1060439972

WPROWADZENIE

Zainteresowanie doktryny problematyką pogranicza prawa spółek i prawa rodzinnego, a także ingerencja w tę materię ustawodawcy (zarówno w Kodeksie spółek handlowych, jak i w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym) nie powinna dziwić, jeśli weźmie się pod uwagę, iż samą instytucję spółki osobowej zrodziły w dużej mierze potrzeby prowadzenia przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rodzinnego oraz potrzeby zapewnienia sukcesji działalności firmy z ojca na syna (synów)¹. Wśród najważniejszych funkcji ogólnych umowy spółki wskazuje się funkcję społeczną; umowa spółki stanowi mechanizm kształtujący zasady współpracy między ludźmi, w tym pozwala na prowadzenie rodzinnych biznesów². Poza tym osoby fizyczne uczestniczące w spółkach osobowych nie mających charakteru interesów rodzinnych często pozostają równocześnie w związku małżeńskim.

Po wejściu w życie ustawy z dnia 17.06.2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw³, nie powstała praca monograficzna rozwiązująca w sposób kompleksowy problem przynależności do majątków małżonków praw spółkowych w spółkach osobowych (w tym w spółce jawnej). Problem ten podjęto zaś w kilku artykułach⁴. Wcześniej artykuły poruszające ten temat opublikowali m. in.: A. Jędrzejewska⁵ i G. Jędrejek⁶, którzy jednak spółkę cywilną i handlowe spółki osobowe traktowali podobnie, co nie wydaje się właściwe na tle obecnej regulacji i odmiennego charakteru majątku obu rodzajów spółek. Rozważania na temat przynależności praw spółkowych do majątków małżonków zajmują też dużą część monografii G. Jędrejka i P. Pogonowskiego, Działalność gospodarcza małżonków (Warszawa 2002), G. Jędrejka, Spółka cywilna między małżonkami (Warszawa 2003) oraz M. Łączkowskiej, Stosunki majątkowe między przedsiębiorcą i jego małżonkiem w świetle ustroju wspólności

1

1

   S. Sołtysiński, Spółka jawna, „Studia Prawa Prywatnego”, 2006/3. str. 4.

2

   M. Romanowski [w:] System Prawa Prywatnego, pod red. Z. Radwańskiego, Tom 16, Prawo spółek osobowych, pod red. A. Szajkowskiego, Warszawa 2008, str. 136.

3

   Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1691.

4

   Zob. w szczególności: M. Łączkowska, Spółka cywilna jako forma prowadzenia działalności gospodarczej a ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, „Przegląd Prawa Handlowego”, 2007/7; M. A. Klepacka, Spółka cywilna między małżonkami w świetle ustawowego ustroju majątkowego zagadnienia wybrane, „Monitor Prawniczy”, 2007/21; A. Stępień-Sporek, Przynależność do majątków małżonków praw spółkowych w spółkach osobowych, „Prawo Spółek", 2008/2.

5

   A. Jędrzejewska, Spółka osobowa a małżeńska majątkowa wspólność ustawowa, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, 1996/3.

6

   G. Jędrejek, Przynależność praw spółkowych w spółkach osobowych do majątków małżonków, „Prawo Spółek". 1999/1 i.