cztery tnfosforany rybonukleozydow (ATP GTP. CTP, i UTP) oraz jony Mg*
• Starter jest zbędny (sekwencja zasad DNA zawiera sygnały dla inicjacji i temnnacji syntezy RNA)
• Wzrost łańcucha RNA odbywa się od 5’ do 3' końca
Proces transkrypcji u Prokaryota
Polimerom RNA
• Struktura wielopodjednostkowa (a /? /?'i o)
• Kompleks rdzeniowy tworzą podj ednostki 2 a i 2 fi (fi i fi 0
• Holoenzym składa się z kompleksu rdzeniowego i czynnika białkowego g
• Podjednostka a (sigma) jest luźno związana z resztą enzymu, a jej rola polega na rozpoznawaniu promotora (sekwencji DNA, która sygnalizuje początek transkrypcji RNA)
• Prawdopodobnie posiada aktywność rozwijającą która otwiera helisę DNA Bakterie zawierają wiele czynników g, działających jako białka regulatorowe, które mody&kują swoistosc rozpoznawania promotora polimerazy RNA. Występowanie rożnych czynników o skorelowane jest w czasie z różnymi programami ekspresji genów.
Luźno związana podjednostka a jest uwalniana z kompleksu po rozpoczęciu transkrypqi
Region promotora
• Miejsce wiązania polimerazy leży w gorę (w lewo od genu) od miejsca startu transkrypcji, które oznacza się symbolem +1
• Regiony promotora są bogate w pary A-T
• Długość promotorow bakteryjnych wynosi ok 40 nukleotydow, na tym odcinku znajdują się dwie krótkie sekwencje konserwatywne, tzw ramka-S51 ramka Pnbnowa
Proces dongacyjny
• Kompleks składający się z polimerazy' RNA, matrycy DNA oraz rosnącego transhyptu (Jkompleks elongacyjny)
• Następuje rozwinięcie podwójnej helisy DNA na odcinku ok 17 par zasad oraz synteza transkryptu RNA od 5* do 3’ końca
Terminacja transkrypcji
• Zakończenie syntezy cząsteczki RNA jest wyznaczone przez sekwencję na paśmie matrycowym
• Sekwencja ta rozpoznawana jest przez białko temunacji, nazywane tez czynnikiem
rho (p)