1109145080

4. Tkanka nerwowa - jest najlepiej zorganizowana tkanka w organizmie człowieka. Jest zbudowana z komórek nerwowych, których liczbę w organizmie człowieka ocenia się na 14-15 miliardów, i swoistej tkanki łącznej zwanej tkanka glejową. Tkankę nerwową stanowią neurony - główne komórki nerwowe, które nie ulegają po urodzeniu. Występują w istocie szarej mózgu, w rdzeniu kręgowym, w jądrach podkomorowych i w zwojach.

Czynności pomocnicze spełniają komórki glejowe - stwarzające środowisko neuronom i stanowiące wyściółkę w obrębie komór, a także komórki - stanowiące osłonę aksonu i pośredniczące w wymianie produktów przemiany materii. Są również komórki receptorowe, np. węchowe.

Jednostką budowy tkanki nerwowej jest neuron, czyli komórka nerwowa wraz z jej wszystkimi wypustkami. W komórce nerwowej wyróżniamy dwa rodzaje wypustek:

1.    Dendryty - przewodzą pobudzenie nerwowe do komórki (krótkie, drzewkowato rozgałęzione wypustki).

2.    Neuryty - przewodzą pobudzenie od komórki.

Komórka nerwowa wytwarza z reguły tylko jeden neuryt.

Budowa neuronu

Neuron składa się z ciała komórkowego o różnych kształtach i z wypustek. Ciało komórki zawiera neuroplazmę z organellami, jądro, błonę komórkową. Tworem neuroplazmy są ciałka Niesla składające się z rybosomów i siateczki śródplazmatycznej. Zawierają one kwasy nukleinowe i odgrywają ważną rolę w procesach przemiany materii i energii. Typowymi strukturami komórki nerwowej są długie, cienkie kanaliki i włókienka, które przechodzą do wszystkich wypustek. Spełniają one czynność podporową, stanowią tory, wzdłuż których przepływa cytoplazma, odgrywają ważną rolę w przewodzeniu impulsów i transporcie neurohormonów. Neuron ma jedną, dwie lub kilka wypustek..

Zespół neuronów służący do przewodzenia impulsów w tym samym kierunku nosi nazwę drogi nerwowej (w mózgu i rdzeniu kręgowym).Rozróżniamy drogi dośrodkowe (czuciowe), odśrodkowe( ruchowe) i kojarzeniowe (międzyodcinkowe).

Budowa i rola synapsy

Między wielokrotnie łączącymi się neuronami nie powstają nigdy zrosty, lecz kontakty czynnościowe zwane synapsami. Mechanizm przekazywania impulsów nerwowych zawsze jest związany z działaniem chemicznym substancji przekaźnikowych. Końcowy odcinek włókna nerwowego ma rozszerzenie pokryte błoną przed synaptyczną, która zawiera pęcherzyki z pośrednikiem chemicznym. Po nadejściu impulsu substancje chemiczne zgromadzone przy błonie przed synaptycznej przechodzą do szczeliny synaptycznej. Stąd dyfundują do błony posynaptycznej następnego neuronu czy innej komórki, wyzwalając impuls przez pobudzenie receptora. Przejście mediatora przez szczelinę synaptyczną i połączenie z receptorem błony posynaptycznej jest sprzężeniem chemiczno-elektrycznym.

Czynności tkanki nerwowej

Tkanka nerwowa tworzy układ nerwowy.

Zasadnicze jej czynności to:

1.    Pobudliwość - zdolność organizmu, tkanki czy komórki do reagowania na bodźce.

2.    Przewodzenie impulsów - od dendrytu do komórki i do zakończenia aksonu jest kierunkiem fizjologicznym. Główną strefą przewodzenia fali depolaryzacyjnej jest akson.

3.    Przetwarzanie i magazynowanie informacji - odbierane informacje są kodowane w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Informacja biegnąca w układzie nerwowym, magazynowana jest za pomocą kodu częstości. Wiąże się z tym pojęcie świeżej i trwałej pamięci.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

13