1109145053

Materiały do ćwiczeń z parazytologii

Część II

PARAZYTOLOGIA SZCZEGÓŁOWA

W skrypcie zostaną omówione (w kolejności zgodnej z systematyką świata zwierzęcego) pasożyty należące do królestw (regnum): Protista (Pierwotniaki) i Animalia (Zwierzęta). Królestwom podporządkowane są niższe jednostki systematyczne, jak typ (phylum), gromada (classis), rząd (ordo), rodzina (familia), rodzaj (genus), gatunek (species), podgatunek (subspecies), odmiana (varie-tas). W przypadku pierwotniaków pasożytniczych i niektórych obleńców używa się dodatkowo pojęcia szczep, np. szczepy: rzęsistka pochwowego, włośnia krętego. Szczep jest homogeniczną populacją pasożytów, którą cechują określone właściwości.

Nazwy jednostek wyższych od gatunku - to nazwy uninominalne (jedno-wyrazowe), np. nazwa rodzaju - Trypanosoma, nazwa rzędu - Kinetoplastida.

Nazwa gatunku łacińska lub zlatynizowana jest dwuczłonowa (binomi-nalna nomenklatura Linneusza). Pierwszy człon - to nazwa rodzaju (rodzajowa), pisze się ją dużą literą, drugi - epitet gatunkowy, pisany małą literą. Po łacińskiej nazwie gatunku, zgodnie z wymaganiem Międzynarodowego Kodeksu Zoologicznego, podaje się nazwisko (lub skrót nazwiska) autora, który daną nazwę gatunku użył po raz pierwszy oraz rok, w którym ją ogłosił, np. Fasciola hepatica L., 1758. Jeżeli jakiś gatunek zaliczony do danego rodzaju zostanie przeniesiony przez innego autora do odrębnego rodzaju lub zmieniona zostanie nazwa rodzajowa, wówczas podaje się nową nazwę z nazwiskiem autora, który dokonał przeniesienia lub zmiany, ale nazwisko autora pierwotnej nazwy musi być zachowane i podane w nawiasie, np.: Hymenolepis nana (von Siebold, 1852) Blanchard, 1891 - Tasiemiec karłowaty. Pierwotna nazwa tasiemca karłowatego podana została w 1852 roku przez von Siebolda i brzmiała: Taenia nana von Siebold, 1852. Później (w 1891 r.) Blanchard zmienił nazwę rodzajową na Hymenolepis. W tekście skryptu pominęliśmy dla uproszczenia daty przy nazwach gatunków.

W nazewnictwie gatunków obowiązuje zasada priorytetu, tzn. należy używać nazwy nadanej po raz pierwszy, ale poczynając od Linneusza, nie wcześniej.

Oprócz nazw priorytetowych istnieją nazwy synonimowe, np. Giardia lam-blia Stiles, syn. Lamblia intestinalis (Lambl) Blanchard. Nazwa podgatunku jest trinominalna (trójwyrazowa), np. Ascaris lubricoides suis, przy tym ostatni człon jest nazwą podgatunkową.

12