Nagradzanie jest metodą promującą zachowania pożądane z wychowawczego punktu widzenia za pomocą udzielania pochwał lub przyznawania nagród. Pochwały udzielane są w formie ustnej bądź pisemnej, jak również za pomocą wymownego gestu, np. poprzez skinięcie głową, przyjazne spojrzenie czy mimikę wyrażającą akceptację dla określonych zachowań chłopców czy dziewcząt.
Nagrody natomiast posiadają charakter wzmocnień materialnych, np. w formie zabawek, książek, pieniędzy lub innych bardziej czy mniej kosztownych prezentów. Występują także nagrody o charakterze wzmocnień niematerialnych, np. umożliwienie dłuższego, niż dotychczas, oglądania telewizji, przebywania poza domem, spotykania się z ciekawymi ludźmi czy też uwolnienie od jakiegoś kłopotliwego zadania.
Metoda nagradzania jest skuteczniejsza, gdy stosowana jest zgodnie z upragnionymi przez dzieci i młodzież rodzajami wzmocnień pozytywnych. Zaleca się zatem bliższe ich poznanie, szczególnie tych najbardziej z nich upragnionych. Można łatwo się przekonać, że jednemu chłopcu czy dziewczynie wystarczy jedynie pochwała, by zmieniły swoje zachowania. Innym natomiast potrzebne jest przyznanie nagrody. W takiej sytuacji należy zdecydować jaką formę ma przybrać nagroda. Materialną czy niematerialną, oraz konkretnie jaka nagroda będzie przydatna w danej sytuacji wychowawczej.
Mówiąc o metodzie nagradzania możemy wymienić 2 funkcje. Po pierwsze, zastosowanie wyżej wymienionej metody powoduje, że młodzież i dzieci dowiadują się o zgodności wykonania określonych poleceń z oczekiwaniami dorosłych. Po drugie, pochwały czy nagrody są czynnikami motywującymi do zachowań społecznie i moralnie pożądanych.
Obie funkcje są spełniane jedynie wtedy, gdy metoda nagradzania stosowana jest we właściwy sposób.
(James E. Walker, Thomas M. Shea)
1. Należy wzmacniać zachowania pożądane (z wychowawczego punktu widzenia), a świadomie unikać zachowań destrukcyjnych (działających na szkodę wychowanka)
2. Pożądane zachowania społeczne i moralne wymagają wzmocnień bezpośrednio, po zamanifestowaniu ich przez młodzież.
3. Podczas wstępnych wzmocnień (określonego zachowania) należy wzmacniać je za każdym razem.
4. Gdy pożądane zachowanie zacznie się pojawiać coraz częściej (w stopniu zadowalającym), powinno się je wzmacniać w sposób przerywany.
5. Wzmocnienia materialne (np. książki, słodycze, widokówki) powinno się łączyć, ze wzmacnianiem w formie pochwał. Np. nagradzanie dziecka uśmiechem, pochwałą itd. Dąży to do tego, aby z czasem, można było zrezygnować ze wzmocnień materialnych na rzecz wzmocnień w formie pochwał.