13.3 [[KRYSTALOGRAFIA ll 13.3 - 03 - 00 - C/13
02, 30 W, 45 L
6_
ABSTRAKT Miejsce krystalografii wśród innych nauk. Krystalografia geometryczna, krystalochemia, krystalofizyka i krystalografia rentgenowska jako główne dziedziny krystalografii. Podstawowe pojęcia z zakresu krystalografii geometrycznej, definicja kryształu, poli- i monokryształy, zasady uporządkowania bliskiego i dalekiego zasięgu (ciekle kryształy, polimery, szklą). Piec podstawowych praw krystalografii geometrycznej. Związek krystalografii z mineralogia - rys historyczny: prawo stalosci katów (Stensena), prawo wymiernych stosunków odcinków (Hauy'ego), praawo wymiernych wskaźników, prawo pasowe (Weissa) i reguła komplikacji ścian, prawo symetrii, układy krystalograficzne, podstawy goniometrii kryształów i obliczenia krystalograficzne. Zasady wskaźnikowania węzłów, prostych i płaszczyzn sieciowych: siec krystaliczna i siec przestrzenna, współrzędne węzłów sieci przestrzennej i polozen atomów, wskaźnikowanie prostych sieciowych i wyróżnionych kierunków w morfologii kryształów, indeksy Millera płaszczyzn i ścian kryształów, rachunek pasowy. Zasady projekcji sferycznej, cyklograficznej i stereograficznej: zespól krystaliczny i projekcja sferyczna, ogólne zasay konstrukcji projekcji stereograficznych, rozróżnienie projekcji
cyklograficznej i stereograficznej, zasady posługiwania sie siatka Wulfa, rzutowanie osi układów krystalograficznych. Symetria w morfologii kryształów: symetria jako fundamentalne pojecie krystalografii, przekształcenia symetryczne, elementy symetrii -środek symetrii, płaszczyzna symetrii i osie symetrii, projekcja elementów symetrii. Grupy punktowe: definicja grup punktowych, symetria układów krystalograficznych, postacie kryształów ogólne i szczególne, proste i zlozone, inne nietypowe postaci kryształów. Symetria w budowie wewnętrznej ciał krystalicznych: przekształcenia symetryczne w sieci przestrzennej - translacja, zlozone elementy symetrii: płaszczyzny ślizgowe i osie śrubowe, generowanie elementów symetrii w sieci przestrzennej, grupy przestrzenne, wykorzystanie „Tablic krystalograficznych”. Wprowadzenie do krystalochemii: podstawowe czynniki warunkujące struktury krystaliczne: chemiczny, geometryczny i elektronowy, wstęp do teorii wiazan chemicznych, klasyfikacja struktur krystalicznych ze względu na wiazania. Podział struktur krystalicznych ze względu na stechiometrie: podstawy klasyfikacji, wpływ czynnika geometrycznego na tworzenie sie struktur: promień atomowy a jonowy, zasada najgęstszego wypełnienia przestrzeni, luki miedzyatomowe, koordynacja, przykłady wybranych struktur krystalicznych pierwiastków i związków. Wprowadzenie do teorii zarodkowania i wzrostu kryształów. Klasyfikacja procesów wzrostu. Przegląd metod wzrostu. Defekty kryształów. Podstawy fizyki promieni rentgenowskich, dyfrakcja i interferencja w sieci krystalicznej. Elementy teorii rozpraszania promieni rentgenowskich. Dyfraktometria proszkowa (analiza fazowa jakościowa i ilościowa), metody i zastosowania. Dyfrakcja promieni rentgenowskich na monokryształach, orientacja monokryształów, pomiary precyzyjne intensywności,
parametrów komórki, inne metody i zastosowania._
LITERATURA
1. Z. Bojarski, M. Gigla, K. Stróż, M.Surowiec, Krystalografia, PWN, Warszawa 1996
2. T. Penkala, Zarys krystalografii, PWN, Warszawa 1977
3. Z. Trzaska-Durski, H. Trzaska-Durska, Podstawy krystalografii strukturalnej i rentgenowskiej, PWN. Warszawa 1994