Istotą tej metody jest tekst przewodni, który pełni funkcję przewodnika prowadzącego ucznia w procesie samodzielnego wykonywania ćwiczenia. Test przewodni powinien być poprzedzony elementami tworzącymi następującą strukturę:
- temat ćwiczenia,
- cel ćwiczenia,
- zakres ćwiczenia,
- organizacja ćwiczenia w zakresie niezbędnych urządzeń, przyrządów, narzędzi i materiałów,
- określenie umiejętności, jakie będą kształtowane podczas wykonywania ćwiczenia.
Zajęcia realizowane metodą przewodniego tekstu składają się z następujących etapów:
1. Informacje - uczeń odpowiada na pytania nauczyciela w celu przygotowania się do ćwiczenia w zakresie wiedzy niezbędnej do wykonania ćwiczenia.
2. Planowanie - uczeń określa plan ćwiczenia, który wynika z pytań nauczyciela dotyczących sposobu wykonania ćwiczenia.
3. Ustalenia - uczeń weryfikuje i konkretyzuje treści ćwiczenia.
4. Realizacja - uczeń wykonuje ćwiczenie zgodnie z ustalonym planem.
5. Sprawdzenie - na podstawie procedury kontroli jakości uczeń sprawdza poprawność wykonania ćwiczenia.
6. Analiza - uczeń analizuje poprawność wykonania ćwiczenia, odpowiadając na pytania nauczyciela.
Metoda przewodniego tekstu, jako metoda praktyczna, powinna być dostosowana do warunków szkolnych oraz możliwości i predyspozycji uczniów.
Metoda ćwiczeń jest szeroko stosowaną metodą w procesie nauczania-uczenia się zarówno teorii przedmiotów zawodowych, jak i w nauczaniu praktycznym. Ćwiczenia można podzielić na trzy podstawowe grupy:
- ćwiczenia wyrabiające umiejętność zastosowania przyswojonej wiedzy obejmujące rozwiązywanie zadań, wykonywanie obliczeń, praktyczne poznawanie budowy maszyn, mechanizmów lub zespołów;
- ćwiczenia kształtujące umiejętności twórczego wykorzystania wiedzy w praktyce, polegające na odkrywaniu nowych konstrukcji, systemów i procesów;
- ćwiczenia o charakterze poszukiwawczym, polegające na twórczym zastosowaniu posiadanych umiejętności i wiadomości.
17