20
• MOŻLIWOŚĆ ROZWIĄZAŃ: Opracuj wiele różnych możliwości, zanim podejmiesz decyzję
Próbując podjąć decyzję zawężamy swój punkt widzenia. Wysoka stawka hamuje twórcze myślenie, jak i zawęża znalezienie jednego rozwiązania. Trzeba być elastycznym. Stąd wynika zasada: zanim spróbujesz osiągnąć porozumienie, opracuj możliwości korzystne dla obu stron. Wysoka stawka hamuje twórcze myślenie. W obliczu przeciwnika gorzej się myśli. Należy zatem wcześniej przygotować kilka wariantów możliwych do przyjęcia tekstów kontraktu. Daje to przewagę stronie, która tak się przygotowuje. Dyskusja nad naszą pisemną propozycją pozwala nam w większym stopniu kontrolować sytuację;
• KRYTERIA: Domagaj się, aby wynik rozmów oparty był na obiektywnych kryteriach
Kiedy interesy są przeciwstawne negocjator może uzyskać korzystny rezultat dzięki swojemu uporowi i nieustępliwości. Takie postępowanie prowadzi do arbitralnych decyzji. Aby „odbić" takie uderzenie przeciwnika można kłaść nacisk na to, że jego propozycje nie są wystarczającym argumentem i odzwierciedlają wyłącznie jego wolę. Trzeba nalegać na stosowanie obiektywnych kryteriów (ceny rynkowe, kursy walut, opinie ekspertów, przepisy prawa). Odwoływanie się do obiektywnych kryteriów (rynek, giełda, cenniki, porównywalne transakcje, ekspertyzy, prawo, itp.) ma tę zaletę, że jest psychologicznie łatwiej strawne dla obu stron, także i dla tej, która musi wycofać się z jakiegoś stanowiska. Ulega wtedy obiektywnemu kryterium, a nie przeciwnikowi (twarde prawo, ale prawo). Odwołanie się do obiektywnych kryteriów czyni ostateczny wynik negocjacji odbieranym jako bardziej sprawiedliwy, co przyczynia się do poprawy stosunków pomiędzy stronami i dobrze rokuje zarówno fazie realizacji kontraktu, jak i następnym negocjacjom.
Tabela 1. Porównanie negocjacji opartych na zasadach z negocjacjami pozycyjnymi
Problem Negocjacje pozycyjne: w którą grę powinieneś grać? |
Rozwiązanie Zmień grę - negocjacje wokół meritum | |
MIĘKKA |
TWARDA |
OPARTE NA ZASADACH |
Uczestnicy są przyjaciółmi. Celem jest porozumienie. |
Uczestnicy są przeciwnikami. Celem jest zwycięstwo. |
Uczestnicy rozwiązują problem. Celem jest mądry wynik osiągnięty efektywnie i polubownie. |
Ustępuj, aby pielęgnować wzajemne stosunki. |
Żądaj ustępstw jako warunku stosunków wzajemnych. |
Oddziel ludzi od problemu. |
Bądź miękki w stosunku do ludzi i problemu. |
Bądź twardy w stosunku do ludzi i problemu. |
Bądź miękki w stosunku do ludzi, twardy wobec problemu. |
Ufaj innym. |
Nie ufaj innym. |
Działaj niezależnie od zaufania. |
Łatwo zmieniaj stanowisko. |
Okop się na swoim stanowisku. |
Skoncentruj się na interesach, a nie na stanowiskach. |
Składaj oferty. |
Stosuj groźby. |
Badaj i odkrywaj interesy. |
Odkryj dolną granicę porozumienia (minimum tego co możesz zaakceptować). |
Wprowadzaj w błąd co do dolnej granicy porozumienia. |
Unikaj posiadania dolnej granicy porozumienia. |
Akceptuj jednostronne straty w imię osiągnięcia porozumienia. |
Żądaj jednostronnych korzyści jako warunku zawarcia porozumienia. |
Opracuj możliwości korzystne dla |
PRZEWODNIK